28 Dec 2009

ကလ်ာဏမိတၱ ရွာေပါင္းၾက

နေမာ တႆ ဘဂ၀ေတာ အရဟေတာ သမၼာသမၺဳဒၶႆ

ေလာက၌ “အတုျမင္အတတ္သင္” ဆိုသည့္ ျမန္မာစကားအတိုင္း အေနနီးရာအလိုက္ ပတ္၀န္းက်င္၏စ႐ိုက္ကိုၾကည့္၍ အတုလိုက္၍ ေနတတ္ၾကေပသည္။ “တံငါနားနီး တံငါ မုဆိုးနားနီး မုဆိုး” ျဖစ္တတ္သည့္သေဘာျဖစ္၏။ လူငယ္တို႔က လူႀကီးတို႔ကိုၾကည့္၍ လိုက္တု ၾက၏။ တဖန္လူႀကီးတို႔ကလည္း လူငယ္တို႔ကိုၾကည့္၍ အတုခိုးေနထိုင္ျခင္းမ်ားလည္း ရွိၾက၏။ ၾကာလာသည့္အခါ အတုကိုလိုက္ျခင္းျဖင့္ တျဖည္းျဖည္း ကုိယ္ပိုင္ေနထိုင္တတ္သည့္သေဘာ သုိ႔ ျဖစ္လာ၏။ ထို႔ေၾကာင့္ လူတို႔သည္ အေနနီးရာအလိုက္ စ႐ိုက္လကၡဏာမ်ား တူလာတတ္ ၾကေပသည္။


ယခုေခတ္အေနအထားျဖင့္ၾကည့္လွ်င္ မီဒီယာ၏တိုးတက္မႈအဟုန္ေၾကာင့္ တစ္ႏိုင္ငံႏွင့္ တစ္ႏိုင္ငံ၊ လူမ်ိဳးတစ္စုႏွင့္တစ္စုတို႔၏ ယဥ္ေက်းမႈမ်ား၊ စရိုက္လကၡဏာမ်ား၊ အမူအက်င့္မ်ား၊ ၀တ္စားဆင္ယင္မႈ စသည္ျဖင့္ အတုျမင္အတတ္သင္လာၾကၿပီး စ႐ိုက္လကၡဏာမ်ား အခ်င္းခ်င္းကူးစက္ေနသကဲ့သို႔ျဖစ္၏။ ေခတ္ေရစီးေၾကာင္းအတုိင္း လိုက္ပါ၍ ေမ်ာခ်င္တိုင္း ေမ်ာေနၾကသူမ်ားလည္းရွိ၏။ လိုက္ပါေမ်ာမသြားဘဲ ကန္႔လန္႔တိုက္သူမ်ားလည္း ရွိၾက၏။ ေမ်ာပါ၍လည္း မလိုက္၊ ကန္႔လန္႔လည္း မတိုက္ လ်စ္လ်ဴ႐ႈေနသူမ်ားလည္း ရွိၾကသည္။ ေနာက္ၿပီး ေခတ္ေရစီးေၾကာင္းအတိုင္း လုိက္သင့္သည္မ်ားကိုလုိက္၍ မလိုက္သင့္သည္မ်ား ကိုမလိုက္ပါဘဲ ေနထိုင္ၿပီး သူတစ္ပါးတို႔ကို ကယ္တင္ႏိုင္က ကယ္တင္၊ မကယ္တင္ႏိုင္က ဥေပကၡာပြား၍ ေနထိုင္က်င့္ႀကံၾကသူမ်ားလည္း ရွိၾကေပသည္။

လူအမ်ိဳးမ်ိဳး နတ္အဖုန္ဖုန္ ကႀကိဳးေတြစံုလင္စြာရွိေနၾကေသာ္လည္း ရရွိထားေသာ ခက္ခဲလွ သည့္လူ႔ဘ၀ တစ္ဖန္ရရန္ မလြယ္လွ၍ “ရက်ိဳးနပ္ပါေပစြ”လို႔ ပီတိေသာမနႆျဖာၾက ရေအာင္ ျမတ္ဗုဒၶေဟာႁမြက္သည့္ ကလ်ာဏမိတၱတို႔ကို ရွာေပါင္းမွသာ သင့္ေတာ္မည္ျဖစ္၏။ ေက်းဇူးရွင္ဆရာေတာ္ဦးဇ၀န၏ ဆံုးမစကားအတိုင္း “မိမိကိုယ္ေတြ႔ ဆရာ့ကိုယ္ေတြ႔လည္း မယံုနဲ႔ဦး၊ ဗုဒၶကိုယ္ေတြ႔သာ ယံု” ဆိုသကဲ့သို႔ ေလးသေခ်ၤႏွင့္ကမၻာတစ္သိန္း က်င့္ႀကံႀကိဳးကုတ္ အားထုတ္ေတာ္မူခဲ့ၿပီးမွ ရရွိေတာ္မူရေသာ တရားလံုးစံု အႂကြင္းမက်န္ ျမင္ေတာ္မူႏိုင္သည့္ သဗၺညဳတဉာဏ္ေတာ္ျမတ္ျဖင့္ သတၱ၀ါတို႔၏ အက်ိဳးစီးပြါး ခ်မ္းသာေၾကာင္းကိုသာ ေဟာၾကားေတာ္မူေသာ ရွင္ေတာ္ျမတ္ဘုရား၏ တပည့္သားေျမးမ်ားအျဖစ္ ခံယူၾကၿပီးလွ်င္ လိုက္နာက်င့္ႀကံၾကဖို႔ အေရးႀကီးလွ၏။

ခ်မ္းသာစီးပြါး တိုးတက္ျမင့္မားရန္အတြက္ ေပါင္းေဖာ္ၾကရမည့္ ေလးမ်ဳိးေသာမိတ္ေဆြတို႔မွာ-
(၁) ဘုရား၊ တရား၊ သံဃာဟူေသာ ရတနာျမတ္သံုးတို႔ကို ယံုၾကည္ျခင္း “သဒၶါတရား” ရွိေသာ မိတ္ေဆြေကာင္း၊
(၂) မြန္ျမတ္ေသာကိုယ္က်င့္တရား “သီလ”ရွိေသာ မိတ္ေဆြေကာင္း၊
(၃) ေပးကမ္းစြန္႔ႀကဲျခင္း “စာဂ” ရွိေသာ မိတ္ေဆြေကာင္း၊
(၄) အမွားႏွင့္အမွန္ ေ၀ဖန္ခြဲျခားႏိုင္သည့္ “ပညာ” ရွိေသာ မိတ္ေဆြေကာင္း တို႔ျဖစ္ၾက၏။ ထိုမိတ္ေဆြတို႔၏အက်င့္ကို အတုလိုက္၍က်င့္ျခင္းျဖင့္ ေနထိုင္ၾကရာ၏။ ေပါင္းေဖာ္ၾကရာ၏။ ႏွစ္သက္ျမတ္ႏိုး မွီ၀ဲဆည္းကပ္ရာ၏။ သို႔မွသာလွ်င္ ရရွိသည့္လူဘ၀ အေနျမတ္ေအာင္ ေနထိုင္က်င့္ႀကံတတ္ၾကမည္ျဖစ္၏။

သဒၶါတရားႏွင့္ျပည့္စံုေသာ မိတ္ေဆြေကာင္းတို႔ကို ေပါင္းသင္းရျခင္းျဖင့္ ဘုရားဂုဏ္၊ တရား ဂုဏ္၊ သံဃာဂုဏ္တို႔ကို နာၾကားရ၏။ သိမွတ္ၾကည္ညိဳတတ္လာ၏။ တန္ဖိုးထား ျမတ္ႏိုး တတ္လာ၏။ ဘုရားရွင္ကို ရည္မွန္းပူေဇာ္ထားသည့္ ဥဒၶိႆေစတီ၊ ေဟာၾကားထားခဲ့ေသာ ဘုရား၏စကားေတာ္မ်ားျဖစ္သည့္ ဓမၼေစတီ၊ ဘုရားရွင္၏ အသံုးအေဆာင္မ်ားျဖစ္ခဲ့သည့္ ပရိေဘာဂေစတီ၊ ဘုရားရွင္ရုပ္ကလာပ္ေတာ္မွ ႂကြင္းက်န္ရစ္ခဲ့သည့္ ဓာတုေစတီ အစရွိသည့္ ေစတီတို႔ကို ပူေဇာ္ျမတ္ႏိုး ရွိခိုးၾကရာတြင္ ဘုရားရွင္၏ ဂုဏ္ေတာ္၊ ေက်းဇူးေတာ္အနႏၲတို႔ကို စိတ္ျဖင့္ရည္မွန္းကာ ပူေဇာ္တတ္လာၾက၏။ ေလာက၌ ဘုရား၊ တရား၊ သံဃာသည္သာလွ်င္ ေလာကတစ္ခြင္ အနႏၲစၾကာ၀ဠာအတြင္း၌ ကိုးကြယ္ရာအမွန္ ရတနာအစစ္ ျဖစ္ေတာ္မူ၏ဟူ၍ မိတ္ေဆြေကာင္းတုိို႔ထံမွ သစၥာတရားတို႔ကို သိခြင့္ရၾက၏။ ပို၍ပို၍ ထူးကဲေသာ သဒၶါတရား တို႔ကိုသာ အခါခါတိုးပြါး၍ ေနာက္ဆံုး သစၥာေလးပါးသို႔ ထိုးထြင္း၍ သိျမင္ႏိုင္သည္အထိ သဒၶါတရားရွိေသာမိတ္ေဆြေကာင္းကို ေပါင္းသင္းရျခင္း၏အက်ိဳးတရားမ်ား မိမိသႏၲာန္၌ ေရာက္ရွိလာႏိုင္ေပသည္။

သဒၶါတရားမရွိေသာသူတို႔ကို ေပါင္းသင္းမိေသာအခါတြင္ ဘုရား၊ တရား၊ သံဃာတို႔၏ဂုဏ္ ေတာ္တို႔ကို သိခြင့္ရဖို႔မဆိုထားႏွင့္ ကန္႔လန္႔ပင္တိုက္မိတတ္ၾက၏။ ေစာ္ကားေမာ္ကားျပဳတတ္ ၏။ မိစၧာဒိ႒ိအယူတို႔ကို ယူမိတတ္ၿပီး ကမၻာပ်က္သည့္တိုင္ေအာင္ မကၽြတ္တမ္းအပါယ္မွာ ခံစားရသည့္အျဖစ္သို႔ပင္ ေရာက္ရေတာ့၏။ ငရဲဆိုသည္မွာ ပံုျပင္ထဲမွာပဲရွိသည္၊ နိဗၺာန္သည္ လည္း အမွန္မွာ ရွိဟန္မထင္ စေသာသံသယတို႔ျဖင့္ ျပည့္ႏွက္ေနၿပီး ေကာင္းမႈတရားတို႔ကို သတိတရားေမ့ေလ်ာ့၍ မေကာင္းမႈတို႔သာ အစဥ္ေပ်ာ္ေမြ႔ကာ ရခဲသည့္လူ႔အျဖစ္ကို ဖက္ရြက္ ကန္စြန္းရြက္ပမာသာ တန္ဖိုးထားေတာ့၏။ ယခုေခတ္ မဆိုထားႏွင့္ ဘုရားရွင္လက္ထက္ သာသနာေတာ္ႀကီး ေန၀ါထြန္းေတာက္ အလင္းေရာက္ေနခဲ့ခ်ိန္မွာပင္ ဘုရား၊ တရား၊ သံဃာကို မယံုၾကည္ေသာ မိစၧာဒိ႒ိအယူရွိသူမ်ားမွာ သာသနာေတာ္ႏွင့္ ေတြ႔ႀကံဳခြင့္မရၾကဘဲ ရရွိသည့္လူ႔ဘ၀ကို အပါယ္က်ေအာင္ အသံုးခ်မိခဲ့ၾက၍ ယခုဆုိလွ်င္ အပါယ္၌ ခံစားေနၾက ေပၿပီ။

ကိုယ္က်င့္တရားေကာင္းမြန္သည့္မိတ္ေဆြေကာင္းတို႔ကို ေပါင္းသင္းေနထိုင္ျခင္းျဖင့္လည္း မိမိ သႏၲာန္၌ မိတ္ေဆြေကာင္းတို႔ထံမွ အက်င့္ေကာင္းမ်ား ရွိလာ၏။ မြန္ျမတ္ေသာ ေနထိုင္နည္းျဖင့္ က်င့္ႀကံတတ္လာ၏။ သီလရွိျခင္းျဖင့္ အျပစ္ကင္းေသာခ်မ္းသာကို ခံစားရ၏ ဆိုသည့္အတိုင္း အျပစ္ေတြကင္းေအာင္ ေနထိုင္တတ္လာေသာအခါ ေန႔စဥ္ ကိုယ္ႏွင့္စိတ္တို႔ ၿငိမ္းခ်မ္းလာ၏။ ႏူးညံ့သိမ္ေမြ႔ေသာလူတစ္ေယာက္ျဖစ္လာ၏။ ေကာင္းေသာအသက္ေမြးျခင္း ျဖင့္လည္း ေနထိုင္တတ္လာ၏။ ထိုသို႔ ကိုယ္က်င့္သီလေကာင္းမ်ားရွိလာသည့္အတြက္လည္း မိမိ၏ကိုယ္က်င့္သီလေကာင္းမ်ားကို ယံုၾကည္ေလးစားတန္ဖိုးထားကာ မိမိ၏ ပတ္၀န္းက်င္ရွိ သူတို႔ကလည္း အတုလိုက္ေနထိုင္လာၾကလွ်င္ မိမိေၾကာင့္ ပတ္၀န္းက်င္ရွိ သူတကာတို႔ အက်င့္ေကာင္းမ်ား အတုလိုက္၍ က်င့္ႀကံႏိုင္လာၾကေပမည္။ ကိုယ္က်င့္သီလ ေကာင္းသူတို႔ အခ်င္းခ်င္း ေပါင္းေဖာ္လုပ္ကိုင္ေဆာင္ရြက္ၾကရေသာ မည္သည့္လုပ္ငန္းျဖစ္ေစ ေအာင္ျမင္ ႀကီးပြါး အက်ိဳးမ်ားသည္သာျဖစ္ေခ်သည္။

သီလပ်က္ေနေသာသူတို႔ကို ေပါင္းသင္းမိေသာအခါ၌ မိမိလည္း သီလပ်က္လာေတာ့သည္။ အရက္သမားႏွင့္ေပါင္းေတာ့ အရက္ေသာက္မိမည္၊ ဖဲသမားႏွင့္ေပါင္းေတာ့ ဖဲ႐ိုက္တတ္မည္၊ မေကာင္းေသာအမ်ိဳးသမီးတို႔ကို လိုက္စားေပ်ာ္ပါးတတ္ေသာသူတို႔ကိုေပါင္းသင္းမိေတာ့ မိမိ လည္းေပ်ာ္ပါးမိသြားမည္။ မိမိက မလုပ္လွ်င္လည္း သီလပ်က္စီးေနေသာစကားမ်ားကို နားေထာင္ေနရမည္။ လိုက္ပါ ရယ္ေမာမိမည္။ သီလပ်က္ေသာစကားတို႔ကို နာၾကားႏွစ္ၿခိဳက္ မိလွ်င္ အလိုတူစာရင္းထဲပါသြားတတ္ၿပီး မိမိလည္း သီလေတြပ်က္သြားတတ္ေပမည္။

ေပးကမ္းစြန္႔ႀကဲတတ္ေသာ မိတ္ေဆြေကာင္းတို႔ကို ေပါင္းသင္းေနထိုင္ျခင္းျဖင့္ မိမိလည္း သူ႔ကဲ့ သို႔ ေပးလွဴျဖစ္လာ၏။ စြန္႔လႊတ္တတ္လာ၏။ ေပးကမ္းလွဴဒါန္းျခင္းေၾကာင့္ရရွိေသာ အက်ိဳးတရားတို႔ကို သိလာ၏။ ေပးကမ္းျခင္း၌ ေမြ႔ေလ်ာ္ေပ်ာ္ပိုက္လာ၏။ “ေပ်ာ္ရႊင္ျခင္း၏ အႏွစ္သာရသည္ စြန္႔လႊတ္ျခင္းျဖစ္သည္” ဆိုေသာအဓိပၸါယ္ကို သိလာ၏။ ေပးကမ္းျခင္းျဖင့္ ကိုယ္စိတ္ မဆင္းရဲဘဲ ပို၍ပို၍ပင္ ခ်မ္းသာေနရသည့္ အရသာကို ခံစားတတ္လာသည္။ ဆရာႀကီးဦးေရႊေအာင္ဆံုးမခဲ့သကဲ့သုိ႔ “တစ္စတစ္စ၊ စြန္႔၀ံ့မွလွ်င္၊ ဘ၀ေနာက္ေႏွာင္း ဆက္တိုင္း ေကာင္း၏။” ဆိုေသာ အက်ိဳးတရားမ်ားကို ပိုင္ဆိုင္လာရေပသည္။ ႏွေျမာ၀န္တိုျခင္း မစၧရိယစိတ္၏ ကိေလာသာအျပစ္တို႔ကို ျမင္လာရ၏။ ႏွေျမာ၀န္တိုသူတို႔အား ေပးကမ္းျခင္းျဖင့္ မိမိက ျမတ္ေသာအႏိုင္ရျခင္းကို နားလည္လာရေပသည္။ မိမိ၏ စီးပြါးဥစၥာရွာျခင္းတို႔သည္ ေလာဘေၾကာင့္မဟုတ္ေတာ့ဘဲ အမ်ားသူငွါအတြက္ ေပးကမ္းလွဴဒါန္းႏိုင္ရန္ဟူေသာ ဆႏၵျဖင့္ အနစ္နာခံအားထုတ္ျခင္းမ်ိဳး ျဖစ္ေသာေၾကာင့္ နိဗၺာန္ ထုတ္ေခ်ာက္ ဧကန္ေရာက္မည့္ ပါရမီေျမာက္သည့္ဒါနတို႔က မေသရာသုိ႔ ပို႔ေဆာင္ၾကမည္မွာ မလြဲဧကန္သာျဖစ္ေပသည္။

ေပးကမ္းစြန္႔ႀကဲျခင္းမရိွေသာ ႏွေျမာတြန္႔တိုသည့္သူတို႔ကို ေပါင္းသင္းမိေသာအခါတြင္ လွဴ တယ္ဆိုတာ “အ-လို႔ လွဴတာ၊ လူလည္ေတြကသာ ယူသြားတာကြ”ဆိုေသာ ဒါန၏အက်ိဳး တရားကို ဖ်က္ဆီးသည့္စကားမ်ား ၾကားရတတ္သည္။ အသိအျမင္နည္းပါက ဟုတ္ေလ ေယာင္ထင္သြားမိမည္။ ထိုကဲ့သို႔ေသာ သူတို႔ႏွင့္ ေပါင္းေဖာ္လုပ္ကိုင္ရာ၌ အခ်ိန္တိုင္း ကိုယ့္အိတ္ထဲက စိုက္ထုတ္ေပးရတာမ်ားလာေသာအခါတြင္ ေပးကမ္းျခင္းသည္ ေကာင္းမႈျပဳ သည္သာျဖစ္၏ဟု ႏွလုံးသြင္းရမည့္အစား ကိုယ့္အေပၚတြင္ အတင္စီးအႏိုင္ယူေနသူသာ ျဖစ္၏ဟူ၍ျမင္လာၿပီး ႏွလံုးမသာမယာလည္းျဖစ္တတ္၏။

အမွားႏွင့္အမွန္ ေ၀ဖန္ဆန္းစစ္ သိျမင္တတ္သည့္ ပညာရွိမိတ္ေဆြေကာင္းတို႔အား ေပါင္းသင္း ေနထိုင္ျခင္းျဖင့္ ကုသိုလ္အလုပ္၊ အကုသိုလ္အလုပ္ ခြဲျခားသိျမင္လာရ၏။ ကုသိုလ္အလုပ္တုိ႔ ကို လုပ္ေဆာင္တတ္လာ၏။ အတုျမင္အတတ္သင္ရာ၌လည္း ေကာင္းေသာလုပ္ေဆာင္မႈ၊ မွန္ကန္ေသာေဆာင္ရြက္မႈတို႔ကိုသာလွ်င္ အတုယူတတ္လာၿပီး မေကာင္းေသာအမႈတို႔ကို အတုမလိုက္ ေရွာင္ၾကဥ္တတ္လာသည္။ တံငါနားနီး တံငါ မုဆိုးနားနီး မုဆိုး ျဖစ္တတ္သည္ ဆိုေသာ္ျငားလည္း အမွားအမွန္ကို ခြဲျခားသိျမင္တတ္ေအာင္ မိတ္ေဆြေကာင္းက ညႊန္ျပေပး ေသာေၾကာင့္ လူမိုက္ေတြၾကား ေရာက္ေနျငားလည္း အမွားသို႔မလိုက္ အမွန္သုိ႔ဆိုက္ေအာင္ သာ “တစ္ေယာက္တည္းေန တစ္စိတ္တည္းထား” ဆိုေသာ ေက်းဇူးရွင္ဆရာေတာ္ အရွင္ ဆႏၵာဓိက ေရးသားထားသည့္ တရားအားထုုတ္နည္းေလးအတိုင္း က်င့္ႀကံအားထုတ္တတ္ လာေပသည္။

ဒုကၡျဖစ္ေၾကာင္းဟူေသာ သမုဒယသစၥာ၊ ရရွိထားေသာ ခႏၶာငါးပါးတို႔သည္ သမုဒယသစၥာ ေၾကာင့္ ရရွိလာခဲ့ရေသာ ဒုကၡသစၥာ၊ ထိုဒုကၡတရားတို႔မွ လြတ္ေျမာက္ျခင္းသေဘာဟူေသာ နိဗၺာန္သည္ နိေရာဓသစၥာ၊ ထိုသို႔ ေသျခင္းကင္းရာနိဗၺာန္သုိ႔ ေရာက္ႏိုင္သည့္ က်င့္ႀကံအား ထုတ္နည္းမ်ားမွာ မဂၢင္ရွစ္ပါး ျမတ္ေသာအက်င့္တရားမ်ားျဖစ္သည့္ မွန္ေသာျမင္ျခင္း- သမၼာဒိ႒ိ၊ မွန္ေသာႀကံစည္ေတြးေတာျခင္း- သမၼာသကၤပၸ၊ မွန္ေသာေျပာျခင္း- သမၼာ၀ါစာ၊ မွန္ေသာျပဳလုပ္ျခင္း- သမၼာကမၼႏၲ၊ မွန္ေသာအသက္ေမြးျခင္း- သမၼာအာဇီ၀၊ မွန္ေသာအား ထုတ္ျခင္း- သမၼာ၀ါယာမ၊ မွန္ေသာသတိရွိျခင္း- သမၼာသတိ၊ မွန္ေသာတည္ျခင္းျခင္း- သမၼာ သမာဓိတို႔ျဖင့္ က်င့္ႀကံပြါးမ်ား အားထုတ္မွသာလွ်င္ အေသကင္းရာ အမတနိဗၺဳတာသို႔ ဧကန္ေရာက္သည္သာျဖစ္ေၾကာင္း အျမင္မွန္မ်ား ရွိထားေသာေၾကာင့္ လုပ္ေဆာင္သမွ် ပညာႏွင့္ယွဥ္ၿပီး ေဆာင္ရြက္တတ္လာ၏။ ထိုသို႔ ပညာျဖင့္ ေဆာင္ရြက္တတ္လာေသာအခါ အေႏွာင္အဖဲြ႕ဟူေသာ ရစ္ပတ္ျခင္း သံေယာဇဥ္တရားတို႔ကို အလြယ္တကူ ျဖတ္ေတာက္ ႏိုင္ၿပီး ေနာက္ဆံုး တဏွာေက်ာ့ကြင္းအတြင္းမွ လြတ္ေျမာက္ျခင္း အရဟတၱဖိုလ္သို႔ ေရာက္ရွိခံစားႏိုင္ေတာ့သည္ျဖစ္၏။

အျမင္မွန္သမၼာဒိ႒ိမရွိေသာ ပညာမဲ့ပုဂၢိဳလ္တို႔ကို ေပါင္းေဖာ္မွီ၀ဲမိျခင္းျဖင့္ မိစၧာဒိ႒ိစကားတို႔ကို ၾကားရ၏။ “ငရဲႀကီးေတာ့ ငရဲေလးႏိုင္တာေပ့ါကြ” ဟူသည့္ မေကာင္းတာလုပ္လွ်င္ မေကာင္း က်ိဳး ခံစားရသည္ဆိုေသာ ကံႏွင့္ကံ၏အက်ိဳးကို မယံုၾကည္ဘဲ မထီမဲ့ျမင္စကားမ်ား ေျပာဆို တတ္၏။ “သတၱ၀ါေတြဆိုတာ လူခၽြတ္မွ ကၽြတ္တာ” ဟူ၍ ထိုသို႔ ပါဏာတိပါတကံကို လက္ရဲ ဇက္ရဲျပဳလုပ္ျခင္းသည္ပင္ ေကာင္းမႈျပဳေနသေယာင္ေယာင္ေျပာဆိုေသာ ပညာမဲ့တို႔စကားကို ယံုၾကည္မိတတ္ေပသည္။ ေယာက်္ားမွန္လွ်င္ အရက္လည္းေသာက္တတ္ရမည္၊ မိန္းမလည္း ေပြတတ္ရမည္၊ အေလာင္းကစားလည္း လုပ္တတ္ရမည္ဟူ၍ အျမင္မွားကာ က်င့္ႀကံေနသည့္ သူတို႔ကို အားက်မိတတ္၏။ အတုယူမိတတ္၏။ တခ်ိဳ႕အမ်ိဳးသမီးမ်ားဆိုလွ်င္ “ေယာက်္ားေလးပဲ အေသာက္အစားေလးေတာ့ရွိမွာေပါ့” ဟူ၍ပင္ အမ်ိဳးသားတို႔အေပၚ အခြင့္အေရး ေပးၾက၏။ ေငြမ်ားမ်ားရွာႏိုင္ဖို႔သာအေရးႀကီးသည္၊ မည္သို႔ပင္ရခဲ့သည္ျဖစ္ေစ လင္ေယာက်္ား ၏ ေငြရွာႏိုင္ျခင္းကိုသာ တန္ဖိုးထားၿပီး အက်င့္သီလကို တန္ဖိုးမထားတတ္ၾကေပ။ အိမ္ေထာင္သည္ ဇနီးေမာင္ႏွံမ်ားတြင္ ႏွစ္ဦးစလံုးက ပညာမဲ့ေနၾကပါလွ်င္ အျမင္မွန္ မရေသးသည့္ကာလပတ္လံုး ထိုသူတို႔၏ စီးပြါးဥစၥာရွာေဖြျခင္း၊ အတူတူ ေျပာဆုိေနထိုင္စား ေသာက္ေနရျခင္း၊ ကိစၥအ၀၀တို႔ ႀကံစည္စိတ္ကူးၾကျခင္းဟူေသာ ကာယကံ၊ ၀စီကံ၊ မေနာကံ အမႈတို႔၏ အျပစ္မ်ားမွာ မည္မွ်မ်ားျပားလိုက္ပါမည္နည္း။

ပညာရွိအား ခ်စ္ခင္ျမတ္ႏိုးၾကသူတို႔သည္ ေကာင္းမႈျပဳၿပီးသည့္အခါတြင္ “ပညာမဲ့ လူမိုက္ တို႔ႏွင့္ မေပါင္းေဖာ္ မမွီ၀ဲ မဆည္းကပ္ရပါလို၊ ပညာရွိသူေတာ္ေကာင္းတုိ႔ကိုသာ ေပါင္းေဖာ္ ယွဥ္တြဲ အၿမဲဆည္းကပ္ရၿပီး ပညာရွိသူတို႔၏အက်င့္ကို လိုက္နာက်င့္ႀကံႏိုင္ရပါလို၏” ဟူ၍ ဆုေတာင္းၾကေပသည္။ လူမိုက္ဟူ၍ဆုိျခင္းသည္ စာေပမတတ္သူတို႔ကို ဆိုျခင္းမဟုတ္။ အသိတရား(အျမင္မွန္သမၼာဒိ႒ိ) ရွိျခင္းမရွိျခင္းႏွင့္ က်င့္ႀကံအားထုတ္မႈတရားတို႔ကိုႀကည့္ၿပီး သိႏိုင္ေပ၏။ အသိမွား၊ အယူမွားၿပီဆိုလွ်င္ လုပ္ေဆာင္သမွ် ပညာႏွင့္မယွဥ္ႏိုင္ေသာေၾကာင့္ ငါဟူေသာအတၱ၊ မာန္မာနတို႔ျဖင့္ လက္၀ါးႀကီးအုပ္ေတာ့၏။ စီးပြါးေရးလုပ္ရာတြင္လည္း သူတစ္ပါးတို႔အေပၚ ေက်ာႏိုင္မွသာ စီပြါးတိုးတက္ေအာင္ျမင္သည္ဟု ျမင္တတ္ၾက၏။ အလုပ္ ၌ ေစတနာထားလုပ္ေဆာင္ရမည့္အစား ကိုယ္ရဖို႔အတြက္သာ ဦးတည္ေဆာင္ရြက္တတ္ၾက သည္။ မွန္ကန္ေသာအသိ၊ ျမင့္ျမတ္ေသာေတြးေခၚမႈတို႔ျဖင့္ ႐ိုးသားႀကိဳးစားကာ ဆင္းရဲပင္ပန္း စြာ ႐ုန္းကန္လႈပ္ရွားေနၾကသူေတြကိုေတာ့ အထင္ေသး အျမင္ေသးၿပီး “လူအ”ပင္ ထင္တတ္ ၾကေပသည္။

ပညာရွိဆုိသည္မွာ အသက္ႀကီးမွရယ္မဟုတ္၊ ပစၥည္းဥစၥာေပါႂကြယ္၀မွဟူ၍ မဆိုလို၊ ေျခြရံသင္းပင္းမ်ားမွရယ္လည္း မသတ္မွတ္ပါေခ်။ အသက္ ႀကီးႀကီး ငယ္ငယ္၊ ပစၥည္းဥစၥာရွိရွိ မရွိရွိ၊ ေျခြရံသင္းပင္း မ်ားမ်ား မမ်ားမ်ား ထိုသူ၏အသိတရားျမင့္ျမတ္မွန္ကန္မႈ၊ ထုိအသိ တရားအတိုင္း လိုက္နာက်င့္ႀကံပြါးမ်ားမႈ ရွိသူတို႔ကိုဆိုျခင္းျဖစ္၏။ ထိုသို႔ေသာပညာရွိအား မွီ၀ဲဆည္းကပ္ရျခင္းျဖင့္ အက်ိဳးတရားတို႔သာ အစဥ္တိုးပြါးၿပီး မိမိသႏၲာန္၌ အသိမွန္ အျမင္ မွန္မ်ား ေရာက္ရွိလာၿပီး ျမတ္ေသာေနျခင္းျဖင့္ အခ်ိန္ကိုအသံုးခ်တတ္သြားေပေတာ့၏။

သဒၶါသီလ၊ စာဂပညာ၊ ေလးျဖာစံုေတာင္း၊ မိတ္ေဆြေကာင္းႏွင့္၊ ေပါင္း၍အတု၊ ကိုယ္လည္းျပဳမွ၊ ကလ်ာဏမိတၱ-ျပည့္စံုသည္။

စာဖတ္သူဓမၼမိတ္ေဆြအားလံုး ကလ်ာဏမိတၱမ်ားကို ရွာေဖြေပါင္းသင္းႏိုင္ၾက၍ ထိုမိတ္ေဆြ တို႔ကို အတုလိုက္၍က်င့္ႀကံၾကၿပီး ေနာက္ဆံုးပန္းတိုင္ျဖစ္သည့္ မေသရာ “ျမတ္နိဗၺာန္” သုိ႔ လြယ္ကူစြာေရာက္ရွိႏိုင္ၾကပါေစ။

အျပည့္အစုံသုိ႔

21 Oct 2009

သံသယဆူးေျငာင့္

နေမာ တႆ ဘဂ၀ေတာ အရဟေတာ သမၼာသမၺဳဒၶႆ

သဒၶါယ တရတိ ၾသဃံ”- ယံုၾကည္မႈသည္ အခက္အခဲဟူသမွ်တို႔ကုိ လြတ္ေျမာက္ႏိုင္စြမ္း ရွိေပသည္။ ဘယ္အရာပဲလုပ္လုပ္၊ ဘယ္အရာကိုပဲ ရခ်င္ရခ်င္ ကိုယ့္လုပ္ေနသည့္ အလုပ္ သည္ ေအာင္ျမင္ႏိုင္သည့္ နည္းလမ္းဟူ၍ မယံုၾကည္လွ်င္ ထိုအလုပ္ကို လုပ္မည္မဟုတ္ေပ။ မယံုၾကည္ဘဲ လုပ္ေနလွ်င္လည္း ေအာင္ျမင္မႈ ရလာႏိုင္မည္ မဟုတ္ေပ။ ယံုၾကည္မႈ အားအင္ သတၱိသည္ မရွိမျဖစ္လိုအပ္ေသာအရာပင္ျဖစ္ပါသည္။ အမွားအမွန္ကို ေ၀ဖန္ပိုင္းျခားႏိုင္ျခင္း၊ အမွန္အတိုင္းျဖစ္ရန္ ဆင္ျခင္ႏိုင္ျခင္း၊ အေၾကာင္းအက်ိဳး၊ အေကာင္းအဆိုးကို ခြဲျခားသိျမင္ႏိုင္ ျခင္းဟူေသာ ပညာဉာဏ္သည္လည္း သဒၶါတရားႏွင့္ အတြဲညီေနရန္ လိုအပ္၏။ ခ်ိန္ခြင္လွ်ာ အစြန္းမထြက္ဘဲ ရွိသကဲ့သို႔ သဒၶါႏွင့္ပညာ တရားႏွစ္ပါး ညီမွ်ေနရမည္ျဖစ္ပါသည္။


ယံုၾကည္မႈရွိမွ အခက္အခဲမွန္သမွ် ေက်ာ္လႊားၿပီး ေအာင္ျမင္ႏိုင္သည္ကမွန္၏။ အမွားကို ယံုၾကည္ေနမိျပန္လွ်င္လည္း မဟုတ္ေသးေပ။ အမွားကို ယံုၾကည္ေနက အမွန္ကို မျမင္ႏုိင္ ျဖစ္ေနမည္။ ဘုရားရွင္ မေပၚထြန္းေသးခင္က လူတို႔သည္ ေတာ၊ ေတာင္၊ နတ္၊ နဂါး၊ မီး၊ ပင္လယ္၊ သမုဒၵရာ စသျဖင့္ ကိုယ့္ယံုၾကည္မႈအလိုက္ အသီးသီးကိုးကြယ္ၾကသည္။ ထိုသုိ႔ ယံုၾကည္ၿပီး ပူေဇာ္ပသၾကလွ်င္ က်ေရာက္လာမည့္ ေဘးအႏၲရာယ္၊ ရန္စြယ္ မွန္သမွ် ပေပ်ာက္သြားၾကမည္၊ ေကာင္းက်ိဳးခ်မ္းသာ အျဖာျဖာတို႔ ေရာက္ရွိလာၾကမည္ အစရွိသည္ျဖင့္ ယံုၾကည္ေနၾကသည္။ ကိုးကြယ္ရာအမွန္ဟုလည္း မွတ္ယူထားၾကသည္။ ထင္သည့္အတိုင္း ျဖစ္လာၾကသည္ဟူ၍ တိုက္ဆိုင္မႈတို႔ကို အမွန္အျဖစ္ တစ္ထစ္ခ်မွတ္ယူၿပီး ပို၍ ပို၍ ယံုၾကည္ေနၾကျခင္းပင္ျဖစ္သည္။

မေျပာင္းလဲႏိုင္ေသာ အမွန္တရားတို႔မွာ စိတ္၊ ေစတသိက္၊ ရုပ္၊ နိဗၺာန္ဟူေသာ သေဘာ အမွန္၊ သမုဒယသစၥာ၊ ဒုကၡသစၥာ၊ မဂၢသစၥာ၊ နိေရာဓသစၥာ အစရွိေသာ ပရမတၳသစၥာ သေဘာတရားတို႔ပင္ျဖစ္၏။ ပညတ္ထားေသာ အေခၚမွန္သမွ်တို႔မွာကား အၿမဲေျပာင္းလဲ ေနၾကမည္ျဖစ္သည္။ ထိုသုိ႔ပင္ အထင္မွားေနေသာ အရာအားလံုးတို႔သည္လည္း တစ္ေန႔၌ အမွန္သို႔ ေျပာင္းလဲသြားမည္ျဖစ္သည္။ အမွန္ကို သိျမင္သြားမွသာလွ်င္ အမွားသို႔ ျပန္လည္၍ မေျပာင္းလဲႏိုင္ေတာ့ျခင္းျဖစ္သည္။ အမွား၌ က်င္လည္ေနေသာ သေဘာတရားတို႔သည္သာ သံသယစက္ကြင္းတြင္ ရွိေနေသာေၾကာင့္ ဆူးေျငာင့္သဖြယ္ အေႏွာင့္အယွက္က အၿမဲကာဆီး ထားၿပီး အလင္းမရႏိုင္ဘဲ အေမွာင္သက္သက္ျဖင့္သာ က်င္လည္ေနျခင္း ျဖစ္ေပသည္။

အမွန္တရားသို႔ မေရာက္ေသးသမွ် တည္ၿငိမ္မႈသည္ အလွ်င္းမရွိႏိုင္ေသးေပ။ ရင့္က်က္မႈ သေဘာသည္ အမွန္တရား၏အရိပ္ကို ထင္ဟပ္ျပသေနျခင္းသာျဖစ္ေပသည္။ ရဲရင့္ျခင္းသတၱိ သည္ သံသယတည္းဟူေသာ အေမွာင္ကို ၿဖိဳးခြင္းႏိုင္မွသာလွ်င္ ရရွိႏိုင္သည့္ ဆုလာဘ္ တစ္ခုပင္ျဖစ္၏။ ဘုရားတည္းဟူေသာရတနာ၊ တရားတည္းဟူေသာရတနာ၊ သံဃာတည္းဟူ ေသာရတနာဟုဆိုအပ္ေသာ ရတနာျမတ္သံုးပါးတို႔ႏွင့္ ႏိႈင္းယွဥ္လိုက္လွ်င္ တစ္ျခားတစ္ျခား ေသာ ေလာကီရတနာတို႔သည္ အခ်ည္းအႏွီးမွ်သာ တန္ဘိုးရွိေတာ့၏၊ ျမတ္ႏိုးဖြယ္ ရတနာ အစစ္ကား ဘုရား၊ တရား၊ သံဃာ ရတနာတို႔သာ အမွန္စင္စစ္ ဧကန္ျဖစ္ေတာ့၏ဟု သံသယမရွိေတာ့သည့္အခါတြင္ အေႏွာင့္အယွက္ဆူးေျငာင့္တုိ႔ ကင္းလာသည္။ သစၥာဉာဏ္ ျဖင့္ သက္၀င္ယံုၾကည္သြားလွ်င္ သံသယဆူးေျငာင့္မွာ လံုး၀ ကင္းရွင္းသြားေပသည္။ ရဲရင့္ျခင္း ဆုလာဘ္ကို ပိုင္ဆိုင္သြားသည္ျဖစ္ျခင္းေၾကာင့္ ေသရမွာပင္ မေၾကာက္မလန္႔ ေသႏိုင္ေတာ့ ၏။

ငါဘယ္က လာပါသနည္း။ ငါဘယ္သို႔ သြားမည္နည္း။ ငါဆိုသည့္ ငါကေရာ ဘယ္လိုမ်ိဳးကို ေခၚေ၀ၚသတ္မွတ္ထားသနည္း။ သံသယတို႔ႏွင့္ ေရာေထြးလို႔ေန၏။ ဗုဒၶ၏ သစၥာတရားအရ ငါဆိုသည္မွာ အေခၚမွ်သာရွိ၏။ အမွန္အားျဖင့္ မရွိေပ။ အမွန္အားျဖင့္ ရုပ္နာမ္ႏွစ္ပါး၊ ထိုႏွစ္ပါးကို ခ်ဲ႕ေျပာလွ်င္ ခႏၶာငါးပါးတို႔သာလွ်င္ရွိေပသည္။ ေဖာက္ျပန္တတ္ေသာ ရုပ္သေဘာ တရားတို႔က မည္သူ႔အလိုကိုမွ်မလိုက္ဘဲ သူ႔သေဘာအတိုင္း ေဖာက္ျပန္ပ်က္ဆီး၍သာေနၾက ၏။ ခံစားတတ္ေသာ သေဘာတရားက ခံစားမႈအလုပ္ကိုသာ သူလုပ္ေနသည္။ မည္သူက ခိုင္းလို႔ လုပ္ေနျခင္းမ်ိဳးမဟုတ္ေပ။ ခံစားမႈအလုပ္သည္ သူ႔သေဘာ၊ သူ႔အလုပ္ျဖစ္၍ သူ႔အလို လို လုပ္ေနျခင္းသာျဖစ္သည္။ ႀကံစည္ေတြးေတာတတ္ေသာသေဘာက ႀကံစည္ေတြးေတာ ျခင္းအလုပ္၊ မွတ္သားတတ္ေသာသေဘာတရားတို႔က မွတ္သားျခင္းအလုပ္၊ သိတတ္ေသာ သေဘာတရားတို႔က သိတတ္ျခင္းအလုပ္ အစရွိသည္ျဖင့္ မည္သူ႔အလိုမွ်မလိုက္၊ သူ႔သေဘာ သူ႔အလို သူ႔အလုပ္ကိုသာ တသြင္သြင္လုပ္ေနျခင္း ျဖစ္သည္ဟု ဉာဏ္ျဖင့္သိျမင္လွ်င္ ငါ၊ သူတစ္ပါး၊ ေယာက်္ား၊ မိန္းမတို႔သည္မရွိ၊ ဓမၼတို႔၏သေဘာသာလွ်င္ျဖစ္၏ဟု သံသယကင္း လွ်င္ ဆူးေျငာင့္လည္းကင္းပါသည္။

သံသယအေမွာင္ရွိေနသ၍ ဆူးေျငာင့္သဖြယ္ အေႏွာင့္အယွက္ ရွိေနေပဦးမည္ပင္။ သံသယ သည္ မည္သည့္ေအာင္ျမင္မႈကိုမွ မရႏိုင္သည္ အေႏွာင့္အယွက္ ဆူးေျငာင့္တစ္ခုကဲ့သုိ႔ျဖစ္၏။ မိဘႏွင့္သားသမီး၊ ညီႏွင့္အစ္ကို၊ ေမာင္ႏွင့္ႏွမ၊ လင္ႏွင့္မယား၊ ဆရာႏွင့္တပည့္၊ သူငယ္ခ်င္း မိတ္ေဆြ၊ ေခါင္းေဆာင္ႏွင့္ေနာက္လိုက္ အစရွိသည့္ ေပါင္းဖြဲ႔ထားသည့္ ႏွစ္ေယာက္ႏွင့္ အထက္အေရအတြက္ရွိသည့္ အဖြဲ႔အစည္းမွန္သမွ် တစ္ေယာက္ႏွင့္ တစ္ေယာက္ ယံုၾကည္မႈမရွိ သံသယရွိေနၾကလွ်င္လည္း ထိုအဖြဲ႔အစည္းအတြက္ ေအာင္ျမင္မႈတို႔ကို မရရွိႏိုင္ ဘဲ သံသယရွိျခင္းက တုိုးတက္ေအာင္ျမင္မႈတို႔၏ အတားအဆီးဆူးေျငာင့္သဖြယ္ အေႏွာင့္ အယွက္ ျဖစ္ေနေပမည္။ အဖြဲ႔ျဖင့္မဟုတ္ဘဲ တစ္ဦးတည္းျဖစ္လင့္ကစား မိမိႏွင့္ ပတ္သက္ေန ေသာ အလုပ္တို႔၌လည္းေကာင္း၊ မိမိကိုယ္ကို လည္းေကာင္း လုပ္မွ လုပ္ႏိုင္ပါ့မည္လား စသျဖင့္ ကိုယ့္ကိုယ္ကို သံသယရွိျခင္း၊ ကိုယ္လုပ္ေနေသာအလုပ္သည္ ကုိယ္အလိုရွိေသာ ပန္းတိုင္သို႔ ေရာက္ရွိႏိုင္ပါမည္ေလာဟူေသာ သို႔ေလာသို႔ေလာျဖင့္ သံသယရွိေနသည့္စိတ္က ပင္ မိမိ၏ေအာင္ျမင္မႈတို႔ကို တားဆီးေနမည္ျဖစ္ေပသည္။

သံသယရွိသည့္ အေျခအေန အရပ္ရပ္တို႔သည္ တစ္ခုႏွင့္တစ္ခု မတူဘဲ ကြဲျပားႏိုင္ပါသည္။ တူညီေသာသေဘာတရားမွာကား သံသယရွိျခင္းသည္ ယံုၾကည္မႈအျပည့္အ၀ မရွိျခင္းပင္ျဖစ္ သည္။ ယံုၾကည္မႈမရွိက ရဲရင့္ျခင္းသတၱိ မရွိႏိုင္။ ယံုၾကည္ျခင္းကို ထပ္ၿပီးခ်ဲ႕ေျပာလွ်င္ ယံုမွ ၾကည္လင္ႏိုင္သည့္ သေဘာျဖစ္၏။ မယံုလွ်င္ မၾကည္လင္ႏိုင္ေသးေပ။ ျမတ္စြာဘုရားသည္ သစၥာေလးပါးျမတ္တရားကို ကိုယ္တိုင္ သိျမင္ေသာ၊ လူနတ္ျဗဟၼာ သတၱ၀ါအားလံုးတို႔၏ ဆရာတစ္ဆူျဖစ္ေတာ္မူေသာ သမၼာသမၺဳဒၶျဖစ္သည္ဟု သံသယမရွိပါက ဘုရားရွင္ကို ကိုးကြယ္ဆည္းကပ္ျခင္း၊ နိဗၺာန္ေရာက္ေၾကာင္းဟူသည့္ ေဟာၾကားခဲ့ေသာ တရားမ်ားကို နာၾကားျခင္း၊ ေဟာၾကားထားေသာ နည္းလမ္းအတိုင္း တရားအားထုတ္ျခင္း အစရွိေသာ နိဗၺာန္ေရာက္ေၾကာင္းအလုပ္တို႔ကို ယံုယံုၾကည္ၾကည္ျဖင့္ လုပ္ေဆာင္မည္ျဖစ္သည္။ မယံု ၾကည္လွ်င္ မလုပ္ေဆာင္ေသးေပ။

မယံုၾကည္ဘဲ လုပ္ေဆာင္ေနလွ်င္ သဒၶါဗိုလ္ အားနည္းေနေသာေၾကာင့္ သတိဗိုလ္၊ သမာဓိ ဗိုလ္၊ ၀ီရိယဗိုလ္၊ ပညာဗိုလ္တည္းဟူေသာ ဗိုလ္ငါးပါးတရားတို႔ အားနည္းလာၾကမည္။ စစ္ပြဲတြင္ စစ္သူႀကီးငါးဦးတို႔က အဓိကဦးေဆာင္တိုက္ခိုက္ရမည့္ တာ၀န္ျဖစ္လွ်င္ ထိုစစ္သူႀကီး တုိ႔ကိုယ္တိုင္က သတၱိမရွိ၊ တိုက္လိုခိုက္လိုသည့္ အားအင္ေတြယုတ္ေလ်ာ့ၿပီး ေအာင္ျမင္ႏိုင္ မည္ဟု ယံုၾကည္မႈမရွိလွ်င္ စစ္မေအာင္ႏိုင္သလို တရားအားထုတ္ရာတြင္လည္း သဒၶါ၊ သတိ၊ သမာဓိ၊ ၀ီရိယ၊ ပညာ ဗိုလ္ငါးျဖာတို႔ အားနည္းေနလွ်င္၊ ဘုရားရွင္ ဆိုဆံုးမထားေသာ တရားမ်ားအတိုင္း အားထုတ္လွ်င္ နိဗၺာန္ခ်မ္းသာကို ရရွိခံစားရမည္မွာ မလြဲဧကန္သာျဖစ္၏ဟူ ၍ ယံုၾကည္မႈမရွိလွ်င္ တရားက်င့္ႀကံအားထုတ္ျခင္းကို လုပ္မည္မဟုတ္ေပ။ မယံုတယံု၊ စမ္း တ၀ါး၀ါးျဖင့္လုပ္ေနလွ်င္ ဆူးေျငာင့္သဖြယ္ သံသယစိတ္တို႔က စဥ္ဆက္မျပတ္ ေႏွာင့္ယွက္ ေနေပေတာ့မည္။

ကိုးကြယ္ရာ၌ ကိုးကြယ္ရာအစစ္အမွန္ျဖစ္သည့္ ဘုရား၊ တရား၊ သံဃာတို႔ကိုသာ ကိုးကြယ္ ေသာ၊ တရားအားထုတ္ရာ၌ နိဗၺာန္ေရာက္ေၾကာင္း မဂၢင္ရွစ္ပါးအက်င့္ကို က်င့္ႀကံ ပြါးမ်ားအား ထုတ္ေသာ၊ အမွန္သိျမင္ရာတြင္လည္း သစၥာေလးပါးကို ဉာဏ္ျဖင့္ အမွန္စင္စစ္ ထိုးထြင္း သိျမင္ၿပီးေသာ အရိယာပုဂၢိဳလ္တို႔၌သာ သံသယတည္း ဟူေသာဆူးေျငာင့္ မရွိေတာ့ေသာ ေၾကာင့္ ခိုင္ၿမဲေသာသီလ၊ တည္ၿငိမ္ေသာ သမာဓိ၊ မေဖာက္ျပန္ေသာ ပညာတရားတို႔ ျပည့္စံု သြား၏။ ေစာင့္ေရွာင့္ႏိုင္သည့္ သီလ၊ သမာဓိ၊ ပညာတို႔အလိုက္ ေအးခ်မ္းမႈ အရသာတို႔ ကိုလည္း ဆထက္တိုး၍ ခံစားႏိုင္ေပသည္။ အဆံုး၌ရွိေသာ သီလ၊ သမာဓိ၊ ပညာတရားတို႔ႏွင့္ ျပည့္စံုသြားလွ်င္ အေအးခ်မ္းဆံုးေသာ သႏၲိသုခကိုလည္း ရရွိခံစားႏိုင္ေပေတာ့၏။

အဆံုးစြန္ေသာ သႏၲိသုခ နိဗၺာန္ခ်မ္းသာကို ရရွိခံစားႏုိင္ရန္အတြက္ အစဦးဆံုး ရွင္းလင္းရမည့္ အေႏွာင့္အယွက္ အေမွာင္ထုႀကီးမွာ သံသယဆူးေျငာင့္ပင္ျဖစ္၏။ သံသယဆူးေျငာင့္တို႔ကို မည္ကဲ့သို႔ ရွင္းလင္းရပါမည္နည္း။ မဂၤလသုတ္တရားေတာ္အတိုင္း ဦးစြာပထမ လူမိုက္တို႔ကို ေရွာင္ၾကဥ္ရ၏။ လူမိုက္တို႔ႏွင့္ ေပါင္းေဖာ္ေနရလည္း လူမိုက္တို႔တရားကို မႏွစ္သက္ မျမတ္ႏိုး မိေအာင္ေနရမည္။ တရားတို႔ကို သံသယကင္းရွင္းစြာသိထားေသာ သံဃာေတာ္မ်ား၊ ပညာရွိ မ်ားကို ဆည္းကပ္ရပါမည္။ ထိုသံဃာေတာ္အရွင္သူျမတ္ အစျဖာေသာ ပညာရွိတုိ႔က ဘုရားရွင္၏ တရားႏွင့္ေလ်ာ္ညီေအာင္ ေဟာၾကားေတာ္မူေသာ တရားတို႔ကို လက္ေတြ႔ က်င့္ႀကံပြါးမ်ား အားထုတ္ရပါမည္။ ဓမၼတို႔အေပၚ၌ သံသယစိတ္ မ်ား၀င္လာလွ်င္ ပညာရွိတို႔ႏွင့္ တရားေဆြးေႏြးေမးျမန္းရပါမည္။

တရားက်င့္ႀကံပြါးမ်ား အားထုတ္ေနေသာ ေယာဂီသည္ နိဗၺာန္ခ်မ္းသာ ရရွိႏိုင္ေရးကိုသာ ဦးတည္ၿပီး ပုဂၢလအဓိ႒ာန္ကိုပယ္၊ ဓမၼအဓိ႒ာန္အတိုင္းသြား၊ အတြင္းရန္သူႏွစ္ပါးျဖစ္သည့္ ဣႆာ၊ မစၧရိယတရားတို႔ကို ဖယ္ရွား၍ အ၀တ္၌ အစြန္းအထင္းထင္တိုင္း ဆပ္ျပာ၊ ေရတို႔ျဖင့္ ေလွ်ာ္ဖြတ္သလို စိတ္အညစ္အေၾကးကိေလသာတို႔ကိုလည္း သတိ၊ ဉာဏ္ပညာတို႔ျဖင့္ အခ်ိန္တိုင္းေလွ်ာ္ဖြတ္ေနရပါမည္။

သတၱ၀ါအားလံုး ေဘးရန္ေၾကာင့္ၾက ဆင္းရဲကင္း၍ ေကာင္းက်ိဳးလိုရာဆႏၵ ျပည့္၀ႏိုင္ၿပီး သံသယဆူးေျငာင့္တို႔ ကင္းေပ်ာက္၍ နိဗၺာန္သို႔ မ်က္ေမွာက္ျပဳႏိုင္ၾကပါေစ။

အျပည့္အစုံသုိ႔

11 Sept 2009

စကၠန္႔တိုင္း ျဖည့္က်င့္ေနရမည့္ ပါရမီ

နေမာ တႆ ဘဂ၀ေတာ အရဟေတာ သမၼာသမၺဳဒၶႆ

ပါရမီဆိုသည္မွာ အဘယ္နည္း။ ဆရာေတာ္အရွင္ဆႏၵာဓိက တရားေတာ္မွ ဆရာေတာ္ ေဟာၾကားသည့္အတိုင္း ပါရမီအဓိပၸါယ္ကို ဖြင့္ဆိုျပရပါလွ်င္- `ပါရမီဆိုတာ ျမင့္ျမတ္သူေတြရဲ႕ အလုပ္၊ တစ္နည္း ျမင့္ျမတ္သူျဖစ္ေၾကာင္းအလုပ္၊ ျမင့္ျမတ္သူ ျဖစ္ေစႏုိင္တဲ့အလုပ္၊ ျမင့္ျမတ္ သူအျဖစ္ ပုိ႔ေဆာင္ဖန္တီးႏိုင္တဲ့အလုပ္၊ ေနာက္ထပ္တဖန္ `ပါရ´ဆိုတာ သံသရာ တစ္ဖက္ ကမ္း နိဗၺာန္၊ `မီ´ ဆိုတာ ေရာက္ေစႏိုင္တဲ့တရား၊ ထို႔ေၾကာင့္ `ပါရမီ´ဆိုတာ `သံသရာ တစ္ဖက္ကမ္း နိဗၺာန္ကို ေရာက္ေစႏိုင္တဲ့တရား´ဟူ၍ ျဖစ္ပါသည္။


ျမင့္ျမတ္သူေတြကေတာ့ ဘုရား၊ ပေစၥကဗုဒၶါ၊ အဂၢသာ၀က၊ မဟာသာ၀က၊ ပကတိသာ၀က၊ ရဟႏၲာပုဂၢိဳလ္မ်ား ျဖစ္ၾက၏။ လိုခ်င္တပ္မက္စြဲလန္းျခင္းဟူေသာ တဏွာမရွိေတာ့ျခင္း၊ ေသျခင္းတည္းဟူေသာ အဆင္းရဲဆံုးဒုကၡမွ ရုန္းထြက္ႏိုင္သည့္ ၀ိဇၨာဉာဏ္ကို ပိုင္ဆိုင္သြား ျခင္းေၾကာင့္ ျမင့္ျမတ္သူစင္စစ္ ျဖစ္သြားေတာ့၏။ ထိုသို႔ ျမင့္ျမတ္သူေတြက သတၱ၀ါတို႔ ဆင္းရဲေၾကာင္းကုိ မေတြးေတာ မႀကံစည္ေတာ့ျခင္း၊ ခ်မ္းသာပြါးေၾကာင္းကိုသာ ရည္သန္ေသာစိတ္ျဖင့္ ျပဳမူေျပာဆိုေနထိုင္သြားေတာ့၏။ လိုခ်င္တပ္မက္ျခင္း တဏွာမရွိေတာ့ ေသာေၾကာင့္ ျမင့္ျမတ္သူတို႔ျပဳလုပ္ေသာ ေကာင္းမႈတရားတို႔သည္ မိမိအတြက္ သံသရာ ေကာင္းက်ိဳး ျဖစ္ေစရန္မဟုတ္ဘဲ သတၱ၀ါအမ်ား ခ်မ္းသာပြါးေၾကာင္းအတြက္သာ ျပဳမူေနထိုင္ ေတာ့သည္ျဖစ္၍ ျမင့္ျမတ္ေသာအလုပ္ဟူ၍ နားလည္မိပါသည္။

ဘုရားရွင္မွတစ္ပါး အျခားေသာ ျမင့္ျမတ္သူတို႔အေနျဖင့္ သတၱ၀ါတို႔ခ်မ္းသာပြါးေၾကာင္းကို ရည္သန္ေသာစိတ္ျဖင့္ လုပ္ေသာ္လည္း ဘုရားရွင္ကဲ့သုိ႔ အကုန္အစင္သိျမင္ေတာ္မူသည့္ သဗၺညဳတဉာဏ္ မရွိသျဖင့္ သတၱ၀ါတို႔၏ ဣေျႏၵအႏုအရင့္ႏွင့္ အေလ့အက်က္မ်ားေသာ ပါရမီကို မသိႏိုင္၍ ပါရမီရင့္က်က္ၿပီးသူကိုပင္ စရိုက္ႏွင့္ ကမၼ႒ာန္း ညီညြတ္ေအာင္ မေပးႏိုင္ျခင္း၊ စ်ာန္၀င္စားေနသည့္အခါ၌သာ တင့္တယ္ေတာက္ပျခင္း၊ ၀ါသနာႏွင့္ စရုိက္ကို ဘုရားရွင္ကဲ့သို႔ အႂကြင္းမက်န္ ပယ္သတ္ေတာ္ မမူႏိုင္ျခင္း အစရွိသည့္ ဆိုင္ရာ ပုဂၢိဳလ္အလိုက္ အားနည္းခ်က္မ်ား ရွိၾကေပသည္။ ဘုရားရွင္မဟုတ္သည္ ျဖစ္ျခင္းေၾကာင့္ အကုန္အစင္ ေျဖာင့္မတ္မွန္ကန္စြာ မသိႏိုင္၊ မဆင္ျခင္ႏိုင္ျခင္းျဖစ္၏။

ရဟႏၲာမွန္လွ်င္ သူတစ္ပါးစိတ္အႀကံကို သိႏိုင္ျခင္းမ်ိဳး မဟုတ္ပါေပ။ သူတစ္ပါးစိတ္အႀကံကို မသိႏိုင္ေသာ ရဟႏၲာပုဂၢိဳလ္မ်ားလည္း ရွိၾက၏။ သူတစ္ပါးစိတ္အႀကံကို သိျခင္း၊ အသြင္ အမ်ိဳးမ်ိဳး ဖန္ဆင္းႏိုင္ျခင္း၊ နတ္မ်က္စိကဲ့သို႔ ျမင္ႏိုင္ျခင္း၊ ဘုန္းတန္ခိုးအာႏုေဘာ္ႀကီးျခင္း၊ ဘုန္းတန္ခိုးအာႏုေဘာ္ႏွင့္ မျပည့္စံုျခင္း စသျဖင့္ အရည္အခ်င္းအမ်ိဳးမ်ိဳးတုိ႔ ပုဂၢိဳလ္တစ္ဦး ႏွင့္တစ္ဦး မတူညီဘဲ ကြဲျပားေနၾကျခင္းမွာ ျဖည့္က်င့္ခဲ့ၾကသည့္ ပါရမီခ်င္း မတူညီ၍ျဖစ္၏။

အေလာင္းေတာ္ႀကီးမ်ားျဖစ္ၾကသည့္ ဘုရား၊ ပေစၥကဗုဒၶါ၊ အဂၢသာ၀က၊ မဟာသာ၀က၊ ပကတိသာ၀ကေလာင္းမ်ားသည္ ဘ၀ေပါင္းမ်ားစြာ ပါရမီျဖည့္က်င့္ၾကၿပီးေနာက္ ပါရမီ ျပည့္သည့္အခါ ကုိယ္လုပ္ခဲ့သည့္ အလုပ္တန္ဘိုး ျပန္၍ ကိုယ္အက်ိဳး ခံစားၾကရျခင္းပင္ျဖစ္၏။ ဘုရားရွင္လက္ထက္ တစ္ေန႔သ၌ ဘုရားရွင္က အဂၢသာ၀က လက္ယာရံႏွင့္ လက္၀ဲရံအျဖစ္ အရွင္သာရိပုတၱရာႏွင့္ အရွင္မဟာေမာဂၢလာန္ကိုယ္ေတာ္ႀကီးတုိ႔ကို ေပးအပ္လိုက္ရာ အျခားေသာရဟန္းေတာ္မ်ားအေနျဖင့္ ပဥၥ၀ဂၢီငါးဦးထဲမွ အရွင္ျမတ္ေတြကို ေပးသင့္ေၾကာင္း ေတြးထင္ၾကကုန္၏။ ထိုအခါ ဘုရားရွင္က ကိုယ္ျဖည့္ထားသည့္ ပါရမီေတြအတိုင္း ကိုယ္ရရွိ ၾကတာျဖစ္ေၾကာင္း ေဟာၾကားရေပသည္။ ပါရမီေနာက္ေၾကာင္းတို႔ကိုလည္း ျပန္လည္ ေဟာၾကား၍ မိမိအလိုရွိရာဆုအတိုင္း ျဖည့္က်င့္ခဲ့ၾကၿပီးေနာက္ ျပည့္သည့္အတိုင္း ဧတဒက္ဘြဲ႔ မ်ားေပးအပ္သည္ကို ရွင္းျပေတာ္မူေပသည္။ ခ်စ္ျခင္း၊ မုန္းျခင္း၊ ေၾကာက္ျခင္း၊ ေတြေ၀မိုက္မဲ ျခင္းတည္းဟူေသာ အဂတိေလးပါး ကင္းစင္ေတာ္မူေသာ ဘုရားရွင္အေနျဖင့္ မည္သူမည္၀ါ ဟူ၍ ဘက္လိုက္ေပးျခင္းမ်ိဳးမဟုတ္ေပ

ထို႔ေၾကာင့္ ပါရမီဆိုတာ ကုိယ္လုပ္သည့္လုပ္အားျဖစ္ၿပီး လုပ္အားခကိုလည္း ကိုယ္သာလွ်င္ ပိုင္ဆိုင္ခြင့္ရွိသကဲ့သို႔ ျမင့္ျမတ္သူျဖစ္ေၾကာင္းအလုပ္ကို နားလည္ႏိုင္ပါသည္။ ျမင့္ျမတ္သြား တာက လုပ္အားခ၊ ျမင့္ျမတ္ေအာင္ ျပဳမူက်င့္ႀကံေနထိုင္ခဲ့တာက လုပ္အားပင္ျဖစ္သည္။ မိမိ အလိုရွိရာ ရည္မွန္းခ်က္အတိုင္း ႀကိဳးစားအားထုတ္ၾကရျခင္းျဖစ္၏။ လိုခ်င္ယံု သက္သက္ျဖင့္ ကား မရႏိုင္ေပ။ လိုခ်င္သည့္အတိုင္းလည္း ႀကိဳးစားအားထုတ္ရမည့္ ပါရမီ အလုပ္တို႔ကို ဘ၀မ်ားစြာ ဉာဏ္၊ ၀ီရိယ အရင္းတည္၍ ႀကိဳးစားအားထုတ္ၾကရပါမည္။

နိဗၺာန္ေရာက္ေၾကာင္း ျဖည့္က်င့္ရမည့္ပါရမီအလုပ္တို႔မွာ (၁၀)ပါးရွိၾက၏။
(၁) ဒါနပါရမီ = စြန္႔ႀကဲေပးကမ္း လွဴဒါန္းျခင္း။
(၂) သီလပါရမီ = ကိုယ္ႏႈတ္တို႔၌ အျပစ္မျဖစ္ရေအာင္ ငါးပါးသီလ၊ ရွစ္ပါးသီလ စသည္တို႔ကို လံုၿခံဳစြာ ထိန္းသိမ္းေစာင့္ေရွာက္ျခင္း။
(၃) ေနကၡမၼပါရမီ = ကိေလသာတို႔ျဖင့္ ေမြ႔ေလ်ာ္ျခင္းကို စြန္႔ခြါၿပီး ကိေလသာမျဖစ္ေအာင္ က်င့္ႀကံအားထုတ္ျခင္း(ကိေလသာေတာမွ ထြက္ျခင္း)။
(၄) ပညာပါရမီ = အျပစ္ကင္းေသာ အသိပညာ၊ အတတ္ပညာတို႔ကို ေလ့လာဆည္းပူးျခင္း၊ သင္ၾကားပို႔ခ်ေပးျခင္း။
(၅) ၀ီရိယပါရမီ = အျပစ္ကင္းေသာအလုပ္၊ အမ်ားခ်မ္းသာေရးအလုပ္တို႔ကို မဆုတ္မနစ္ ႀကိဳးစားအားထုတ္ျခင္း။
(၆) ခႏၲီပါရမီ = အခ်မ္းအပူဒဏ္၊ ဆင္းရဲပင္ပန္းဒဏ္ႏွင့္ သူတစ္ပါးတို႔က ထိပါးႏွိပ္စက္လာ သည္ကို သည္းခံျခင္း။
(၇) သစၥာပါရမီ = မွန္ကန္ရိုးေျဖာင့္စြာ ေနထိုင္က်င့္သံုးေျပာဆိုျခင္း။
(၈) အဓိ႒ာန္ပါရမီ = ေကာင္းျမတ္ေသာအလုပ္တိ႔ုကို မည္သည့္အေႏွာက္အယွက္တို႔ႏွင့္ ေတြ႔ေတြ႔ ေနာက္မဆုတ္ဘဲ စိတ္ဓာတ္ခိုင္မာစြာ လုပ္ကိုင္ေဆာင္ရြက္ျခင္း။
(၉) ေမတၱာပါရမီ = သတၱ၀ါအားလံုးအေပၚ၌ အက်ိဳးလိုလားေသာစိတ္ရွိျခင္း။
(၁၀) ဥေပကၡာပါရမီ = အေကာင္းအဆိုး ေလာကဓံအမ်ိဳးမ်ိဳးႏွင့္ေတြ႕ေသာ္လည္း တပ္မက္ ျခင္း၊ စိတ္ဆိုးျခင္းမျဖစ္ဘဲ တည္ၿငိမ္ေလးနက္စြာ ႏွလံုးသြင္းဆင္ျခင္ျခင္း။ ဟူ၍ (၁၀)ပါးရွိေလ သည္။

ေဗာဓိသတၱ အေလာင္းေတာ္ႀကီးမ်ားသည္ ထို(၁၀)ပါးတို႔တြင္ တစ္ပါးတစ္ပါး၌ ပါရမီ၊ ဥပပါရမီ၊ ပရမတၳပါရမီဟု သံုးမ်ိဳးစီရွိရာ ေပါင္းလွ်င္ အပါးသံုးဆယ္ ျဖည့္က်င့္ေတာ္ မူေလသည္။ ဥပမာ- ဒါနပါရမီ၌

- ေရႊေငြစေသာ ျပင္ပ ဗဟိဒၶပစၥည္းမ်ားကို လွဴဒါန္းလွ်င္ ဒါနပါရမီ။
- လက္၊ ေျခ၊ မ်က္စိစေသာ အဂၤါအစိတ္အပိုင္းတို႔ကို လွဴဒါန္းလွ်င္ ဒါနဥပပါရမီ။
- အသက္ကို ေပးလွဴလွ်င္ ဒါနပရမတၳပါရမီ။
ဟု သံုးမ်ိဳးရွိသည္။ ဤသို႔ျဖင့္ ပါရမီ (၁၀)ပါး အျပားသံုးဆယ္အားျဖင့္ ျဖည့္က်င့္ေတာ္မူၾကျခင္း ျဖစ္ပါသည္။

သမၼာသေမၺာဓိသတၱ(ဘုရားအေလာင္း)မ်ားသည္ အခ်ိဳ႕ ေလးအသေခ်ၤႏွင့္ ကမၻာတစ္သိန္း (ပညာဓိက ဘုရားအေလာင္း)၊ အခ်ိဳ႕ ရွစ္အသေခ်ၤႏွင့္ ကမၻာတစ္သိန္း(သဒၶါဓိက ဘုရား အေလာင္း)၊ အခ်ိဳ႕ ဆယ့္ေျခာက္အသေခ်ၤႏွင့္ ကမၻာတစ္သိန္း(၀ီရိယဓိက ဘုရားအေလာင္း) တိုင္တုိင္ ပါရမီျဖည့္ၾကရသည္။ ပေစၥကေဗာဓိသတၱ(ပေစၥကဗုဒၶအေလာင္း) တို႔သည္ ႏွစ္အသေခ်ၤႏွင့္ ကမၻာတစ္သိန္း၊ အရွင္သာရိပုတၱရာ၊ အရွင္မဟာေမာဂၢလာန္တို႔ ကဲ့သို႔ေသာ အဂၢသာ၀ကအေလာင္းတို႔သည္ တစ္အသေခ်ၤႏွင့္ ကမၻာတစ္သိန္း၊ အရွင္မဟာကႆပ စသည္တုိ႔ကဲ့သုိ႔ေသာ မဟာသာ၀ကအေလာင္းတို႔သည္ ကမၻာတစ္သိန္းတိုင္တုိင္ ပါရမီ ျဖည့္က်င့္ၾကရေပသည္။

ပကတိသာ၀ကမ်ားမွာမူ အခ်ိန္ကန္႔သတ္ခ်က္မရွိၾကေပ။ ကမၻာေပါင္းမ်ားစြာ၊ ဘ၀ေပါင္းမ်ားစြာ ပါရမီျဖည့္က်င့္ၾကရေပသည္။ တစ္ဘ၀၊ ႏွစ္ဘ၀ ပါရမီျဖည့္က်င့္ရံုျဖင့္ကား မဂ္ဉာဏ္၊ ဖိုလ္ဉာဏ္၊ နိဗၺာန္ကို မရႏိုင္ေသးေပ။ တစ္ဘ၀၊ ႏွစ္ဘ၀မွ် ပါရမီျဖည့္က်င့္ရံုျဖင့္ နိဗၺာန္ကို မ်က္ေမွာက္ျပဳႏိုင္သည္ဆိုေသာစကားသည္ ေက်းဇူးရွင္လယ္တီ ဆရာေတာ္ဘုရားႀကီး အဆို အတိုင္း ေဖာ္ျပရလွ်င္ `အဖိုးအဆံုးအစမရွိေသာ စၾကာမင္း၏ ပတၱျမားရတနာကို ဖြဲတစ္ဆုပ္ ခန္႔ျဖင့္သာ ၀ယ္ယူျခင္းႏွင့္ တူရာသည္။´ဟု ဆိုရေပမည္။

`နိဗၺာန္ေရာက္ဖို႔ ပါရမီဆိုတာ ဘ၀ေပါင္းမ်ားစြာ ပါရမီျဖည့္က်င့္ ရတာပါလား၊ ဒီတစ္ဘ၀ ေလာက္ ဘုရားသာသနာနဲ႔ ႀကံဳေတြ႔ရံုမွ်ျဖင့္ နိဗၺာန္ကို မ်က္ေမွာက္မျပဳႏိုင္တန္ရာ´ အစရွိသျဖင့္ စိတ္ပ်က္အားေလွ်ာ့သြားရန္ မသင့္ေပ။ မိမိျဖည့္က်င့္ခဲ့သည့္ ပါရမီကုသုိလ္ထူး မ်ား မည္မွ်ျဖည့္က်င့္ခဲ့ေၾကာင္းကို မသိႏိုင္သျဖင့္ ယခုလို သာသနာေတာ္ႀကီး ႏွင့္ေတြ႔တုန္း နိဗၺာန္ေရာက္ရန္ ပါရမီကုသုိလ္အလုပ္တို႔ကို ေန႔စဥ္ႀကိဳးကုတ္ အားထုတ္သြားရ မည္ျဖစ္သည္။ ဥပမာဆုိရေသာ္ မိမိက အရင္ဘ၀မ်ားစြာ၌ ပါရမီတရားတို႔ကို ျပည့္လုနီးပါး ဆည္းပူးခဲ့ပါလွ်င္ ယခုဆက္လက္ျဖည့္ေနပါက စရိုက္ႏွင့္ကမၼ႒ာန္း သင့္ေလ်ာ္သြားခ်ိန္တြင္ ခ်က္ခ်င္းျပည့္ကာ နိဗၺာန္ကို မ်က္ေမွာက္ျပဳႏိုင္မည္ျဖစ္၏။

`မိုးရြာတုန္းေရခံ´ဆိုသည့္အတိုင္း ယခုကဲ့သုိ႔ ဘုရားရွင္၏သာသနာေတာ္ႀကီးႏွင့္ ေတြ႔ႀကံဳေန ခိုက္တြင္ တရားမိုးမ်ား ရြာသြန္းေနတုန္း၊ ေရခံဆိုသည့္ နိဗၺာန္ေရာက္ေၾကာင္း က်င့္စဥ္မွန္မ်ား အားထုတ္ၾကရန္ အေရးႀကီးေပသည္။ အားလံုး၌ မိုးဥတုကာလအတြင္း မုိးေရခံရန္ အုတ္ကန္ႀကီး တစ္ခုစီရွိၾက၏။ ထိုအုတ္ကန္ႀကီးအတြင္း ေရမ်ားျပည့္ရန္အတြက္ ကိုယ္တိုင္ ျဖည့္ၾကရမည္ျဖစ္သည္။ တစ္ျခားတစ္ေယာက္က ျဖည့္ေပးလို႔မရပါ။ သို႔ေသာ္ တစ္ျခားသူမ်ား က `ေဟ့…မိုးေတြရြာေနတယ္၊ မိုးရြာတုန္း ေရခံၾက´ အစရွိသည္ျဖင့္ တိုက္တြန္းႏိႈးေဆာ္မႈကို ေတာ့ အခ်င္းခ်င္း ကူညီေပးႏိုင္ၾကေပသည္။

ရြာေနသည့္မိုးကလည္း အားလံုးအတြက္ ညီမွ်စြာပင္။ မည္သူကိုျဖင့္ပို၍၊ မည္သူ႔ကိုျဖင့္ေလ်ာ့၍ ဘက္မလိုက္။ ေရခံတဲ့သူရႏိုင္ရန္အတြက္ ရြာေနျခင္းျဖစ္သည္။ ကုိယ္စီရွိၾကေသာ အုတ္ကန္ ႀကီးတြင္ ျပည့္သူေတြလည္း ရွိၾကသည္။ မျပည့္ေသး၍ ဆက္လက္ခံေနသူမ်ားလည္း ရွိၾက သည္။ မခံဘဲ ေမွာက္ထားသူမ်ားလည္း ရွိ၏။ ေနာက္မိုးက်မွ ခံေတာ့မယ္ဆိုၿပီး လက္ရွိမိုးေရ ကို မခံေသးဘဲ ေနေနၾကသူေတြမ်ားလည္း ရွိၾကသည္။

မိုးဥတုသည္ကား သမၼာသမၺဳဒၶ ပြင့္ထြန္းေပၚေပါက္ေနသည့္ ဘုရားသာသနာေတာ္ႀကီးႏွင့္ တူ၏။ အုတ္ကန္ကိုယ္စီရွိၾကသူေတြကေတာ့ သံသရာခရီးသြား ေ၀ေနယ်သတၱ၀ါမ်ားျဖစ္ၾက ၏။ မိုးေရခံလို႔ ျပည့္သြားၾကသူေတြကေတာ့ အရဟတၱ မဂ္ဖိုလ္သုိ႔တိုင္ က်င့္ႀကံအားထုတ္ၿပီး သူမ်ားကို ဆုိလိုပါသည္။ မိုးေရ မျပည့္ေသး၍ ဆက္လက္ခံေနသူမ်ားကေတာ့ သတိ၊ ဉာဏ္၊ ၀ီရိယတို႔ျဖင့္ နိဗၺာန္ေရာက္ေၾကာင္း အက်င့္မွန္တရားမ်ား ျဖည့္က်င့္ေနၾကဆဲ (ပါရမီျဖည့္က်င့္ ေနၾကဆဲ) ပုဂၢိဳလ္တို႔ပင္ ျဖစ္ၾကသည္။ မိုးေရမခံဘဲ ေနေနၾကသူေတြကေတာ့ သတိေမ့ေလ်ာ့ ေပါ့ဆဆႏွင့္ အေပ်ာ္အပါးေနာက္ လိုက္ေနၾကသူေတြ၊ ဒုစရိုက္အမ်ိဳးမ်ိဳးကို ဂုဏ္ယူစြာ ျပဳက်င့္ေနၾကသူေတြ၊ ေသဘို႔ရန္ ေမ့ေနၾကသူေတြ၊ အေလာင္းကစား၊ အရက္ေသစာ၊ မိန္းမ၊ မသမၼာေသာေငြရွာျခင္းတုိ႔ျဖင့္ အခ်ိန္ျဖဳန္းေနၾကသူေတြ(ပါရမီျဖည့္က်င့္ရန္ ေမ့ေလ်ာ့ေနၾကသူ ေတြ) ပင္ျဖစ္သည္။ ယခုရြာသည့္မိုးကို ေသေသခ်ာခ်ာမခံေသးဘဲ ေနာက္ထပ္ရြာမည့္ မိုးက်မွ အစြမ္းရွိသမွ် အားအင္အျပည့္နဲ႔ မိုးေရခံေတာ့မည္ဟူ၍ ေစာင့္ေနသူမ်ားကေတာ့ မေသခ်ာ မေရရာသည့္အေရး ေမွ်ာ္ေတြးလုိ႔ ေငးေမာေနသူမ်ားႏွင့္ တူလွေပသည္။

ဘုရားသာသနာေတာ္ႀကီးသည္ သမုဒၵရာေရတစ္ပြက္ခန္႔အခ်ိန္မွ်သာ ၾကာပါသည္။ သာသ နာပကာလမ်ားကေတာ့ ကမၻာကေဘ ႏွစ္အသေခ်ၤအနႏၲ ၾကားေညာင္းလွ၏။ ဘုရားပြင့္ထြန္း ေပၚေပါက္သည့္ ကမၻာ၌ တစ္ဆူႏွင့္တစ္ဆူအၾကားကာလသည္ပင္ မေရမတြက္ႏိုင္ေသာ ႏွစ္ေပါင္းမ်ားစြာ၊ ဘ၀ေပါင္းမ်ားစြာရွိ၏။ ဘုရားပြင့္သည့္ ကမၻာေပၚၿပီးျပန္လွ်င္လည္း ဘုရား မပြင့္ေသာ သုညကမၻာမ်ားက မ်ားစြာဆက္တိုက္ျဖစ္၏။ ထိုသုညကမၻာအတြင္း၌ နိဗၺာန္ေရာက္ ရန္ အျမန္အားထုတ္ႏိုင္သည့္ မဂၢင္တရား ေဟာၾကားႏိုင္သည့္ ဘုရားရွင္မပြင့္ထြန္းသျဖင့္ ကိုယ္တိုင္ သစၥာသိျမင္ႏိုင္ေသာ ပေစၥကဘုရားငယ္မွတစ္ပါး မည္သူမွ် မက်င့္ႀကံ၊ မပြါးမ်ား၊ အားမထုတ္ ႏိုင္ၾကေပ။

ဘုရားရွင္သာသနာေတာ္ႏွင့္ ေတြ႔ႀကံဳခိုက္ ပါရမီျဖည့္က်င့္ျခင္းသည္ နိဗၺာန္ေရာက္ရန္ နီးေသာ အေၾကာင္းျဖင့္ က်င့္ႏိုင္၏။ အေၾကာင္းမူ မဂၢင္ရွစ္ပါး ျမတ္တရားကို သိရွိခြင့္ရေသာ ေၾကာင့္ျဖစ္၏။ ဒါနျပဳကလည္း မဂၢင္တရားႏွင့္၊ သီလေဆာက္တည္ကလည္း မဂၢင္တရားႏွင့္ ပါရမီ(၁၀)ပါးလံုးကို မဂၢင္တရားႏွင့္ တြဲၿပီး က်င့္ႀကံႏိုင္ေသာေၾကာင့္ မိုးဥတုအတြင္း ေရျဖည့္ရာ ၌ လြယ္လင့္တကူ အျမန္ျပည့္ႏိုင္သကဲ့သို႔ျဖစ္ပါသည္။ မိုးကုန္မွ ေရရွာရာ၌ လြန္စြာပင္ပန္းခံႏိုင္ ေသာအေလာင္းေတာ္ႀကီးမ်ားကဲ့သို႔ ဇြဲလံု႔လ၀ီရိယတရား ျပင္းျပင္းထန္ထန္ အားထုတ္ႏိုင္ သူမ်ားသာလွ်င္ ျပင္းထန္ေသာသဒၶါတရားရွိေသာေၾကာင့္ တစိုက္မတ္မတ္၊ စဥ္ဆက္မျပတ္ အားထုတ္ႏိုင္ၾက၏။ သုိ႔ေၾကာင့္လည္း ကာလသတ္မွတ္ခ်က္အတိအက်ျဖင့္ ပန္းတိုင္သို႔ ေရာက္ႏိုင္ၾကျခင္းျဖစ္ေပမည္။

ပကတိသာ၀ကျဖည့္က်င့္သူမ်ားကေတာ့ ပါရမီ ျဖည့္က်င့္ရန္ ကာလ အတိအက် မရွိၾကေပ။ အတိအက်ရွိတာမဟုတ္ဟု သိသျဖင့္ `ျဖည့္မေနဲ႔၊ အခ်ိန္တန္ေတာ့ နိဗၺာန္ေရာက္ လိမ့္´ဟူ၍ အယူမွားမသြားေစႏွင့္။ စဥ္ဆက္မျပတ္ အားထုတ္ခဲ့ျခင္းမ်ိဳးမဟုတ္ဘဲ သတိတရားျဖစ္က ျဖည့္က်င့္လိုက္၊ ေမ့ေလ်ာ့က မျဖည့္က်င့္မိဘဲ လမ္းလြဲသြားလိုက္ျဖင့္ ရွိေနတတ္ေသာေၾကာင့္ အခ်ိန္ကာလ အတိအက်မရွိျခင္း ျဖစ္ႏိုင္ပါသည္။ ဘုရားရွင္လက္ထက္က ပကတိသာ၀ကတို႔ ကို ေဖာ္ျပရလွ်င္ အရွင္ေဗလ႒သီသမွာ ကမၻာတစ္သိန္းတိုင္တုိင္လည္းေကာင္း၊ ဓမၼရုစိမေထရ္ ဆိုလွ်င္ ၾကားကာလ၌ ပဥၥာနႏၲရိယကံက်ဴးလြန္မိေသာေၾကာင့္ ေလးအသေခ်ၤႏွင့္ ကမၻာ တစ္သိန္းတိုင္တိုင္လည္းေကာင္း ပါရမီ ျဖည့္က်င့္ခဲ့ၾကရေပသည္။

ပါရမီျဖည့္က်င့္ရန္အတြက္ ဉာဏ္ႏွင့္ ၀ီရိယတုိ႔ စဥ္ဆက္မျပတ္ရွိေနၾကရန္လိုအပ္ပါသည္။ ဉာဏ္ျဖင့္ မဆင္ျခင္ပဲ အမွားလမ္းလည္း မလိုက္မိေစႏွင့္၊ ၀ီရိယမထုတ္ဘဲ အပ်င္းထူ၍လည္း မေနသင့္။ ျဖည့္ေနသူတို႔အတြက္ ျပည့္ဘို႔ရန္ ေရာက္လာမွာက မလြဲဧကန္ပင္။ သတိဉာဏ္က ေပ်ာ့ ၀ီရိယေတြကေလ်ာ့ေနရင္သာ ပါရမီျပည့္ရန္ဆဲ နိဗၺာန္၀င္ရန္လြဲေနမည္သာျဖစ္၏။

သင္ခန္းစာယူႏိုင္ရန္ သာဓကတို႔ကို ထုတ္ျပလိုပါသည္။ ဘုရားရွင္လက္ထက္က ကုေဋ ရွစ္ဆယ္ႂကြယ္၀ေသာ သူေဌးသားႏွင့္ ထိုမွ်ပင္ခ်မ္းသာေသာ သူေဌးသမီးတို႔ကို မိဘမ်ားက ထိမ္းျမားလက္ဆက္ ေပါင္းဖက္ေပးခဲ့ၾကသည္။ ထိုသူႏွစ္ဦးတို႔သည္ ေရွးဘ၀မ်ားစြာက ပါရမီ ကုသုိလ္တရားတို႔ ဆည္းပူးခဲ့ၾကသူမ်ား ျဖစ္ၾကေပသည္။ ထို႔ေၾကာင့္ ယခုတဖန္လည္း ဘုရားရွင္သာသနာႏွင့္ ႀကံဳေတြ႔ေနခိုက္ ပထမအရြယ္မွာ ပါရမီကုသုိလ္အားထုတ္ၾကပါလွ်င္ ေယာက်္ားက ရဟႏၲာ၊ မိန္းမက အနာဂါမ္ျဖစ္ႏိုင္မည့္ ပါရမီတို႔ ပါခဲ့ၾက၏။ ဒုတိယအရြယ္မွာ အားထုတ္ၾကပါလွ်င္ ေယာက်္ားက အနာဂါမ္၊ မိန္းမက သကဒါဂါမ္၊ တတိယအရြယ္မွာ အားထုတ္ၾကပါက ေယာက်္ားက သကဒါဂါမ္၊ မိန္းမက ေသာတာပန္တည္ၾကမည္ျဖစ္ေသာ္ လည္း စတုတၳအရြယ္သို႔တိုင္ ေရာက္ခဲ့ခ်ိန္မွာေတာ့ ေတာင္ေမြးေတာင္ အႏိုင္ႏိုင္ဆြဲကာ ခြက္လက္ဆြဲ ေတာင္းစားရသည့္ အေျခအေနသို႔ ေရာက္သြားေသာေၾကာင့္ ဉာဏ္ကလည္း မရွိေတာ့၊ ၀ီရိယကလည္း ခြန္အားေတြ မျပည့္၀ေတာ့သည့္အတြက္ ပါရမီျပည့္ေအာင္ မျဖည့္ဆည္းႏိုင္ၾကဘဲ ျမင့္ျမတ္သည့္အျဖစ္ကို လက္လႊတ္ဆံုးရံႈးရရွာေလသည္။

ဘုရားရွင္လက္ထက္ ပုဏၰားတစ္ဦးမွာလည္း အနည္းငယ္ေသာအခ်ိန္ကာလမွ် ဉာဏ္၊ ၀ီရိယ စုိက္ထုတ္လုိက္ပါလွ်င္ ေသာတာပန္တည္ႏိုင္သည့္ ပါရမီေတြ ရွိခဲ့ပါေသာ္လည္း မျဖည့္ဆည္း လိုက္မိေသာေၾကာင့္ ပါရမီျပည့္ဘို႔ အလွမ္းေ၀သြားရရွာခဲ့ျပန္သည္။ အေၾကာင္းမွာ- ထိုပုဏၰား သည္ ဘုရားရွင္ေဟာၾကားလိုသည့္ တရားေတာ္ကို အက်ယ္တ၀င့္နာၾကားမွ ေသာတာပန္ တည္ႏိုင္မည့္ ပါရမီရွိေသာ္လည္း မက်ဥ္းမက်ယ္မွ်သာ နာၾကားၿပီး အိမ္မႈကိစၥေနာက္ဆန္ တင္းကာ ျပန္သြားသည့္အတြက္ေၾကာင့္ ျမင့္ျမတ္သူျဖစ္ဖို႔အေရး ေ၀းသြားရရွာေလသည္။ ထို႔ေၾကာင့္ ပါရမီျဖည့္က်င့္ရာ၌ ဉာဏ္ႏွင့္ ၀ီရိယတို႔ စဥ္ဆက္မျပတ္ ရွိေနရန္ အေရးႀကီး ေၾကာင္း နားလည္မိပါသည္။

နိဗၺာန္ေရာက္ရန္ ပါရမီျဖည့္က်င့္ရာ၌ စကၠန္႔ပိုင္းမွ် လိုေနသည္ ျဖစ္လင့္ကစား ထိုကာလမွ် ေသာအခ်ိန္သည္ လြန္စြာအေရးႀကီးလွ၏။ ထိုအခ်ိန္၌ အားေလွ်ာ့မိပါလွ်င္ နိဗၺာန္ႏွင့္ ေ၀းသြား ႏိုင္ေပသည္။ ပါရမီျပည့္ရန္လိုေနသည့္ ၾကားကာလအတြင္း၌ မအိပ္မစား မည္မွ်ပင္ အားထုတ္ေသာ္လည္း မရႏုိင္ဘဲ ရွိေနတတ္သည္။ ပါရမီ၏သေဘာမွာ မည္မွ်နက္နဲ က်ယ္၀န္း လိုက္ပါသနည္း။

ပုဂၢိဳလ္တစ္ဦး၏ ပါရမီရင့္က်က္ခ်ိန္တန္ၿပီ၊ ပါရမီရက္က်က္ခ်ိန္ မတန္ေသးသည္ကို ဘုရားရွင္ သာလွ်င္ သိေတာ္မူေလသည္။ ဘုရားရွင္လက္ထက္က ဒါ႐ုစိပုရိဗိုက္ႀကီးသည္ ဘုရားရွင္အား ေတြ႔လိုေဇာျဖင့္ တစ္ညတာခရီးကို မနားတမ္းလာခဲ့ရာ နံနက္မိုးေသာက္ အလင္းေရာက္ ခ်ိန္တြင္ ဘုရားရွင္ရွိရာေက်ာင္းသို႔ေရာက္၏။ ထိုအခ်ိန္တြင္ ဘုရားရွင္က ေနာက္ပါရဟန္း ေတာ္မ်ားႏွင့္အတူ ဆြမ္းခံႂကြေနေသာေၾကာင့္ ဒါ႐ုစိပုရိဗိုက္ႀကီးက ဘုရားရွင္ဆြမ္းခံသြားရာ ေနာက္သို႔ လိုက္ေလ၏။ ဘုရားရွင္ကို ေတြ႔ေသာအခါတြင္-
ပုုရိဗိုက္။ ။`ျမတ္စြာဘုရား၊ တပည့္ေတာ္အား နိဗၺာန္ေရာက္ေၾကာင္း တရားေတာ္ကို ေဟာၾကားေတာ္မူပါဘုရား။´

ဘုရားရွင္။ ။`ခ်စ္သား၊ တရားေဟာခ်ိန္ မတန္ေသးေပ၊ ဆိုင္းင့ံဦး။´

ထုိသို႔ သံုးႀကိမ္တိုင္ေအာင္ တရားေတာင္းရာ ဘုရားရွင္ကလည္း သံုးႀကိမ္တိုင္တိုုင္ပင္ ဆိုင္းငံ့ ခိုင္းေလသည္။ ေနာက္ဆံုး၌ ပုရိဗုိက္ႀကီးက- `အရွင္ဘုရား၊ တပည့္ေတာ္လည္း ဘယ္အခ်ိန္ေသရမည္ မသိပါ၊ အရွင္ဘုရားကလည္း ဘယ္အခ်ိန္ ပရိနိဗၺာန္စံ၀င္မည္ မသိႏိုင္ ပါ။ တပည့္ေတာ္အား သနားငဲ့ညွာေတာ္မူၿပီး တရားေဟာၾကားေပးေတာ္မူပါဘုရား´ ဟူ၍ ေလွ်ာက္ေသာအခါတြင္ ဗုဒၶျမတ္စြာသည္ ပုရိဗုိက္ႀကီး၏ ပါရမီရင့္က်က္ခ်ိန္တန္သည္ကုိ သိေတာ္မူသျဖင့္ ေလးပါဒမွ်သာရိွေသာ တရားေတာ္ကို ေဟာၾကားလိုက္ရာ တရားအဆံုးမွာ ပင္ ဒါ႐ုစိပုရိဗုိက္ႀကီး ရဟႏၲာျဖစ္ေတာ္မူေလသည္။

ထို၀တၳဳ၌ သတၱ၀ါအေပါင္းတို႔ကို မဟာက႐ုဏာထားေတာ္မူေသာ ျမတ္စြာဘုရားအေနျဖင့္ တရားေတာင္းေနသူကို ခ်က္ခ်င္းတရားမေဟာဘဲ ဆုိင္းငံ့ခိုင္းေနျခင္းသည္ တရားမေဟာခ်င္၍ မဟုတ္ေပ။ ၎၏ ပါရမီရင့္က်က္ခ်ိန္ကို ေစာင့္ေနသည္ျဖစ္ျခင္းေၾကာင့္ ေဟာခ်ိန္မတန္ေသး ဟူ၍ ပါရမီမရင့္က်က္ေသးမွီ ၾကားကာလအတြင္း တားေနျခင္းမွ်သာျဖစ္ေပသည္။ ပါရမီ ရင့္က်က္ခ်ိန္လည္းေရာက္ေရာ ၎၏ ျဖည့္က်င့္ခဲ့သည့္ ပါရမီကုသုိလ္အေလ့ႏွင့္ ကိုက္ညီ ေသာတရားကို အံ၀င္ခြင္က်ျဖစ္ေအာင္ ေဟာၾကားေတာ္မူလိုက္သျဖင့္ ခဏအတြင္းပင္ ဒါ႐ုစိပုရိဗိုက္ႀကီး အရဟတၱဖိုလ္သို႔ ဆိုက္ေရာက္ေတာ္မူရျခင္းျဖစ္ေပသည္။

မဟာသာ၀ကႀကီးျဖစ္သည့္ အရွင္အာနႏၵာမေထရ္ျမတ္သည္လည္း ဘုရားရွင္ႏွင့္ အခ်ိန္တိုင္း အနီးကပ္ေနရ၊ ဘုရားရွင္ ေဟာထားသမွ်ေသာ တရားေတာ္တိုင္းကို ျပန္လည္နာၾကားရ၊ ႏႈတ္၌ပင္ တစ္လံုးမက်န္ အာဂံုေဆာင္ႏိုင္ရျငားေသာ္လည္း အရဟတၱဖိုလ္သို႔ မဆိုက္ေရာက္ ႏိုင္ဘဲ ေသာတာပန္အျဖစ္ႏွင့္သာ ဘုရားရွင္ ပရိနိဗၺာန္စံၿပီးသည့္ေနာက္ သံုးလတိုင္ပင္ ေနခဲ့ရေလသည္။ ဇြဲနပဲႀကီးစြာ အားထုတ္ေသာ္လည္း မရခဲ့။ ပထမအႀကိမ္ သံဃာယနာတင္ မည့္ တစ္ရက္အလိုက်မွသာ ရဟႏၲာျဖစ္ေတာ္မူေလသည္။

ထို႔ေၾကာင့္ ပါရမီျဖည့္က်င့္ရာ၌ ျဖည့္က်င့္ေနရမည့္အလုပ္က ကိုယ့္အလုပ္၊ ျပည့္သြားမွာက ဓမၼအလုပ္ဟူ၍ ခြဲျခားစြာသိထားသင့္ေပသည္။ သာ၀ကဉာဏ္အရာမွာ ပါရမီလိုသည္၊ သာ၀က ဉာဏ္အရာမွာ ပါရမီမလိုဘူးဟူ၍ ျငင္းခုန္ၿပီးလည္း မေနႏွင့္။ သတၱ၀ါတိုင္းအတြက္ နိဗၺာန္ ေရာက္ရန္ ပါရမီကုသုိလ္အားမထုတ္ဘဲ ေရာက္ရိုးထံုးစံမရွိဟူ၍သာ တစ္ထစ္ခ်မွတ္ယူ၊ ျဖည့္က်င့္သူတို႔သာလွ်င္ အလိုရွိရာေရာက္ႏိုင္ပါမည္။ ဥပမာ- မသြားဘဲထိုင္ေနလွ်င္ ခရီးမတြင္ သကဲ့သုိ႔ျဖစ္ေခ်သည္။ စကၠန္႔တိုင္းသြားေနက စကၠန္႔တိုင္း ခရီးတြင္ေနမည္။ ယခုလို ဘုရားသာသနာအတြင္း ျဖည့္က်င့္ခြင့္ရသည့္ ပါရမီကုသိုလ္ထူးမ်ားမွာ အခ်ိန္တိုင္း စိန္စီထား ေသာစကၠန္းမ်ားဟူ၍ တန္ဘိုးထားရမည့္ အခ်ိန္တို႔ပင္ ျဖစ္ေပသည္။

သတၱ၀ါအားလံုး ေဘးရန္ေၾကာင့္ၾက ဆင္းရဲကင္း၍ ေကာင္းက်ိဳးလိုရာဆႏၵျပည့္၀ႏိုင္ၾကပါေစ။ စကၠန္႔တိုင္း ပါရမီကုသုိလ္တရားမ်ား ျဖည့္က်င့္ဆည္းပူး အားထုတ္ႏိုင္ၾကပါေစ။

အျပည့္အစုံသုိ႔

28 Jul 2009

ခႏၶာငါးပါးအဓိပၸါယ္ႏွင့္သေဘာတရားရွင္းတမ္း

နေမာ တႆ ဘဂ၀ေတာ အရဟေတာ သမၼာသမၺဳဒၶႆ

ခႏၶာ= အစု
“ခႏၶာ”သည္ “အစုအပံု”ဟူေသာ အနက္ကိုရ၏။ တစ္ခုတည္း သီးသန္႔ရွိေနေသာတရားကို ခႏၶာဟု မဆိုပါ။ အမည္နာမျဖင့္ ပညတ္ထားေသာ သတၱ၀ါမ်ား၊ အရာ၀တၳဳမ်ား အစိုင္အခဲမ်ား စုေနျခင္းကိုလည္း ခႏၶာဟု မေခၚေပ။ သေဘာသဘာ၀အားျဖင့္ အမွန္ရွိေနေသာ၊ အႏုစိတ္ သဘာ၀ေလးမ်ား၏ အစု၊ ပရမတၳသေဘာတရားမ်ား၏ အစုကိုသာလွ်င္ ခႏၶာဟုေခၚျခင္း ျဖစ္သည္။ ထို႔ေၾကာင့္ ႐ူပကၡႏၶာ= ႐ုပ္အစု၊ ေ၀ဒနာကၡႏၶာ= ေ၀ဒနာအစု စသည္ျဖင့္ သိမွတ္ရာ၏။ သို႔ရာတြင္ “အစုအပံု” ဟုဆိုသည့္အတြက္ စပါးကို စုပံုထားသကဲ့သို႔ ခႏၶာကိုယ္၌ ႐ုပ္၊ ေ၀ဒနာမ်ား စုပံုေနသည္ဟု မမွတ္ယူသင့္ပါ။ ႐ူပကၡႏၶာသည္ အတိတ္႐ုပ္၊ ပစၥဳပၸန္႐ုပ္၊ အနာဂတ္႐ုပ္ဟူသည့္ ႐ုပ္သံုးမ်ိဳးကို ဉာဏ္ျဖင့္ ေပါင္းစုထားေသာ ႐ုပ္အစုျဖစ္သည္ဟု သိျမင္ရမည္။


တဖန္ သႏၲာန္ကိုလိုက္၍ အဇၩတၱ - ဗဟိဒၶ(အတြင္း - အျပင္)၊ ပုဂၢိဳလ္အမ်ိဳးအစားကိုလိုက္၍ ဟီန - ပဏီတ(အယုတ္ - အျမတ္)၊ ဌာနအားျဖင့္ ဒူရ - သႏၲိက(အေ၀း - အနီး)တို႔ႏွင့္ ၾသဠာရိက - သုခုမ(အၾကမ္း - အႏု) စသည့္နည္းတို႔ျဖင့္ ႐ုပ္၊ ေ၀ဒနာစသည္ကို ခြဲျခား၍ ဉာဏ္ျဖင့္ ေပါင္းစုရ၏။

သို႔ျဖစ္၍ အတိတ္၊ အနာဂတ္၊ ပစၥဳပၸန္၊ အဇၩတၱ၊ ဗဟိဒၶ၊ ဟီန၊ ပဏီတ၊ ဒူရ၊ သႏၲိက၊ ၾသဠာရိက၊ သုခုမ အားျဖင့္ မ်ားျပားလွေသာ ႐ုပ္၊ ေ၀ဒနာ၊ သညာ၊ သခၤါရ၊ ၀ိညာဏ္တို႔ကို ငါးပံုငါးစု ေပါင္းစုထားျခင္းကို ခႏၶာငါးပါးဟုေခၚပါသည္။
၁။ ႐ူပကၡႏၶာ= အတိတ္၊ အနာဂတ္၊ ပစၥဳပၸန္႐ုပ္ (၂၈) ပါးတို႔၏ အေပါင္းအစု။
၂။ ေ၀ဒနာကၡႏၶာ= အတိတ္၊ အနာဂတ္၊ ပစၥဳပၸန္႐ုပ္ေ၀ဒနာတို႔၏ အေပါင္းအစု။
၃။ သညာကၡႏၶာ= အတိတ္၊ အနာဂတ္၊ ပစၥဳပၸန္႐ုပ္သညာတို႔၏ အေပါင္းအစု။
၄။ သခၤါရကၡႏၶာ= ေ၀ဒနာ၊ သညာတို႔မွႂကြင္းေသာ ေစတသိက္ (၅၀) တို႔၏ အေပါင္းအစု။
၅။ ၀ိညာဏကၡႏၶာ= စိတ္အက်ဥ္း (၈၉) ပါး၊ အက်ယ္ (၁၂၁) ပါးတို႔၏ အေပါင္းအစု။

သို႔ျဖစ္၍ ခႏၶာငါးပါးကိုဖြဲ႔ရာ၌ နိဗၺာန္မွတစ္ပါး ေလာကီ၊ ေလာကုတၱရာ စိတ္၊ ေစတသိက္၊ ရုပ္ အားလံုးကို ဖြဲ႔ျခင္းျဖစ္ေပသည္။

႐ူပကၡႏၶာ၏အဓိပၸါယ္ႏွင့္ သေဘာတရား
႐ူပ + ခႏၶာ
႐ူပ = ေဖာက္ျပန္တတ္ေသာ သေဘာတရား
ခႏၶာ = အစု
႐ူပကၡခႏၶာ = ေဖာက္ျပန္တတ္ေသာ သေဘာတရားအစု။
႐ူပကၡႏၶာဆိုသည္မွာ ႐ုပ္တို႔၏ အစုအေပါင္းကို ဆိုလိုသည္။ “႐ုပ္”ဆိုသည္မွာ ပါဠိစကား “႐ူပ” မွ ဆင္းသက္လာေသာ ပါဠိပ်က္ အသံုးအႏႈန္းပင္ျဖစ္သည္။ အဓိပၸါယ္မွာ ေဖာက္ျပန္တတ္ ေသာ၊ ေျပာင္းလဲလႈပ္ရွားတတ္ေသာ၊ မၿငိမ္သက္ေသာ သေဘာတရားျဖစ္သည္။

႐ုပ္မ်ားကို ၀ိပႆနာနည္းအရေသာ္လည္းေကာင္း၊ ယခုလို တိုးတက္လာေသာ သိပၸံနည္း ပညာနည္းအရ (ေဒါက္တာမူလာ၏ အဆႏွစ္သန္းခ်ဲ႕ေသာ မွန္ဘီလူးကဲ့သို႔) လည္းေကာင္း စစ္ေဆးၾကည့္႐ႈေသာ္ သက္ရွိသက္မဲ့ အရာ၀တၳဳအားလံုးသည္ တျဖတ္ျဖတ္လႈပ္ရွားေျပာင္းလဲ ေဖာက္ျပန္ေနေၾကာင္း သိရွိႏိုင္ပါသည္။ သာမန္မ်က္စိျဖင့္ကား မျမင္ႏိုင္၊ မေတြ႔ရွိႏိုင္ေပ။ ထိုသို႔ လႈပ္ရွားေျပာင္းလဲေနေသာ သေဘာတရားမ်ားသည္ တစ္ခုတည္းမေနဘဲ စုေပါင္း၍ေန၏။ ထို႔သို႔ လႈပ္ရွားေျပာင္းလဲေဖာက္ျပန္ေနေသာ ႐ုပ္သေဘာတရားအစုကို ႐ူပကၡႏၶာဟုေခၚသည္။

မည္သည့္ ႐ုပ္ဓာတ္မဆို တစ္ခုတည္းမေနဘဲ စုေပါင္း၍သာေနသည္။ ႐ုပ္ (၂၈)ပါးရွိရာတြင္ နိပၹႏၷ႐ုပ္(၁၈)ပါး ပါ၀င္၍ အနိပၹႏၷ႐ုပ္(၁၀)ပါးပါ၀င္သည္။ ထို(၂၈)ပါးထဲက ႐ုပ္မ်ားသည္ တစ္မ်ိဳးတည္းက တစ္ခုတည္း သီးသန္႔မေနဘဲ အနည္းဆံုး(၈)ခု စုေနသည္။ ထို႐ုပ္(၈)ခု စုေနသည္ကို ခြဲခြါ၍မရေသာ အ၀ိနေဗၻာဂ႐ုပ္ဟုလည္းေကာင္း၊ အ႒ကလာပ္႐ုပ္ဟူ၍ လည္းေကာင္း၊ ႐ူပကၡႏၶာဟူ၍လည္းေကာင္း ေခၚပါသည္။

ဥပမာအားျဖင့္ တစ္စံုတစ္ရာအနံ႔ကို ႏွာေခါင္းက နံသည္၊ သိသည္ဟု ဆိုၾကသည္။ ဂႏၶာ႐ံု ဟူေသာအနံ႔သည္ ႏွာေခါင္းအတြင္းသို႔ တစ္ခုတည္းသာ ၀င္လာသည္မဟုတ္ေပ။ က်န္ေသာ ႐ုပ္ (၇)ခုသည္လည္း ဂႏၶာ႐ံုႏွင့္ေရာ၍ ပါ၀င္ေနျခင္းျဖစ္သည္။ အ၀ိနေဗၻာဂ႐ုပ္(၈)ခုတြင္ ပထ၀ီ၊ အာေဘာ၊ ေတေဇာ၊ ၀ါေယာ၊ ၀ဏၰ၊ ဂႏၶ၊ ရသ၊ ၾသဇာ႐ုပ္တို႔ ပါ၀င္ရကား ထို႐ုပ္(၈)ခုသည္ တစ္စုတည္း ႏွာေခါင္းအတြင္းသို႔ ၀င္လာျခင္းျဖစ္သည္။

ဂႏၶ၏အစြမ္းသည္ ႏွာေခါင္းကို အနံ႔ျဖင့္ ထိ႐ံုသာထိႏိုင္သည္။ ႏွာေခါင္းအတြင္းသို႔ ပူျပင္းစူးရွ သြားေစရန္ မတတ္ႏိုင္ေပ။ ဥပမာ- ဇ၀က္သာကို႐ွဴေသာ္ ႏွာေခါင္းအတြင္း၌ ပူးျပင္းစူးရွသြား သည္။ ဇ၀က္သာ အနံ႔သက္သက္က ႏွာေခါင္းကို ပူျပင္းသြားေစသည္ မဟုတ္ေပ။ ဇ၀က္သာ အနံ႔၌ ေတေဇာဓာတ္ပါလာသည္။ ေတေဇာဓာတ္သည္ အနံ႔ႏွင့္ေရာ၍ ပါလာေသာေၾကာင့္ ႏွာေခါင္းကို ပူျပင္းစူရွသြားေစျခင္းျဖစ္သည္။ ထို႔အတူ ဂႏၶ႐ုပ္၌ ေတေဇာပင္မက က်န္ေသာ႐ုပ္ (၆)ခုလည္းပါ၀င္ေနသည္။ ေတေဇာတစ္ခုတည္းျဖင့္ ႏွာေခါင္းကို မိမိဘာသာ မေလာင္ႏိုင္ေပ။ ေနာက္က တြန္းပို႔ေသာ ၀ါေယာဓာတ္ေၾကာင့္ျဖစ္သည္။ ဂႏၶဓာတ္ ေထာက္တည္ရာ၊ ေတေဇာ ဓာတ္ ေထာက္တည္ရာ၊ ၀ါေယာဓာတ္ ေထာက္တည္ရာ ပထ၀ီဓာတ္လည္း ပါ၀င္ေနေပသည္။ ဂႏၶ၊ ေတေဇာ၊ ၀ါေယာ၊ ပထ၀ီဓာတ္တို႔ကို အာေပါဓာတ္က စုစည္းဖြဲ႔ထားေပးပါသည္။ ထို႔ေၾကာင့္ ဇ၀က္သာ႐ွဴဗူးကို ႏွာေခါင္းျဖင့္႐ွဴရာတြင္ ဂႏၶႏွင့္အတူ ေတေဇာ၊ ၀ါေယာ၊ ပထ၀ီ၊ အာေဘာႏွင့္ အျခားရုပ္သံုး (၃) ခုလည္း ပါ၀င္ေနၾကေပ၏။

႐ူပါ႐ံုႏွင့္ စကၡဳပသာဒတို႔ ေတြ႔ထိေသာ္ စကၡဳ၀ိညာဏ္စိတ္ ျဖစ္ေပၚ၏။ အဆင္းကို မ်က္စိႏွင့္ ျမင္သည္ဟု ဆိုၾကသည္။ အေရာင္အဆင္းကိုျမင္ရာတြင္ ေတာက္ေျပာင္ေသာအေရာင္မ်ားကို ျမင္ရေသာ္ မ်က္စိက်ိန္းလာသည္။ ဥပမာ- ေနေရာင္ျခည္ ျပင္းျပင္းကိုလည္းေကာင္း၊ အနီရင့္ေရာင္၊ အ၀ါေရာင္ စသည္မ်ားကိုလည္းေကာင္းၾကည့္ေသာ္ ၾကာရွည္မၾကည့္ႏိုင္ေပ။ မ်က္စိက်ိန္းစပ္လာသည္။ အေၾကာင္းမွာကား အေရာင္အဆင္းႏွင့္ ယွဥ္တြဲပါလာေသာ ေတေဇာဓာတ္ေၾကာင့္ျဖစ္သည္။ ေတေဇာဓာတ္သည္ ထက္ျမက္၏၊ စူးရွ၏။

ေတေဇာဓာတ္သည္ အေရာင္အဆင္းတိုင္းတြင္ပါ၀င္သည္။ သို႔ေသာ္ အေျခအေနျခင္း၊ အားအနည္းအမ်ားခ်င္း မတူညီေပ။ အနီေရာင္တြင္ပါေသာ ေတေဇာဓာတ္အားသည္ အစိမ္းေရာင္တြင္ပါေသာ ေတေဇာဓာတ္အားထက္ ပိုမ်ားသည္။ တဖန္ ေနေရာင္ျခည္တြင္ ပါေသာ ေတေဇာဓာတ္အားသည္ အနီေရာင္တြင္ပါေသာ ေတေဇာဓာတ္အားထက္ ပိုမ်ားျခင္း ေၾကာင့္ ေနေရာင္ျခည္ကို ၾကာရွည္မၾကည့္ႏိုင္ျခင္းျဖစ္သည္။

သဒၵါ႐ံုႏွင့္ ေသာတပသာဒ ေတြ႔ထိ၍ ေသာတ၀ိညာဏ္စိတ္ျဖစ္ေပၚ၏။ အသံကို နားျဖင့္ၾကား သည္ဟု ဆိုၾကပါသည္။ အသံတြင္လည္း ေတေဇာဓာတ္ ပါ၀င္ပါသည္။ အသံတိုင္းတြင္ ေတေဇာဓာတ္ရွိရာ အားအနည္းအမ်ားသာ ကြာျခားပါသည္။ က်ယ္ေလာင္စြာ ေအာ္ဟစ္ေသာ အသံ၊ ေျမႀကီး တုန္ဟီးေသာအသံ၊ ဗုန္းေပါက္ကြဲေသာအသံ စသည္မ်ားတြင္ ေတေဇာဓာတ္ ျပင္းစြာပါေသာေၾကာင့္ ထိုအသံမ်ားကို ၾကားရေသာ္ နားထဲသို႔ စူး၀င္သြားၿပီး နာအူသြားသည္ အထိ ခံစားရေပသည္။

ရသာ႐ံုႏွင့္ ဇိ၀ွာပသာဒေတြ႔ထိရာ ဇိ၀ွာ၀ိညာဏ္စိတ္ျဖစ္ေပၚသည္။ အစားအစာကို လွ်ာေပၚတြင္ တင္၍စားသည္၊ စားလို႔ေကာင္းသည္၊ ခ်ဥ္သည္၊ ခါးသည္၊ စပ္သည္ စသည္ျဖင့္ ေျပာဆိုၾကသည္။ အရသာမ်ားတြင္ အခ်ိဳ႕ေသာအရသာမ်ားသည္ သင့္ေတာ္႐ံုျဖစ္၏။ အခ်ိဳ႕သည္ စူးရွျပင္းထန္ေနသည္မွာ ေတေဇာဓာတ္ လြန္ကဲေနေသာေၾကာင့္ျဖစ္ပါသည္။

ေဖာ႒ဗၺာ႐ံုႏွင့္ ကာယပသာဒတို႔ ေတြ႔ထိေသာ္ ကာယ၀ိညာဏ္စိတ္ျဖစ္ေပၚသည္။ အေတြ႔အထိ ခံစားမႈတြင္လည္း ေတေဇာဓာတ္ပါ၀င္ေၾကာင္း သိရွိႏိုင္သည္။ ဥပမာ- မီးခဲတစ္ခဲႏွင့္ စာအုပ္တစ္အုပ္ကို ကိုင္ၾကည့္ရာတြင္ မီးခဲသည္ အလြန္ပူေၾကာင္း သိရွိရသည္။ မီးခဲႏွင့္စာအုပ္ တြင္ပါေသာ ေတေဇာဓာတ္ကို ႏိႈင္းယွဥ္ၾကည့္ေသာ္ မီးခဲတြင္ပါေသာ ေတေဇာဓာတ္သည္ ပိုမို၍ ျပင္းထန္လြန္ကဲၿပီး စာအုပ္တြင္ကား ေတေဇာဓာတ္ အားနည္းေလသည္။ မီးခဲႏွင့္ စာအုပ္တြင္ ေတေဇာဓာတ္ပါ၀င္သကဲ့သို႔ ေတေဇာဓာတ္ကို တြန္းကန္လႈပ္ရွားေပးေသာ ၀ါေယာဓာတ္သည္လည္းေကာင္း၊ ေတေဇာဓာတ္၊ ၀ါေယာဓာတ္တို႔၏ ေထာက္တည္ရာ ပထ၀ီဓာတ္သည္လည္းေကာင္း၊ ေတေဇာဓာတ္၊ ၀ါေယာဓာတ္၊ ပထ၀ီဓာတ္တို႔ကို ဖြဲ႔စည္းေသာ အာေဘာဓာတ္သည္လည္းေကာင္း ပါ၀င္ေနၾကေပသည္။

အ႒ကလာပ္တြင္ပါ၀င္ေသာ ေတေဇာသည္ အားအနည္းအမ်ား၊ အထက္အႏံု႔ ကြာျခားသည္။ ဥပမာ- သံသံခ်င္းတြင္ သဘာ၀ခ်င္းတူေသာ္လည္း ထက္ေသာသံႏွင့္ မထက္ေသာသံဟူ၍ ကြဲျပားပါသည္။ ထိုသို႔ပင္ ေတေဇာဓာတ္တြင္လည္း အားနည္းေသာ၊ ႏံု႔ေသာေတေဇာႏွင့္ အားမ်ားေသာ၊ ထက္ေသာေတေဇာဓာတ္ဟူ၍ ကြဲျပားသည္။

မည္သည့္ေနရာတြင္မဆို ေတေဇာဓာတ္ပါလွ်င္လည္းေကာင္း၊ အျခား႐ုပ္ဓာတ္တစ္ခုခု ပါလာ လွ်င္လည္းေကာင္း၊ အနည္းဆံုး ႐ုပ္ကလာပ္(၈)မ်ိဳး၊ အ၀ိနိေဗၻာဂ႐ုပ္သည္ စုေပါင္းပါ၀င္ ေနသည္။

႐ူပကၡႏၶာ႐ုပ္အစုသည္ အနည္ဆံုး အ၀ိနိေဗၻာဂ႐ုပ္(၈)မ်ိဳး စုေနျခင္းျဖစ္သည္။ ထိုရွစ္မ်ိဳးစုမ်ားကို မ်ားစြာထပ္မံ၍ ေပါင္းစုလိုက္ေသာအခါ သဘာ၀႐ုပ္အစုမွ အစိုင္အခဲ႐ုပ္အစုအျဖစ္ ျမင္ရသည္။ တဖန္ ထိုအစုိင္အခဲ ႐ုပ္စုမ်ားကို ထပ္ခါထပ္ခါ ေပါင္းစုလိုက္ျပန္ေသာအခါ အရာ၀တၳဳ၊ အထည္ျဒပ္စုႀကီးမ်ားအျဖစ္ ျမင္ေတြ႔ရသည္။ ၎႐ုပ္စုႀကီးမ်ားကို သက္ရွိသတၱ၀ါ၏ ကုိယ္ခႏၶာ႐ုပ္စုဟူ၍လည္းေကာင္း၊ သက္မဲ့အရာ၀တၳဳ စားပြဲ၊ ကုလားထိုင္၊ သစ္ပင္၊ ေတာေတာင္အစရွိေသာ အထည္ျဒပ္႐ုပ္စုဟူ၍လည္းေကာင္း ေခၚေ၀ၚသမုတ္ၾကပါသည္။

ထို႔ေၾကာင့္ မည္မွ်ပင္ႀကီးမ်ားေသာ သက္ရွိသတၱ၀ါ၊ သက္မဲ့အရာ၀တၳဳ ျဖစ္ေစကာမူ အနည္းဆံုးအားျဖင့္ သဘာ၀႐ုပ္(၈)ခုအစုမွ တစ္စတစ္စ စုေပါင္း၍ ႀကီးထြားကာ အထည္ ျဒပ္ႀကီးမ်ားအျဖစ္ ေရာက္ရွိလာျခင္းျဖစ္ေပသည္။

ေ၀ဒနာကၡၶႏၶာ၏အဓိပၸါယ္ႏွင့္ သေဘာတရား
ေ၀ဒနာ + ခႏၶာ
ေ၀ဒနာ = ခံစားျခင္း
ခႏၶာ = အစု၊
ေ၀ဒနာကၡႏၶာ = ခံစားမႈအစု၊ (ခံစားတတ္ေသာ သေဘာတရားအစု)။
သတၱ၀ါ တစ္ဦးတစ္ေယာက္၏ခႏၶာကိုယ္တြင္ ခံစားရျခင္းသည္ အစုႀကီး၊ အပံုႀကီးျဖစ္သည္ဟု ထင္မွတ္ရသည္။ စင္စစ္ကား ေ၀ဒနာသည္ ေ၀ဒနာေစတသိက္ တစ္ခုတည္းသာျဖစ္၏။ သို႔ေသာ္ ေ၀ဒနာ၏ ျဖစ္စဥ္ျဖစ္ရပ္သည္ စိတ္ကဲ့သို႔ပင္ အလြန္ လွ်င္ျမန္၏၊ သြက္လက္၏။ ဥပမာ- ယားယံသည္ဟုဆိုရာ၌ ဤမွာ၊ ထိုမွာ တစ္ကိုယ္လံုးမွာ ယားသကဲ့သို႔ ထင္ရ၏။ ပူအိုက္သည့္ေနရာကိုရွာေသာ္ ေနရာအႏွံ႔အျပားကို ေတြ႔ရ၏။ တျပင္ႀကီးျဖစ္ေနသည္ဟု ထင္ရသည္။ သို႔ရာတြင္ တစ္ေနရာၿပီးမွ တစ္ေနရာ ယားျခင္း၊ အိုက္ျခင္းျဖစ္သည္။

တစ္ကိုယ္လံုး နာက်င္ကိုက္ခဲသည္ဟုဆိုရာ၌လည္း တစ္ေနရာၿပီးမွ တစ္ေနရာတြင္သာ နာက်င္ျခင္းျဖစ္သည္။ မ်က္စိေနရာက၊ နားေနရာက၊ ႏွာေခါင္းေနရာက စသည္ျဖင့္ တစ္ၿပိဳင္နက္ ခံစားရသည္ဟု ထင္ရသည္။ ကုလားထိုင္ေပၚတြင္ထိုင္၍ ႐ုပ္ရွင္ၾကည့္ရာတြင္ မ်က္စိက ႐ုပ္ရွင္ကားအဆင္းကို ျမင္ေနခိုက္ နားက သီခ်င္ဆိုသံ၊ စကားေျပာသံကို မၾကားရေပ။ ကုလားထိုင္ႏွင့္ ကိုယ္ကာယတို႔ ထိေတြ႔ေနသည္ကို မသိေပ။ ထိုသို႔ပင္ နားက သီခ်င္းဆိုသံ၊ စကားေျပာသံ ၾကားေနခိုက္ မ်က္စိက အဆင္းကို မျမင္ေပ။ ႏွာေခါင္းက အနံ႔ကို မရ၊ ကိုယ္ကာယက အထိအေတြ႔ကို မသိေပ။ တစ္ခုၿပီးတစ္ခု၊ တစ္ေနရာၿပီးတစ္ေနရာက သိသည္။ သို႔ရာတြင္ ျဖစ္ပ်က္ခံစားရသည္မွာ အလြန္လ်င္ျမန္ေသာေၾကာင့္ တစ္ခ်ိန္တည္းတြင္ အစုလိုက္၊ အၿပံဳလိုက္ထင္ရသည္။

ေ၀ဒနာသည္ ေ၀ဒနာတစ္ခုတည္းပင္ျဖစ္ေသာ္လည္း ေ၀ဒနာကၡႏၶာ- ေ၀ဒနာအစုဟူ၍ ေခၚျခင္းမွာ ေ၀ဒနာ၌ အဇၩတၱေ၀ဒနာ၊ ဗဟိဒၶေ၀ဒနာဟူ၍ရွိသည္။ ဥပမာ- ေမာင္ဘ၊ ေမာင္လွ၊ ေမာင္စ တို႔ရွိရာတြင္ ေမာင္ဘ ဘက္မွၾကည့္လွ်င္ ေမာင္ဘ ခံစားမႈတို႔သည္ အဇၩတၱ ေ၀ဒနာျဖစ္၍ ေမာင္လွ၊ ေမာင္စတို႔႔၏ ခံစားမႈမ်ားသည္ ဗဟိဒၶေ၀ဒနာျဖစ္သည္။ ေမာင္လွ ဘက္မွၾကည့္လွ်င္ ေမာင္လွ ခံစားမႈတို႔သည္ အဇၩတၱ ေ၀ဒနာျဖစ္၍ ေမာင္ဘ၊ ေမာင္စတို႔႔၏ ခံစားမႈမ်ားသည္ ဗဟိဒၶေ၀ဒနာျဖစ္သည္။ ထို႔ေၾကာင့္ လူတိုင္းလူတိုင္း၌ အတြင္းခံစားမႈ(မိမိႏွင့္ သက္ဆိုင္ေသာခံစားမႈ) ႏွင့္ အျပင္ခံစားမႈ(သူတစ္ပါးႏွင့္ သက္ဆိုင္ေသာခံစားမႈ)ဟူ၍ ႏွစ္မ်ိဳးရွိ သည္။

ထို႔ေၾကာင့္ ေ၀ဒနာကို အတြင္းအျပင္အားျဖင့္ၾကည့္ေသာ္ အမ်ိဳးအစားအားျဖင့္ (၁)မ်ိဳးသာ ျဖစ္ေသာ္လည္း လူတို႔၏ခံစားျခင္း၊ တိရစၧာန္တုိ႔၏ခံစားျခင္း စသည္ျဖင့္ ေ၀ဒနာမ်ားစြာရွိသည္။ မ်ားျပားလွေသာ သက္ရွိသတၱ၀ါတို႔၏ ခံစားျခင္းကိုလိုက္၍ ေ၀ဒနာအစု(ေ၀ဒနာကၡႏၶာ)ဟူ၍ ျဖစ္ေလသည္။

လူတစ္ေယာက္၏ ခႏၶာကိုယ္တြင္ ပိုးေကာင္မ်ားစြာရွိသည္။ ပိုးေကာင္ အမ်ိဳးအစား (၁) မ်ိဳးတြင္လည္း ပိုးေကာင္ေရမ်ားစြာရွိေပသည္။ ထိုပိုးေကာင္မ်ားတြင္လည္း ခံစားမႈမ်ားရွိသည္။ ထို႔ေၾကာင့္ ေ၀ဒနာသည္ အစုလိုက္ျဖစ္ေနသည္။

ယခင္(အတိတ္)၊ ယခု(ပစၥဳပၸန္)၊ ေနာင္(အနာဂတ္)ဟူ၍ွ ကာလသံုးပါးႏွင့္ၾကည့္လွ်င္လည္း ခံစားမႈကို အစုဟုေခၚႏိုင္သည္။ လူတစ္ေယာက္သည္ တစ္ခါက ေခါင္းကိုက္ခဲ့ဖူး၏။ ယခင္ကလည္း ေခါင္းကိုက္ခဲ့သည္ကို ယခုကိုက္ေနသကဲ့သုိ႔ပင္ ျပန္၍ထင္၏။ ပစၥဳပၸန္ကာလ၌ လည္း တစ္ခါတစ္ရံ ေခါင္းကိုက္ျခင္းေ၀ဒနာကို ခံစားရ၏။ ေနာင္အခါ၌ ေခါင္းကိုက္ဦးမည္ဟု ထင္မွတ္၍လည္း ေၾကာက္လန္႔ေနေသးသည္။ ထိုကဲ့သို႔ လူတစ္ေယာက္၏ ခံစားမႈကို အတိတ္၊ ပစၥဳပၸန္၊ အနာဂတ္ကာလအားျဖင့္ ၿခံဳၾကည္လွ်င္ ေ၀ဒနာသည္ အစုႀကီး အၿပံဳႀကီး သဖြယ္ ေတြ႔ရသည္။

မိုးေရသည္ အမ်ိဳးအစားအားျဖင့္ တစ္ခုတည္း၊ တစ္မ်ိဳးတည္းသာျဖစ္ေသာ္လည္း မိုးေပါက္အား ျဖင့္ အမ်ားအျပားျဖစ္သည္။ ထိုကဲ့သို႔ပင္ ေ၀ဒနာသည္လည္း သေဘာအားျဖင့္ ေ၀ဒနာ ေစတသိက္(၁)ပါးပင္ျဖစ္ေသာ္လည္း အဇၩတၱ၊ ဗဟိဒၶ(အတြင္း၊ အျပင္)အားျဖင့္ ၾကည့္လွ်င္ ေသာ္လည္းေကာင္း၊ အတိတ္၊ ပစၥဳပၸန္၊ အနာဂတ္ ကာလသံုးပါးအားျဖင့္ ၾကည့္လွ်င္ေသာ္ လည္းေကာင္း အစုလိုက္ အၿပံဳလိုက္ ေတြ႔ရေသာေၾကာင့္ ေပါင္းၿခံဳ၍ ေ၀ဒနာအစု (ေ၀ဒနာကၡႏၶာ)ဟု ေခၚေလသည္။

သညာကၡႏၶာ၏အဓိပၸါယ္ႏွင့္ သေဘာတရား
သညာ = မွတ္သားျခင္း၊ မွတ္သားမႈ၊
ခႏၶာ = အစု၊
သညာကၡႏၶာ = မွတ္သားမႈ သေဘာတရားအစု၊ (မွတ္သားတတေသာ သေဘာတရားအစု)။
သက္ရွိသတၱ၀ါတို႔သည္ ေမြးဖြားလာသည္မွစ၍ ေသသည္အထိ တစ္ဘ၀ျဖစ္စဥ္ကာလအတြင္း တြင္ သညာဟူေသာ မွတ္သားမႈမ်ားကို အေျမာက္အျမား လက္ခံမွတ္သားၾကရသည္။ ကေလးသူငယ္အရြယ္၊ လူလတ္ပိုင္းအရြယ္၊ လူႀကီးပိုင္းအရြယ္တို႔တြင္ ေတြ႔ႀကံဴရေသာကိစၥ မ်ားႏွင့္ပတ္သက္၍ အသံုးအေဆာင္ပစၥည္းမ်ား၊ အေခၚအေ၀ၚမ်ား၊ စကား အသံုးအႏႈန္းမ်ားကို မွတ္သားရသည္။ ထိုသို႔ မွတ္သားျခင္းသည္ သညာျဖစ္သည္။ စာတစ္ပုိဒ္ရြတ္ရာတြင္ပင္ စာလံုးေရကို တစ္လံုးၿပီးတစ္လံုး မွတ္သားရသည္။ ဥပမာ- “သမဂၢါနံ တေပါ သုေခါ”ဟုဆိုရာ၌ “သ”ကို မွတ္မိေသာ သညာက တစ္ခု၊ “မဂ္”ကို မွတ္မိေသာ သညာက တစ္ခု၊ “ဂ”ကို မွတ္မိ ေသာ သညာက တစ္ခု စာလံုးေရအလိုက္ သညာရွိသည္။ စာလံုးမ်ားသည္ႏွင့္အမွ် သညာလည္း မ်ားစြာရွိသည္။ စာလံုးမ်ားသည္ ျမင္ခိုက္တြင္သာရွိ၍ ျမင္ၿပီးေနာက္ စိတ္ထဲတြင္ မရွိေတာ့ေပ။ သညာအမွတ္အသားသာလွ်င္ ရွိေနေတာ့သည္။

သညာသည္ သေဘာအားျဖင့္ သညာေစတသိက္ (၁)ပါးသာျဖစ္သည္။ သို႔ရာတြင္ မိမိႏွင့္ သက္ဆိုင္သည့္ အမွတ္အသား အဇၩတၱသညာ၊ သူတစ္ပါး၏အမွတ္အသား ဗဟိဒၶသညာ အားျဖင့္လည္းေကာင္း၊ တစ္ဦးတစ္ေယာက္ထဲ၌ပင္ အတိတ္သညာ၊ ပစၥဳပၸန္သညာ၊ အနာဂတ္ သညာအားျဖင့္လည္းေကာင္း ခဏပစၥဳပၸန္တြင္ပင္ ဆက္ကာဆက္ကာမွတ္သားေနျခင္းအား ျဖင့္လည္းေကာင္း၊ သညာသည္ အစုလိုက္ အၿပဳံလိုက္ ရွိေနေသာေၾကာင့္ သညာကၡႏၶာ၊ သညာအစုဟုေခၚသည္။

ျမက္ပင္ကေလးမ်ားသည္ မိုးတြင္းအခါ၌ အစီအရီ အပင္ေပါက္လာၾကသည္။ မိုးကုန္သြားေသာ္ ေသသြားၾက၏။ သို႔ေသာ္ ေနာက္ႏွစ္ မိုးတြင္းအခါ၌ ျမက္ပင္ကေလးမ်ားသည္ ရွင္သန္စြာ အပင္ေပါက္လာၾကျပန္သည္။ ေသသြားေသာျမက္ပင္က မ်ိဳးေစ့ထားခဲ့ေသာေၾကာင့္ လေပါင္းမ်ားစြာ၊ ႏွစ္ေပါင္းမ်ားစြာၾကာေသာ္လည္း မိုးတြင္းအခါတြင္ ထူထပ္စြာ ေပါက္လာ ၾကျခင္းျဖစ္သည္။ ထို႔ကဲ့သို႔ပင္ သညာသည္လည္း တစ္ခုၿပီးမွတစ္ခု ျဖစ္ေပၚလာေသာ္လည္း ကုန္သြားေသာ၊ ကြယ္သြားေသာသညာက ေနာက္တြင္ ထပ္မံေပၚေပါက္ရန္ သညာမ်ိဳးေစ့ ခ်သြားသည္။ သညာအေဟာင္း ေပ်ာက္သြား၍ သညာအသစ္ ေပၚေပါက္လာျပန္သည္။ သညာသည္ တစ္ခ်ိန္တြင္ တစ္မ်ိဳးသာျဖစ္ေပၚ၏။ ဤသို႔အားျဖင့္ သညာသည္ အေဟာင္း ေပ်ာက္၍ အသစ္ေပၚေပါက္လာေသာ္၊ အစုႀကီးဟုထင္ရသျဖင့္ သညာကၡႏၶာ၊ သညာအစုဟု ဆိုသည္။

သညာႏွင့္သတိ
သတိသည္ အေရးပါအရာေရာက္သကဲ့သို႔ သညာသည္လည္း အေရးပါအရာေရာက္သည္။ မွတ္မိျခင္းမွန္သမွ်တြင္ သညာပါ၀င္ေသာ္လည္း အားလံုး၌ သတိပါ၀င္သည္ဟူ၍ကား မဆိုႏိုင္ေခ်။ သတိေစတသိက္သည္ ေသာဘဏသာဓာရဏ ေစတသိက္(၁၉)ပါးထဲတြင္ ပါ၀င္၍ ေသာဘဏ စိတ္အက်ဥ္း (၅၉)ပါး၊ အက်ယ္ (၉၁)ပါးႏွင့္ ယွဥ္သည္။ ထို႔ေၾကာင့္ ေကာင္းမြန္သည့္အရာ၊ ကိစၥတို႔ကို မွတ္မိျခင္း၌သာ သတိပါ၀င္သည္။ ဆိုးသည့္ အေၾကာင္းအရာကိစၥတို႔ကို မွတ္မိျခင္းတြင္ သတိမပါ၀င္ေပ။ သညာေစတသိက္သည္ကား သဗၺစိတၱသာဓာရဏ ေစတသိက္(၇)ပါးတြင္ ပါ၀င္၍ စိတ္အက်ဥ္း (၈၉)ပါး၊ အက်ယ္ (၁၂၁)ပါးႏွင့္ယွဥ္သည္။ သညာေစတသိက္သည္ အကုသိုလ္စိတ္ႏွင့္လည္းေကာင္း၊ ကုသိုလ္စိတ္ႏွင့္လည္းေကာင္း ယွဥ္ေသာေၾကာင့္ အဆိုးကိစၥမ်ားကို မွတ္မိျခင္းတြင္လည္း သညာပါ၏။ အေကာင္းကိစၥမ်ားကို မွတ္မိျခင္းတြင္လည္း သညာပါ၏။

လြမ္းဆြတ္သည္၊ ေအာက္ေမ့သည္ဟု ဆိုရာ၌ အဘိဓမၼာသေဘာအရ ေသခ်ာစြာ စိစစ္ေသာ္ သတိမဟုတ္ေပ။ သညာသာျဖစ္သည္။ သတိသည္ သန္႔စင္ေသာဓာတ္အားျဖစ္သည္။ သတိတြင္ အေအးဓာတ္သာပါ၏။ အပူဓာတ္ မပါ၀င္ေပ။ စိတ္မေကာင္းေသာ မေမ့ျခင္းတြင္ သညာသာပါသည္။ ေကာင္းသည္ကိုျဖစ္ေစ၊ မေကာင္းသည္ကိုျဖစ္ေစ၊ မေမ့ျခင္းအားလံုးတြင္ ကား သညာပါသည္။

သခၤါရကၡႏၶာ၏အဓိပၸါယ္ႏွင့္ သေဘာတရား
သခၤါရ + ခႏၶာ
သခၤါရ = ျပဳလုပ္ျခင္း [ေ၀ဒနာႏွင့္ သညာေစတသိက္မပါေသာ ေစတသိက္(၅၀)]
ခႏၶာ = အစု၊
သခၤါရကၡႏၶာ = ျပဳလုပ္တတ္ေသာ သေဘာတရားအစု။
သခၤါရကၡႏၶာသည္ ပင္ရင္းသဘာ၀(တရားကိုယ္)အားျဖင့္ ေ၀ဒနာေစတသိက္ႏွင့္ သညာ ေစတသိက္မပါေသာ ေစတသိက္(၅၀)ပင္ျဖစ္သည္။ ေ၀ဒနာေစတသိက္ႏွင့္ သညာ ေစတသိက္သည္ ေ၀ဒနာကၡႏၶာ၊ သညာကၡႏၶာဟူ၍ သီးျခား ခြဲျခားထားသည္။

သခၤါရကၡႏၶာတြင္ ေစတသိက္(၅၀)ကို အလုပ္သမားအုပ္စုဟူ၍ပင္ ေခၚႏိုင္သည္။ လုပ္ငန္းရပ္ အသီးသီးကို ေဆာင္ရြက္လုပ္ကိုင္ၾကေသာ အလုပ္သမားမ်ား ျဖစ္ၾကသည္။ ထိုအလုပ္သမား အုပ္စုတြင္ အဖြဲ႔ငယ္(၃)ဖြဲ႔ ပါ၀င္၏။ အကုသိုလ္ ေစတသိက္မ်ားက တစ္ဖြဲ႔၊ အညသမာန္း ေစတသိက္မ်ားက တစ္ဖြဲ႔၊ ေသာဘဏ ေစတသိက္မ်ားက တစ္ဖြဲ႔ျဖစ္သည္။ အကုသိုလ္ ေစတသိက္အဖြဲ႔တြင္ပါ၀င္ေသာ ေစတသိက္မ်ားသည္ အဖ်က္လုပ္ငန္းကို ေဆာင္ရြက္မည့္ အလုပ္သမားမ်ားျဖစ္ၾကသည္၊ ဥပမာ- လူတစ္ေယာက္သည္ သူတစ္ပါး၏ ပစၥည္းကို လိုခ်င္၍ ခိုးယူ၏။ လက္ျဖင့္ခိုးသည္ ျဖစ္ေသာ္လည္း လက္က အေၾကာင္းအရင္း မဟုတ္ေသးေပ။ အဖ်ားပိုင္းမွ်သာျဖစ္သည္။ စိတ္က လိုခ်င္ေသာေၾကာင့္ ခိုးသည္ဟုဆိုရာ၌ စိတ္သည္လည္း အေၾကာင္းအရင္းခံ မဟုတ္ေသးေပ။ အလယ္ပိုင္းသာ ျဖစ္ေသးသည္။ စိတ္ႏွင့္ ယွဥ္တြဲပါလာ ေသာ ေလာဘစိတ္ေၾကာင့္သာ ခိုးယူ၏။ အကုသိုလ္ စိတၱဇ႐ုပ္ကို ေစတသိက္အဖြဲ႔တြင္ ပါ၀င္ေသာ ေလာဘေစတသိက္သည္ စိတ္ကို၊ စိတ္ကမွ စိတၱဇ႐ုပ္ကို၊ စိတၱဇ႐ုပ္မွ လက္ကို အဆင့္ဆင့္ခိုင္းေသာေၾကာင့္ လက္က ခိုးယူျခင္းျဖစ္ေပသည္။ ထို႔ေၾကာင့္ ေလာဘေစတသိက္ သည္ ခိုးယူျခင္းဟူေသာ အဖ်က္လုပ္ငန္းကို ေဆာင္ရြက္ေသာ အလုပ္သမားပင္ ျဖစ္ေပသည္။ ေလာဘေစတသိက္ အလုပ္သမားကို ဖယ္ရွားထားပါက ခိုးယူျခင္းလုပ္ငန္းသည္ ျဖစ္ေပၚလာ မည္ မဟုတ္ေပ။

လူတစ္ေယာက္သည္ အျခားတစ္ေယာက္ကို တုတ္ႏွင့္႐ုိက္၏။ အဘိဓမၼာမူအရ ေသခ်ာစြာ စိစစ္ေသာ္ တုတ္သည္လည္းေကာင္း၊ လက္သည္လည္းေကာင္း၊ စိတ္သည္လည္းေကာင္း၊ ႐ိုက္ျခင္းလုပ္ငန္းကို ေဆာင္ရြက္သည့္အလုပ္သမားမ်ား မဟုတ္ၾကေပ။ ေဒါသေစတသိက္ သည္သာလွ်င္ ႐ိုက္ျခင္းဟူသည့္ အဖ်က္လုပ္ငန္းကို ေဆာင္ရြက္ေသာ အလုပ္သမား ျဖစ္ေပသည္။ ထိုသို႔ပင္ က်န္ေသာ အကုသိုလ္ေစတသိက္မ်ားသည္လည္း မိမိတို႔ သက္ဆိုင္ ရာ အဖ်က္လုပ္ငန္းမ်ားကို ေဆာင္ရြက္လုပ္ကိုင္သည့္ အလုပ္သမားမ်ား ျဖစ္ၾကသည္။

အညသမာန္း ေစတသိက္အဖြဲ႔တြင္ပါ၀င္ေသာ ေစတသိက္မ်ားသည္ကား အဖ်က္လုပ္ငန္းႏွင့္ နီးစပ္လွ်င္ အဖ်က္သမားမ်ားအျဖစ္ လုပ္ကိုင္ၾက၏။ အျပဳလုပ္ငန္းႏွင့္ နီးစပ္လွ်င္ အျပဳသမား မ်ားအျဖစ္ လုပ္ကုိင္ၾက၏။ အျပဳလုပ္ငန္းႏွင့္နီးစပ္လွ်င္ အျပဳသမားမ်ားအျဖစ္ လုပ္ကိုင္ေဆာင္ ရြက္ၾကသည္။

ကုသုိလ္ေစတသိက္အဖြဲ႔တြင္ပါ၀င္ေသာ ေစတသိက္မ်ားသည္ကား အျပဳလုပ္ငန္းကို ေဆာင္ ရြက္သည့္ အလုပ္သမားမ်ားျဖစ္ၾကသည္။ ဥမမာ- လူတစ္ေယာက္ကို ကိစၥတစ္ခုတြင္ ကူညီလိုက္၏။ လက္က၊ စိတ္က ကူညီသည္ဆိုေသာ္လည္း အရင္းပိုင္း မဟုတ္ေသးေပ။ စင္စစ္ကား အေဒါသဟူသည့္ ေစတသိက္က ေဆာင္ရြက္လိုက္ျခင္းျဖစ္သည္။ အေဒါသ ေစတသိက္က စိတ္ကို၊ စိတ္က စိတၱဇ႐ုပ္မ်ားကို၊ စိတၱဇ႐ုပ္မ်ားက လက္ကို အဆင့္ဆင့္ ခိုင္းေသာေၾကာင့္ လက္ကကူညီျခင္းျဖစ္သည္။

သူတစ္ပါးအား ေပးကမ္းသည္ဆိုရာ၌လည္း အရင္းက်ဆံုးေဆာင္ရြက္သူကား အေလာဘ ေစတသိက္ျဖစ္သည္။ အေလာဘေစတသိက္သည္သာလွ်င္ အျပဳလုပ္ငန္းျဖစ္သည့္ ေပးကမ္းျခင္းကို ျပဳလုပ္ေဆာင္ရြက္ေသာ အလုပ္သမားျဖစ္သည္။ က်န္ေသာ ေသာဘဏ ေစတသိက္မ်ားသည္ အျပဳလုပ္ငန္းကို ေဆာင္ရြက္သည့္ အလုပ္သမားျဖစ္ၾကသည္။

ေ၀ဒနာ ေစတသိက္ႏွင့္ သညာေစတသိက္တို႔သည္ သခၤါရကၡႏၶာဟူေသာ ျပဳလုပ္တတ္သည့္ သေဘာတရား အစုထဲတြင္ မပါ၀င္ေသာ္လည္း အဆိုးလုပ္ငန္းကို လုပ္သည္ျဖစ္ေစ၊ အေကာင္းလုပ္ငန္းကို လုပ္သည္ျဖစ္ေစ၊ လုပ္ငန္းကိစၥမ်ားတြင္ ေဆာင္ရြက္လုပ္ကိုင္ရာတြင္ ကား ပါ၀င္သည္။

ကိစၥတစ္ခုကို ေဆာင္ရြက္ျပဳလုပ္ရာတြင္ မူရင္းအေျခခံအားျဖင့္ သခၤါရကၡႏၶာသည္ ေသခ်ာ တိက်စြာပါ၏။ သို႔ေသာ္ က်န္ေသာ ခႏၶာမ်ားသည္လည္း အေထာင္အကူအားျဖင့္ ပါ၀င္ကူညီရ သည္။ ဥပမာ- တရားမ၀င္ေတာ့သည့္ က်ပ္(၅၀)တန္၊ က်ပ္(၁၀၀)တန္ ေငြစကၠဴမ်ားကို အပ္ႏွံ ရာတြင္ ဌာနအလိုက္ လက္ခံေသာသူသည္ တစ္ေယာက္တည္းပင္ ျဖစ္ေသာ္လည္း ေဘးလူမ်ားက သက္ဆိုင္ရာလုပ္ငန္းမ်ားတြင္ ၀င္ေရာက္ကူညီရသည္။ ထိုကဲ့သို႔ပင္ လုပ္ငန္းမ်ားကို ေဆာင္ရြက္ရာ၌ သခၤါရကၡႏၶာက မူတည္လုပ္ကိုင္ေသာ္ က်န္ေသာခႏၶာမ်ားက လည္း ပါ၀င္ကူညီရသည္။

၀ိညာဏကၡႏၶာ၏အဓိပၸါယ္ႏွင့္ သေဘာတရား
၀ိညာဏ + ခႏၶာ
၀ိညာဏ = အသိစိတ္၊
ခႏၶာ = အစု၊
၀ိညာဏကၶၡႏၶာ = အသိစိတ္အစု၊ (သိတတ္ေသာ သေဘာတရားအစု)။
အသိစိတ္သည္ တရားကိုယ္အားျဖင့္ စိတ္တစ္ပါးတည္းသာျဖစ္သည္။ သို႔ေသာ္ အဇၩတၱကိစၥ အားျဖင့္လည္းေကာင္း၊ အတိတ္၊ ပစၥဳပၸန္၊ အနာဂတ္ ကာလသံုးပါးအားျဖင့္လည္းေကာင္း၊ စိတ္မ်ားစြာ ရွိႏိုင္ေသာ္ေၾကာင့္ စိတ္အစုဟု ေခၚသည္။ သတၱ၀ါ တစ္ဦးတစ္ေယာက္၏ စိတ္မ်ားကို ေပါင္းေသာ္ အစုလိုက္ အၿပဳံလိုက္ ျဖစ္လာသည္။

သတၱ၀ါတစ္ဦးတည္း၌ပင္ ပစၥဳပၸန္သံုးပါးတြင္ အဓြန္႔ပစၥဳပၸန္၌ ျဖစ္ေသာစိတ္၊ သႏၲတိပစၥဳပၸန္၌ ျဖစ္ေသာစိတ္၊ ခဏပစၥဳပၸန္၌ ဆက္ခါဆက္ခါ ျဖစ္ေနေသာစိတ္ဟူ၍ စိတ္မ်ားစြာရွိသည္။ ထို႔ေၾကာင့္ အသိစိတ္အစုကို ၀ိညာဏကၡႏၶာ ဟူ၍ ေခၚဆိုေပသည္။

စာဖတ္သူတို႔အားလံုး ေဘးရန္ေၾကာင့္ၾက ဆင္းရဲကင္း၍ ကိုယ္စိတ္ႏွစ္ျဖာ ခ်မ္းသာၾကပါေစ။

အျပည့္အစုံသုိ႔

23 Jul 2009

နိဗၺာန္၊ ခႏၶာငါးပါးႏွင့္ဥပါဒါနကၡႏၶာငါးပါးရွင္းတမ္း

နေမာ တႆ ဘဂ၀ေတာ အရဟေတာ သမၼာသမၺဳဒၶႆ

၀ိစိကိစၧာဟူေသာ သံသယတရားသည္ နိဗၺာန္ကို မျမင္ႏိုင္ေအာင္ ဖံုးလႊမ္းထားေသာတရားပင္ ျဖစ္၏။ သေဘာအမွန္ကို ဉာဏ္ျဖင့္ ဆံုးျဖတ္သံုးသပ္ႏိုင္ဖို႔လည္း လိုအပ္ပါ၏။ အျမင္မွား၊ အယူမွားေနက သစၥာတရားကို ထိုးထြင္းျမင္ႏိုင္ရန္ လြန္စြာမွ ခဲယင္းလွပါသည္။ ထိုသို႔ တရားတုိ႔အေပၚ၌ ဒိ႒ိႏွင့္ ၀ိစိကိစၧာတရားမ်ား ရွိေနသမွ်ကာလပတ္လံုး ေသာတာပန္တည္း ဟူေသာ ပထမမဂ္ဖိုလ္ကို ရႏိုင္မည္ မဟုတ္ေပ။ ရွင္ဘုရင္ႏွင့္ အိမ္ေ႔ရွမင္း မည္သူကျဖစ္ဖို႔ရန္ ခက္မူ အိမ္ေ႔ရွမင္းျဖစ္ဖို႔က ပို၍ခက္လွ၏။ အိမ္ေ႔ရွမင္းျဖစ္ၿပီဆိုလွ်င္ ရွင္ဘုရင္ ျဖစ္ဖို႔ေသခ်ာ သကဲ့သို႔ ေသာတာပန္ႏွင့္ ရဟႏၲာ ေသာတာပန္ျဖစ္ဖို႔ ပို၍ခက္၏။ ေသာတာပန္တည္သြားက မဂၢင္တရားရွစ္ပါး စံုလင္သြားေသာေၾကာင့္ ရဟႏၲာျဖစ္ဖို႔ ေသခ်ာသြားေတာ့၏။


သိ၊ ပယ္၊ ဆိုက္၊ ပြါး… ေလးပါးကိစၥ အပုိင္ရ၊ မုခ်ပရမတ္” ျဖစ္ေသာေၾကာင့္ တရားတို႔၏ သေဘာအမွန္ အနိစၥ၊ ဒုကၡ၊ အနတၱကို ဉာဏ္ျဖင့္ သိလိုက္ျခင္း၊ ဒုကၡသစၥာကို ဒုကၡသစၥာမွန္း ဉာဏ္ျဖင့္ သိလိုက္ျခင္းသည္ ကိေလသာကို ပယ္ျခင္းအလုပ္၊ နိေရာဓ(ၿငိမ္းခ်မ္းျခင္း)ကို ဆိုက္ေသာအလုပ္၊ မဂၢင္တရား ပြါးမ်ားေသာအလုပ္တို႔ တခ်ိန္တည္း တၿပိဳင္တည္းပင္ျဖစ္၏။

ေသာတာပန္ျဖစ္ရန္ အားထုတ္ေနေသာ ပုထုဇဥ္ကလ်ာဏပုဂၢိဳလ္၊ နိဗၺာန္ကို လိုလားေသာ ေယာဂီသည္ အရင္ဦးဆံုး အမွတ္မွားခဲ့သမွ်ေသာ သညာတို႔ကို ဉာတပရိညာျဖင့္ ရွင္းေပးရ ပါမည္။ ထိုသို႔ ဉာဏ္ျဖင့္ရွင္းလင္းၿပီဆိုလွ်င္ တီရဏပရိညာ လက္ေတြ႔က်င့္ႀကံ အားထုတ္ျခင္းျဖင့္ အ၀ိဇၨာ(ေမာဟ)ကို ပယ္ခြင္းရမည္ျဖစ္၏။ ဤကဲ့သို႔ ဉာတပရိညာ၊ တီရဏပရိညာ အလုပ္ႏွစ္လုပ္ကို လုပ္ေနျခင္းသည္ပင္ မိမိလုပ္ရမည့္အလုပ္၊ မိမိႏွင့္ ဆိုင္ေသာအလုပ္ပင္ျဖစ္သည္။ ပယ္ျခင္းအလုပ္သည္ကား သူဘာသာလုပ္ေနျခင္း ျဖစ္ေသာ ေၾကာင့္ ကိုယ္ႏွင့္မဆိုင္ေပ။ ဥပမာ- သစ္ပင္တစ္ပင္ကို လႊျဖင့္ျဖတ္ရာ၌ ျဖတ္တာက ကိုယ့္အလုပ္၊ ျပတ္တာက သူ႔အလုပ္ျဖစ္၏။ ျဖတ္ေနဖို႔သာအဓိကျဖစ္ေပသည္။ ျဖတ္ေနက ျပတ္ေနသည္သာျဖစ္၏။ ထို႔ေၾကာင့္ ေနာက္ဆံုးျဖစ္သည့္ ပဟာနပရိညာအလုပ္သည္ ဓမၼ၏ အလုပ္ပင္ ျဖစ္ပါသည္။ နိဗၺာန္ကိုလိုလားေသာ သံသရာခရီးသြားမ်ားအတြက္ ဉာတပရိညာ၊ တီရဏပရိညာအလုပ္ ရွင္းရွင္းအားထုတ္ႏိုင္ၾကေစရန္ က်မ္းေကာင္းတို႔မွေကာက္နႈတ္ သေဘာအဟုတ္ ထုတ္ႏႈတ္တင္ျပလိုက္ ပါသည္။

နိဗၺာန္

မည္သည့္တရားမဆို အတိတ္၊ အနာဂတ္၊ ပစၥဳပၸန္ကြဲျပားလွ်င္ သံုးမ်ိဳးကိုစုေပါင္း၍ ခႏၶာဖြဲ႔ ေကာင္း၏။ အဇၩတၱ- ဗဟိဒၶ(အတြင္း-အျပင္)ဟူ၍ ႏွစ္မ်ိဳးကြဲျပားလွ်င္ ထိုႏွစ္မ်ိဳးကိုေပါင္းၿပီး ခႏၶာဖြဲ႔ေကာင္း၏။ ၾသဠာရိက(႐ုန္႔ရင္းေသာ)တရားတစ္မ်ိဳး၊ သုခုမ(သိမ္ေမြ႔ေသာ) တရား တစ္မ်ိဳးဟု ႏွစ္မ်ိဳးကြဲျပားလွ်င္ ထိုႏွစ္မ်ိဳးကိုေပါင္းၿပီး ခႏၶာဖြဲ႔ေကာင္း၏။ ဟီန(ယုတ္ညံ့ေသာ) တရားတစ္မ်ိဳး၊ ပဏီတ(မြန္ျမတ္ေသာ) တရားတစ္မ်ိဳးဟု ကြဲျပားေသာ္ ထိုႏွစ္မ်ိဳးကို စုေပါင္း၍ ခႏၶာဖြဲ႔ေကာင္း၏။ ဒူေရ(အသိခက္သျဖင့္ ဉာဏ္ႏွင့္ေ၀းေသာ) တရားတစ္မ်ိဳး၊ သႏၲိေက (အသိလြယ္သျဖင့္ ဉာဏ္ႏွင့္နီးေသာ) တရားတစ္မ်ိဳးဟု ကြဲျပားလွ်င္လည္း ထိုႏွစ္မ်ိဳးကို ေပါင္းစု၍ ခႏၶာဖြဲ႔ေကာင္း၏။

နိဗၺာန္ကား ကာလသံုးပါးမွလြတ္သျဖင့္ ကာလ၀ိမုတ္ျဖစ္၏။ အဇၩတၱ- ဗဟိဒၶဟု ႏွစ္မ်ိဳးမကြဲျပား ဘဲ ခႏၶာကိုယ္၏ျပင္ပ၌ တည္ေသာေၾကာင့္ ဗဟိဒၶတစ္မ်ိဳးသာရွိ၏။ ၾသဠာရိက-သုခုမဟု ႏွစ္မ်ိဳးမကြဲျပားဘဲ သိမ္ေမြ႔ေသာေၾကာင့္ သုခုမတစ္မ်ိဳးသာျဖစ္၏။ ဟီန-ပဏီတဟု ႏွစ္မ်ိဳး မကြဲျပားဘဲ ျမတ္ေသာေၾကာင့္ ပဏိတတစ္မ်ိဳးသာရွိ၏။ ဒူေရ-သႏၲိေကဟု ႏွစ္မ်ိဳးမကြဲျပားဘဲ ဉာဏ္ႏွင့္ေ၀းေသာေၾကာင့္ ဒူေရတစ္မ်ိဳးသာရွိ၏။ ဤသို႔ ဆိုင္ရာဌာန၌ ႏွစ္မ်ိဳးမရ၊ တစ္မ်ိဳးစီသာ ရေသာေၾကာင့္ နိဗၺာန္ကို “ေဘဒါဘာ၀= အကြဲအျပားမရွိ”ဟုဆို၏။

ဗဟိဒၶ၊ သုခုမ၊ ပဏီတ၊ ဒူေရဟူေသာ ေလးမ်ိဳးကား အခ်င္းခ်င္းကြဲျပားၾကသည္မဟုတ္။ ဗဟိဒၶ နိဗၺာန္သည္ပင္ သုခုမလည္းျဖစ္၏။ ပဏိတလည္းျဖစ္၏။ ဒူေရလည္းျဖစ္၏။ ဤသို႔လွ်င္ နိဗၺာန္၌ အကြဲအျပားမရွိသျဖင့္ နိဗၺာန္ကို ခႏၶာမဖြဲ႔ထိုက္ေခ်။ နိဗၺာန္သည္ ခႏၶာအားလံုးမွ လြတ္သြားေသာေၾကာင့္ နိဗၺာန္သည္ ခႏၶ၀ိမုတ္ျဖစ္၏။

နိဗၺာန္သည္ အစုမွလြတ္ျခင္း၊ ကာလမွလြတ္ျခင္း၊ အဘယ့္ေၾကာင့္ျဖစ္သနည္းဆိုေသာ္ အစုႏွင့္ ကာလထဲတြင္ ပါ၀င္ေနေသာ ခႏၶာတရားတို႔ မျဖစ္ေပၚဘဲ ခ်ဳပ္ၿငိမ္ျခင္းမွ်ကို နိဗၺာန္ဟု ေခၚထားျခင္းျဖစ္ေသာေၾကာင့္ နိဗၺာန္သည္ အစုႏွင့္ကာလမွလြတ္ေသာ ခႏၶ၀ိမုတ္၊ ကာလ ၀ိမုတ္ဟု ေခၚျခင္းျဖစ္ေပသည္။

ခႏၶာငါးပါး
ခႏၶာ= အစု
“ခႏၶာ”သည္ “အစုအပံု”ဟူေသာ အနက္ကိုရ၏။ တစ္ခုတည္း သီးသန္႔ရွိေနေသာတရားကို ခႏၶာဟု မဆိုပါ။ အမည္နာမျဖင့္ ပညတ္ထားေသာ သတၱ၀ါမ်ား၊ အရာ၀တၳဳမ်ား အစိုင္အခဲမ်ား စုေနျခင္းကိုလည္း ခႏၶာဟု မေခၚေပ။ သေဘာသဘာ၀အားျဖင့္ အမွန္ရွိေနေသာ၊ အႏုစိတ္ သဘာ၀ေလးမ်ား၏ အစု၊ ပရမတၳသေဘာတရားမ်ား၏ အစုကိုသာလွ်င္ ခႏၶာဟုေခၚျခင္း ျဖစ္သည္။ ထို႔ေၾကာင့္ ႐ူပကၡႏၶာ= ႐ုပ္အစု၊ ေ၀ဒနာခကၡႏၶာ= ေ၀ဒနာအစု စသည္ျဖင့္ သိမွတ္ရာ၏။ သို႔ရာတြင္ “အစုအပံု” ဟုဆိုသည့္အတြက္ စပါးကို စုပံုထားသကဲ့သို႔ ခႏၶာကိုယ္၌ ႐ုပ္၊ ေ၀ဒနာမ်ား စုပံုေနသည္ဟု မမွတ္ယူသင့္ပါ။ ႐ူပကၡႏၶာသည္ အတိတ္႐ုပ္၊ ပစၥဳပၸန္႐ုပ္၊ အနာဂတ္႐ုပ္ဟူသည့္ ႐ုပ္သံုးမ်ိဳးကို ဉာဏ္ျဖင့္ ေပါင္းစုထားေသာ ႐ုပ္အစုျဖစ္သည္ဟု သိျမင္ရမည္။

တဖန္ သႏၲာန္ကိုလိုက္၍ အဇၩတၱ - ဗဟိဒၶ(အတြင္း - အျပင္)၊ ပုဂၢိဳလ္အမ်ိဳးအစားကိုလိုက္၍ ဟီန - ပဏီတ(အယုတ္ - အျမတ္)၊ ဌာနအားျဖင့္ ဒူရ - သႏၲိက(အေ၀း - အနီး)တို႔ႏွင့္ ၾသဠာရိက - သုခုမ(အၾကမ္း - အႏု) စသည့္နည္းတို႔ျဖင့္ ႐ုပ္၊ ေ၀ဒနာစသည္ကို ခြဲျခား၍ ဉာဏ္ျဖင့္ ေပါင္းစုရ၏။

သို႔ျဖစ္၍ အတိတ္၊ အနာဂတ္၊ ပစၥဳပၸန္၊ အဇၩတၱ၊ ဗဟိဒၶ၊ ဟီန၊ ပဏီတ၊ ဒူရ၊ သႏၲိက၊ ၾသဠာရိက၊ သုခုမ အားျဖင့္ မ်ားျပားလွေသာ ႐ုပ္၊ ေ၀ဒနာ၊ သညာ၊ သခၤါရ၊ ၀ိညာဏ္တို႔ကို ငါးပံုငါးစု ေပါင္းစုထားျခင္းကို ခႏၶာငါးပါးဟုေခၚပါသည္။
၁။ ႐ူပကၡႏၶာ= အတိတ္၊ အနာဂတ္၊ ပစၥဳပၸန္႐ုပ္ (၂၈) ပါးတို႔၏ အေပါင္းအစု။
၂။ ေ၀ဒနာကၡႏၶာ= အတိတ္၊ အနာဂတ္၊ ပစၥဳပၸန္႐ုပ္ေ၀ဒနာတို႔၏ အေပါင္းအစု။
၃။ သညာကၡႏၶာ= အတိတ္၊ အနာဂတ္၊ ပစၥဳပၸန္႐ုပ္သညာတို႔၏ အေပါင္းအစု။
၄။ သခၤါရကၡႏၶာ= ေ၀ဒနာ၊ သညာတို႔မွႂကြင္းေသာ ေစတသိက္ (၅၀) တို႔၏ အေပါင္းအစု။
၅။ ၀ိညာဏကၡႏၶာ= စိတ္အက်ဥ္း (၈၉) ပါး၊ အက်ယ္ (၁၂၁) ပါးတို႔၏ အေပါင္းအစု။

သို႔ျဖစ္၍ ခႏၶာငါးပါးကိုဖြဲ႔ရာ၌ နိဗၺာန္မွတစ္ပါး ေလာကီ၊ ေလာကုတၱရာ စိတ္၊ ေစတသိက္၊ ရုပ္ အားလံုးကို ဖြဲ႔ျခင္းျဖစ္ေပသည္။ (ခႏၶာငါးပါး တစ္ခုခ်င္းသေဘာတရားတို႔ကို ေနာက္ထပ္တင္မည့္ပို႔စ္၌ ေဖာ္ျပေပးပါမည္။)

ဥပါဒါနကၡႏၶာငါးပါး
ဥပါဒါန္ + ခႏၶာ
ဥပါဒါန္ = စြဲလမ္းျခင္း၊
ခႏၶာ = အစု
ဥပါဒါနကၡႏၶာ = စြဲလမ္းျခင္းခံရေသာအစု။
ဥပါဒါန္တရားတို႔၏ စြဲလမ္းျခင္းခံရေသာ(အာ႐ံုျဖစ္ေသာ) ခႏၶာကို ဥပါဒါနကၡႏၶာဟုေခၚ၏။ ဥပါဒါန္တရားတို႔၏ တရားကိုယ္မွာ ေလာဘႏွင့္ ဒိ႒ိျဖစ္၍ အကုသုိလ္တရားမ်ားျဖစ္ၾက၏။ ထုိအကုသိုလ္တရားတို႔သည္ ေလာကီစိတ္၊ ေစတသိက္၊ ႐ုပ္ခႏၶာမ်ားကိုသာ အာ႐ံုျပဳႏိုင္ၾက၏။ ေလာကုတၱရာစိတ္၊ ေစတသိက္တုိ႔ကို အာ႐ံုမျပဳႏိုင္ၾကေခ်။

ထို႔ေၾကာင့္ ဥပါဒါန္၏ အာ႐ံုျဖစ္ေသာ ခႏၶာသည္ ေလာကီစိတ္မ်ား၊ ထိုစိတ္တို႔ႏွင့္ယွဥ္ေသာ ေစတသိက္မ်ားႏွင့္ ႐ုပ္တရားမ်ားျဖစ္ၾက၏။ စြဲလမ္းျခင္းခံရေသာ အစု(ဥပါဒါနကၡႏၶာ)သည္ (၅)ပါးရွိ၏။
၁။ ႐ူပုပါဒါနကၡႏၶာ= စြဲလမ္းျခင္းခံရေသာ ႐ုပ္(၂၈)ပါးတို႔၏ အေပါင္းအစု၊ [ေရွးက်မ္းစာေစာင္ မ်ားတြင္ “ဥပါဒါန္တရားတို႔၏ အာ႐ံုျပဳျခင္းခံရေသာ ႐ုပ္အစု” ဟု ေဖာ္ျပေလ့ရွိသည္။]
၂။ ေ၀ဒႏုပါဒါနကၡႏၶာ= စြလမ္္းျခင္းခံရေသာ ေလာကီစိတ္ (၈၁) ပါးႏွင့္ယွဥ္သည့္ ေ၀ဒနာတို႔၏ အေပါင္းအစု။
၃။ သညဳပါဒါနကၡႏၶာ= စြဲလမ္းျခင္းခံရေသာ ေလာကီစိတ္ (၈၁) ပါးႏွင့္ယွဥ္သည့္ သညာတို႔၏ အေပါင္းအစု။
၄။ သခၤါ႐ုပါဒါနကၡႏၶာ= ေ၀ဒနာ၊ သညာတို႔မွႂကြင္းေသာ စြဲလမ္းျခင္းခံရသည့္ ေလာကီ ေစတသိက္ (၅၀) တို႔၏ အေပါင္းအစု။
၅။ ၀ိညာဏုပါဒါနကၡႏၶာ= စြဲလမ္းျခင္းခံရေသာ ေလာကီစိတ္ (၈၁) ပါးတို႔၏ အေပါင္းအစု။
သို႔ျဖစ္၍ ဥပါဒါနကၡႏၶာငါးပါးကိုဖြဲ႔ရာ၌ ေလာကီစိတ္၊ ေစတသိက္၊ ရုပ္တို႔ကိုသာ ဖြဲ႔ျခင္းျဖစ္ေပ သည္။

ဥပါဒါန္ဟူသည္ ကပ္၍ယူျခင္း၊ စြဲလမ္းျခင္းဟု အဓိပၸါယ္ရသည္။ ကာမဂုဏ္ကိုစြဲလမ္းေသာ ကာမုပါဒါန္၊ အျမင္မွားကိုစြဲလမ္းေသာ ဒိ႒ဳပါဒါန္၊ အေလ့မွား၊ အက်င့္မွားကိုစြဲလမ္းေသာ သီလဗၺတုပါဒါန္၊ အတၱရွိသည္ဟူေသာ အယူမွားကိုစြဲလမ္းေသာ အတၱ၀ါဒုပါဒါန္ဟူ၍ ဥပါဒါန္ ေလးမ်ိဳးရွိသည္။ ထိုဥပါဒါန္ေလးပါးႏွင့္ ယွဥ္တြဲေနေသာစိတ္ကို ဥပါဒါန္စိတ္ဟုေခၚသည္။ ထိုစြဲလမ္းေသာ ဥပါဒါန္စိတ္ တည္ကိန္းေသာသူကို စြဲလမ္းေသာသူဟုေခၚသည္။

ဥပါဒါန္စိတ္ကို ဖယ္ရွားလိုက္လွ်င္ စြဲလမ္းေသာသူဟူ၍ မရွိေတာ့ေပ။ စြဲလမ္းျခင္းရွိလွ်င္ စြဲလမ္းသူ၊ စြဲလမ္းျခင္းခံရသူဟူ၍ရွိသည္။ စြဲလမ္းသူသည္ ဥပါဒါန္စိတ္ျဖစ္၍ စြဲလမ္းျခင္း ခံရသူသည္ကား ဥပါဒါနကၡႏၶာငါးပါးျဖစ္သည္။ ဥပါဒါန္စိတ္က ႐ုပ္အစု(႐ူပုပါဒါနကၡႏၶာ)၊ ေ၀ဒနာ အစု(ေ၀ဒႏုပါဒါနကၡႏၶာ)၊ သညာအစု(သညဳပါဒါနကၡႏၶာ)၊ သခၤါရအစု(သခၤါ႐ုပါဒါနကၡႏၶာ)၊ ၀ိညာဥ္အစု(၀ိညာဏုပါဒါနကၡႏၶာ) တို႔ကို စြဲလမ္းျခင္းျဖစ္သည္။

ဗိမၺိသာရမင္း၏ မိဖုရားႀကီး ေခမာသည္ သူ၏႐ုပ္အဆင္းအဂၤါ လွပမႈကို အလြန္မက္ေမာ တြယ္တာ၏။ ေခမာမိဖုရားႀကီး၏ မိမိအဆင္း႐ုပ္အလွကို မက္ေမာစြဲလမ္းေသာစိတ္သည္ ဥပါဒါန္စိတ္ျဖစ္သည္။ ေခမာမိဖုရားႀကီး၏ လွပေသာ႐ုပ္အဆင္းအဂၤါသည္ကား စြဲလမ္းျခင္းကို ခံရေသာ ႐ုပ္အစု(႐ူပုပါဒါနကၡႏၶာ)ပင္ျဖစ္သည္။

လူတို႔သည္ စည္းစိမ္ရွိရွိ ခံစားရျခင္း၊ ေပ်ာ္ရႊင္စြာ ခံစားရျခင္း၊ က်န္းမာစြာ ခံစားရျခင္း စသည့္ ခ်မ္းသာေသာခံစားမႈမ်ားကို ေက်နပ္ႏွစ္သက္ၾက၏။ စြဲလမ္းၾက၏။ ေကာင္းမြန္သာယာေသာ ခံစားမႈမ်ားကို လက္မလႊတ္လိုၾကေပ။ အစဥ္အၿမဲ လိုလားၾကသည္။ ၎သည္ ဥပါဒါန္စိတ္ျဖစ္ ၏။ မိမိတို႔၏ ဥပါဒါန္စိတ္က စြဲလမ္းထားျခင္းျဖစ္သည္။ ေ၀ဒနာသည္ စြဲလမ္းျခင္းကို ခံေနရ သည္။ ထို႔ေၾကာင့္ ေ၀ဒနာသည္လည္း စြဲလမ္းျခင္းကိုခံရေသာ အစု(ေ၀ဒႏုပါဒါနကၡႏၶာ) ျဖစ္သည္။

သညာဟူေသာ မွတ္သားမႈအစုသည္လည္း စြဲလမ္းျခင္းကို ခံရေသာအစု(သညဳပါဒါနကၡႏၶာ)ပင္ ျဖစ္သည္။ ေကာင္းမြန္ေသာ၊ လိုလားႏွစ္သက္ေသာ မွတ္သားမႈမ်ားကို မေပ်ာက္သြားေစခ်င္ ေပ။ မေမ့ေစခ်င္ေပ။ အဖန္တလဲလဲ ထပ္ကာထပ္ကာ မွတ္မိေနေစရန္ပင္ စြဲလမ္းေန၏။ မိမိ ခင္မင္ေသာသူကို သတိရမွတ္မိေနသည္မွာ သညာျဖစ္သည္။ ထိုသညာ ေပ်ာက္ကြယ္ သြားမည္ကိုပင္ စိုးရိမ္သည္အထိ စြဲလမ္းေနသည္။

သခၤါရကို အၾကမ္းအားျဖင့္ ျပဳလုပ္ျခင္းဟု ေျပာဆိုႏိုင္သည္။ ေသခ်ာစြာ စိစစ္ၾကည့္ေသာ္ ျပဳလုပ္တတ္ေသာ သေဘာတရားအစု(သခၤါရကၡႏၶာ)တြင္ ေစတသိက္ (၅၀) ပါ၀င္ၾကသည္။ ထိုေစတသိက္(၅၀)သည္လည္း ဥပါဒါန္စိတ္၏ စြဲလမ္းျခင္းကိုခံရေသာ အစု (သခၤါ႐ုပါဒါ နကၡႏၶာ)ျဖစ္သည္။ ဥပမာ- လူတစ္ဦးတစ္ေယာက္ကို မေက်မခ်မ္းျဖစ္၏။ စိတ္ဆိုး၏။ ထိုေဒါသကို စြဲလမ္းေနရကား စိတ္ဆိုးမႈသည္ မေျပေပ်ာက္ႏိုင္ေအာင္ရွိသည္။ ထပ္ကာ ထပ္ကာ ေျပာခ်င္ဆိုခ်င္ မာန္မဲ႐ုိက္ပုတ္ခ်င္ေပသည္။ မာန္မာန ႀကီးထြားသူသည္လည္း စင္စစ္အားျဖင့္ မာနေစသိက္ကို စြဲလမ္းေနျခင္းျဖစ္သည္။ ေျဖေဖ်ာက္၍ မရႏိုင္ေအာင္ပင္ စြဲလမ္းေနသည္။

စိတ္သည္ အာ႐ံုမ်ားကို သိေန၏။ အာ႐ံုကိုသိေသာစိတ္ ေပ်ာက္သြားမည္ကို စိုးရိမ္၏။ မိမိစိတ္ကို မိမိ မေမ့ႏိုင္ေအာင္ပင္ စြဲလမ္းေနသည္။ ထိုေၾကာင့္ စိတ္သည္လည္း စြဲလမ္းျခင္းကို ခံရေသာအစု (၀ိညာဏုပါဒါနကၡႏၶာ)ျဖစ္သည္။

စြဲလမ္းျခင္း မရွိေစရန္ ဥပါဒါန္စိတ္ကို ဖယ္ရွားရမည္။ က်န္ေသာစိတ္သည္ စြဲလမ္းေသာစိတ္ မဟုတ္ေတာ့ေပ။ ပုထုဇဥ္တို႔တြင္ စြဲလမ္းေသာ ဥပါဒါန္စိတ္ရွိသည္။ စြဲလမ္းေသာစိတ္ မရွိသူ သည္ကား ရဟႏၲာျဖစ္သည္။ ရဟႏၲာတြင္ ကိုယ္ခႏၶာရွိ၏။ အာ႐ံုကိုသိႏိုင္ေသာစိတ္ ရွိ၏။ သို႔ေသာ္ စြဲလမ္းေသာစိတ္ မရွိေပ။ စြဲလမ္းျခင္း၏ အရင္းအျမစ္ျဖစ္ေသာ ဥပါဒါန္ေလးပါးကို ပယ္ထားျခင္းေၾကာင့္ ရဟႏၲာပုဂၢိဳလ္၌ စိတ္ေၾကာင့္ျဖစ္ေသာ ဆင္းရဲမႈ မရွိေတာ့ေပ။

ေၾကး၊ သံ စသည္တို႔တြင္ မိမိကိုယ္တိုင္က ညစ္ႏြမ္းေစႏိုင္ေသာ၊ ေခ်းတက္ႏိုင္ေသာ အားရွိသည္။ ေရႊတြင္ ထိုကဲ့သုိ႔ ေခ်းတက္ႏိုင္ေသာ အားမရွိေပ။ ထိုကဲ့သို႔ပင္ ပုထုဇဥ္၌ စြဲလမ္းေသာ ဥပါဒါန္အားရွိသည္။ ရဟႏၲာ၌ကား စြဲလမ္းေသာ ဥပါဒါန္အား မရွိေတာ့ေပ။ ေရ႔ႊတြင္ ပင္ကိုယ္က မိမိအထဲမွထြက္ေသာ ေခ်းမရွိႏိုင္ေသာ္လည္း တျခားကလာ၍ ေပက်ံႏိုင္ ေသာေခ်း ရွိေသးသကဲ့သုိ႔ ရဟႏၲာတြင္လည္း ကိုယ္တိုင္က စြဲလမ္းမႈ မရွိေသာ္လည္း တျခားကလာ၍ စြဲလမ္းေသာ ဥပါဒါန္ကား ရွိေသးသည္။ ဥပမာ- ရွင္မဟာကစၥည္း အမည္ရွိ ေသာ ရဟႏၲာသည္ ေမာင္မစၥက၏ စြဲလမ္းျခင္းကို ခံရ၏။ ျမတ္စြာဘုရားကိုယ္ေတာ္တိုင္ပင္ လွ်င္ ပုေဏၰးမ မာဂ႑ီ၏ စြဲလမ္းျခင္းကို ခံခဲ့ရေပသည္။

ဘုရားရွင္သည္ ခႏၶာငါးပါး၊ ဥပါဒါနႏၶာငါးပါးဟူ၍ ႏွစ္မ်ိဳးလံုးေဟာၾကားရျခင္း အေၾကာင္း အရင္းမွာ-
၁။ ေလာကီျဖစ္ေစ၊ ေလာကုတၱရာျဖစ္ေစ ခႏၶာဖြဲ႔၍ ရေကာင္းသမွ်ေသာ တရားမ်ားအားလံုးကို သိမ္းက်ဳံးလ်က္ ျပေတာ္မူျခင္းငွါ ပထမခႏၶာေဒသနာကို ေဟာေတာ္မူျခင္းျဖစ္၏။
၂။ ၀ိပႆနာကမၼ႒ာန္း စီးျဖန္းေသာအခါ၌ကား ေလာကုတၱရာခႏၶာမ်ားကို မစီးျဖန္းရပါ။ ၀ဋ္ဒုကၡတရားမ်ားကို အာ႐ံုျပဳ၍စီးျဖန္းပါမွ အနိစၥ၊ ဒုကၡ၊ အနတၱသေဘာ ထင္ျမင္ႏိုင္သည္။ သို႔ အတြက္ ၀ိပႆနာ႐ႈမွတ္ရန္ အလို႔ငွါ ေလာကီတရားမ်ားသက္သက္ကို ခႏၶာဖြဲ႔လ်က္ ဒုတိယဥပါဒါနကၡႏၶာေဒသနာကို ေဟာေတာ္မူပါသည္။

ခႏၶာ(၅)ပါးႏွင့္ ဥပါဒါနကၡႏၶာ(၅)ပါးတို႔ကို ကြဲျပားစြာ နားလည္ရမည္မွာ-
ခႏၶာငါးပါးတြင္ စြဲလမ္းခံရသည္ျဖစ္ေစ၊ မခံရသည္ျဖစ္ေစ ေလာကီ၊ ေလာကုတၱရာအားလံုး ပါသည္။ ဥပါဒါနကၡႏၶာ(၅)ပါးတြင္ကား စြဲလမ္းခံရေသာ ခႏၶာမ်ားသာ ပါ၀င္ေသာေၾကာင့္ ေလာကီသာပါသည္။ ေလာကုတၱရာႏွင့္ မသက္ဆိုင္ေပ။

ပစၥေ၀ကၡဏာဉာဏ္ႏွင့္ ၀ိပႆနာဉာဏ္ဟူ၍ ဉာဏ္(၂)မ်ိဳးရွိရာ အေတြးအေခၚႏွင့္ ပစၥေ၀ကၡ ဏာဉာဏ္ ရင့္သန္ေစရန္ ခႏၶာငါးပါးကို ေတြးေခၚဆင္ျခင္ေပးရမည္။ ၀ိပႆနာဉာဏ္ ရင့္သန္ေစရန္အတြက္ ဥပါဒါနကၡႏၶာ(၅)ပါးကို ႐ႈမွတ္ရမည္။ ႐ုပ္ကို စြဲလမ္းသူသည္ ႐ုပ္ကို၊ ေ၀ဒနာကို စြဲလမ္းသူသည္ ေ၀ဒနာကို၊ သညာကို စြဲလမ္းသူသည္ သညာကို၊ စသည္ျဖင့္ ႐ႈမွတ္ေပးရမည္။ ထို႔ေၾကာင့္ သဘာ၀ဉာဏ္ကို တိုးပြါးေစရန္ ခႏၶာငါးပါးကို ေဟာၾကားရ၍ ၀ိပႆနာတရား အားထုတ္ရန္ ဥပါဒါနကၡႏၶာငါးပါးကို ေဟာၾကားရေပသည္။

ေၾကးသံတို႔မွ ေခ်းတို႔ကို ဖယ္ရွားတိုင္ခၽြတ္ပစ္ရန္ နည္းမ်ားရွိသကဲ့သို႔ ပုထုဇဥ္တို႔၏ ေခ်းမ်ားျဖစ္ ေသာ ဥပါဒါန္မ်ားကိုလည္း ျမတ္စြာဘုရား ေဟာၾကားျပသေသာနည္းျဖင့္ တိုက္ခၽြတ္ဖယ္ရွား ႏိုင္ေပသည္။

ျမတ္စြာဘုရားလက္ထက္ေတာ္၌ သီရိမာ အမည္ရွိေသာ ျပည့္တန္ဆာ အမ်ိဳးသမီး တစ္ေယာက္သည္ ႐ုပ္အဆင္းအဂၤါ အလြန္ေခ်ာေမာလွပသည္။ တစ္ေန႔၌ ဆြမ္းခံသြားေသာ ရဟန္းတစ္ပါးသည္ ထိုအမ်ိဳးသမီးကိုျမင္၍ အလြန္ႏွစ္သက္ စြဲလမ္းရကား ဆြမ္းပင္ မစားေတာ့ေပ။ ထိုအေၾကာင္းကိုသိေသာ ျမတ္စြာဘုရားသည္ ရဟန္းကို ေႁခြခၽြတ္ေဟာၾကား ရန္ အခ်ိန္ေစာင့္စားေနရာ သီရိမာ ေသေသာအခါ၌ ျမတ္စြာဘုရားက ေခၚ၍ျပ၏။ ရဟန္းသည္ အလြန္ေၾကာက္ရြံ႕သြားၿပီး ခႏၶာႀကီး၏ မၿမဲပံု၊ ပ်က္စီးတတ္ပံုကို ဉာဏ္ျဖင့္ ေထာက္ဆသိျမင္၍ ရဟႏၲာ ျဖစ္သြားေတာ့သည္။

ထို႔ေၾကာင့္ ဥပါဒါန္ေပ်ာက္ရန္ ပယ္ေသာနည္းမွာ စြဲလမ္းျခင္းခံရေသာ ခႏၶာငါးပါးတို႔၏အေပၚ၌ မၿမဲပံု၊ ဆင္းရဲပံု၊ အစိုးမရပံုမ်ားကို ျပတ္သားစြာျမင္ရန္ ႐ႈၾကည့္မွတ္သားနည္းပင္ျဖစ္ေပသည္။

ဓမၼခ်စ္ခင္ စာ႐ႈသူတို႔အားလံုး ဥပါဒါန္ကင္းေပ်ာက္၍ နိဗၺာန္မ်က္ေမွာက္ ျပဳႏုိင္ၾကပါေစ။

အျပည့္အစုံသုိ႔

26 Jun 2009

ပညာျဖင့္ ခ်မ္းသာစြာေနနည္း

နေမာ တႆ ဘဂ၀ေတာ အရဟေတာ သမၼာသမၺဳဒၶႆ

ပညာဟူသည္ လြတ္ေျမာက္မႈခ်မ္းသာကို ေပးစြမ္းႏိုင္၏။ ထို႔ေၾကာင့္ ပညာရွိလွ်င္ ကပ္ၿငိျခင္း၊ ေႏွာင္ဖြဲ႔ျခင္း၊ ရႈပ္ေထြးျခင္းဟူေသာေတာမွ ထြက္ေျမာက္ႏိုင္၏။ တဏွာသည္ကား လြန္စြာတပ္ၿငိျခင္း၊ ရစ္ပတ္ခ်ည္ေႏွာင္ျခင္း ကိုျဖစ္ေစေသာ ေမာဟအေမွာင္ထုေအာက္တြင္ က်င္လည္က်က္စားေနသည့္ မင္းသားေခါင္းေပါင္း ေဆာင္းထားေသာ အသားစားဘီလူးႀကီးႏွင့္ တူ၏။ အသားစားဘီလူးသည္ကား သူ၏ပိုင္နက္တြင္ရွိေသာ သားေကာင္တို႔ကို မည္သူ႔ကိုမွ် အလြတ္မေပးဘဲ ၀ါးမ်ဳိကိုက္သတ္စားကာ ဒုကၡဆင္းရဲကိုျဖစ္ေစသကဲ့သို႔ တဏွာသည္လည္း သူ၏ပိုင္နက္အတြင္းတြင္ရွိေသာ မည္သူတစ္စံုတစ္ေယာက္ကိုမွ် ခ်မ္းသာမေပးဘဲ ေဒါင္ခ်ာ စိုင္းေအာင္ ဆင္းရဲကို ျဖစ္ေစတတ္ေသာတရားပင္တည္း။


ဒုကၡ၏အဆံုးသို႔ေရာက္ရန္ ေသခ်ာေနေသာ အနာဂါမ္အရိယာကိုပင္ ႏွစ္ေပါင္းမ်ားစြာဆင္းရဲ ေအာင္ ဒုကၡကို ျဖစ္ေစေသး၏။ အေၾကာင္းမူကား ဘ၀ကိုတပ္မက္ေသာ ဘ၀တဏွာ အနည္း ငယ္ ရွိေနျခင္းေၾကာင့္ ျဗဟၼာခႏၶာ ဒုကၡသစၥာကို တဖန္ရရွိေသာေၾကာင့္ပင္။ ထုိသုိ႔သေဘာ ရွိေသာ၊ က်ယ္၀န္းေသာနယ္ျဖင့္ သူတစ္လူငါတစ္မင္း အုပ္စိုးေနသည့္ တဏွာ၏ အာဏာ စက္ကြင္းကား လြန္စြာက်ယ္ေျပာလွေပ၏။ အဆံုးမရွိဟုပင္ ထင္ရ၏။ ဒုကၡ၏အဆံုး၊ ဇာတိ၏ အဆံုးကို ျမင္ေတာ္မူေသာ ျမတ္စြာဘုရားသည္ တဏွာ၏စက္ကြင္းမွ လြတ္ေျမာက္ေတာ္မူၿပီး လွ်င္ သတၱ၀ါအမ်ားကိုလည္း လြန္စြာသနားကရုဏာ ျဖစ္ေတာ္မူေသာေၾကာင့္ (၄၅)၀ါ ကာလ ပတ္လံုး အပင္ပန္းအဆင္းရဲခံကာ ဒုကၡ၏လြတ္ေျမာက္ရာ လမ္းေၾကာင္းအမွန္ကို ေဟာၾကား ဆံုးမေတာ္မူခဲ့၏။ ရဟႏၲာမျဖစ္ေသးသမွ် ဗုဒၶ၏အလိုသို႔ မေရာက္ရွိေသးေပ။ ထို႔ေၾကာင့္ ဘုရားရွင္က “ကိေလသာတည္းဟူေသာ အာသေ၀ါတရားတို႔ မကုန္ခန္းေသးသ၍ ငါခ်မ္းသာ လိုက္တာဟူ၍ ဘယ္ေသာအခါမွ မေတြးေတာရန္” မွာၾကား ဆံုးမေတာ္မူျခင္း ျဖစ္ေပမည္။

ပညာျဖင့္ခ်မ္းသာစြာေနႏိုင္ရန္အတြက္ ပညာရွိကို မွီ၀ဲဆည္းကပ္ရမည္။ ပညာရွိစကား ေသခ်ာနာၾကားရမည္။ “ပညာလို အိုသည္မရွိ၊ ပညာရွာ ပမာသူေတာင္းစား၊ ပညာရွာခ်ိန္၌ ေျခသုတ္ပုဆိုး ေႁမြစြယ္က်ိဳးသို႔” ဟူေသာ သင့္တင့္ေလ်ာက္ပတ္ေသာ ႏွလံုးသြင္းျဖင့္ ပညာရွာရမည္။ ၾကားနာမွတ္သားထားသည့္အတိုင္းလည္း က်င့္ႀကံပြါးမ်ား အားထုတ္ျခင္း လည္း ရွိရပါမည္။ သို႔မွသာ ပညာျဖင့္ ခ်မ္းသာစြာေနႏိုင္မည္ျဖစ္၏။ ေက်းဇူးရွင္ဓမၼေစတီ ဆရာေတာ္၏ေဆာင္ပုဒ္အတုိင္း ဆိုရလွ်င္ “သင္မွသိ၊ သိမွက်င့္၊ က်င့္မွရ၊ ရမွၿငိမ္းခ်မ္းသည္။” ဟူ၍ျဖစ္၏။ သင္မွသိ (ပရိယတၱိသာသနာ)၊ သိမွက်င့္ (ပဋိပတၱိသာသနာ)၊ က်င့္မွရ (ပရိေ၀ဒ သာသနာ)၊ ရမွၿငိမ္းခ်မ္းသည္ (နိဗၺာန္) ျဖစ္ပါသည္။

အသိကို လုိက္မက်င့္က သိသလို မသိသလိုႏွင့္ ေနာက္ဆံုးေတာ့လည္း မသိသလိုသာ ျဖစ္သြားတတ္ပါသည္။” ထို႔ေၾကာင့္ ဗုဒၶ၏တရားမ်ားသည္ကား ႀကံစည္ေတြးေတာေန႐ံုႏွင့္ မၿပီးေသးဘဲ လက္ေတြ႔က်င့္ႀကံမွသာလွ်င္ အကာလိေကာ(အခါမလင့္အက်ိဳးေပးေသာဂုဏ္) ကို လက္ေတြ႔ခံစားရမည္ျဖစ္ပါသည္။ တရား၏အရသာကို ေတြ႔ရိွသြားသူတို႔ကား အျခားေသာ အရသာတို႔ကို စြန္႔လႊတ္သြားႏိုင္ၿပီး တရား၏အရသာကိုသာ ခံစားေတာ့၏။ “သဗၺရသံ ဓမၼရသံ ဇိနာတိ- အရသာအားလံုးတို႔တြင္ တရားအရသာသည္သာ အမြန္ျမတ္ဆံုး၊ အသာလြန္ဆံုးျဖစ္ ၏။” ဟူ၍လည္း ဘုရားရွင္ ေဟာၾကားေတာ္မူခဲ့ပါသည္။

စားဖူးက ခံတြင္းေတာင္း၏။” ကာမဂုဏ္တရားတို႔ကို သံသရာတေလွ်ာက္ ပညာဉာဏ္ ကင္းေပ်ာက္ခဲ့၍ ေမာဟျဖင့္ အႀကိမ္ႀကိမ္ ခံစားခဲ့ၾက၏။ ထပ္ခါထပ္ခါလည္း ခံစားခ်င္ၾက၏။ ထပ္ခါထပ္ခါလည္း ေတာင္းတၾကျပန္၏။ ထို႔ေၾကာင့္ သခၤါရ- ျပဳျပင္ဖန္တီးျခင္းကို တဏွာ၊ ဥပါဒါန္တို႔ျဖင့္ မျပတ္ျပဳလုပ္ေနၾကျခင္းျဖစ္ပါသည္။ သခၤါရတရားတို႔ကို ျပဳလုပ္ေသာ ေစတနာသည္ အ၀ိဇၨာ(ေမာဟ)ႏွင့္ေပါင္းမိေသာေၾကာင့္ အဆင္း၊ အသံ၊ အနံ႔၊ အရသာ၊ အထိ အေတြ႔ ကာမဂုဏ္ငါးပါးတုိ႔ကို ခံစားလိုျခင္း(တဏွာ)၊ ထိုတရားတုိ႔အေပၚ၌ လြန္စြာတပ္ၿငိၿပီး မရလွ်င္ မေနႏိုင္ဘဲ ငမ္းငမ္းတက္ခံစားလိုျခင္း(ဥပါဒါန္)ျဖင့္ ကံတို႔ကို စီမံေတာ့သည္။ ထပ္ခါ ထပ္ခါ ျပဳလုပ္ေတာ့သည္။ ထို႔ေၾကာင့္ ဇာတိသည္ မဆံုးေတာ့ဘဲ သံသရာ၌ မနားတမ္း က်င္လည္ေနျခင္းပင္ျဖစ္သည္။ ထိုသို႔ေသာ အေၾကာင္းအက်ိဳးတို႔ျဖင့္ လည္ေနျခင္းကို ပညာျဖင့္ မရႈမွတ္မပြါးမ်ားလွ်င္ ဆက္၍သာ လည္ေနဦးမည္ျဖစ္သည္။ ထို႔ေၾကာင့္ အ၀ိဇၨာ (ေမာဟ)ေနရာတြင္ ၀ိဇၨာဉာဏ္(အေမာဟ)ပညာျဖင့္ အစားထိုးက်င့္ႀကံသြားမွ ရွိေနတဲ့ ေစတနာေလး အေရာင္ေတာက္သြား၏။ ပညာနဲ႔ေပါင္းလိုက္ေတာ့ ခံစားမႈေၾကာင့္ တဏွာအစား ဉာဏ္ေတြခ်ည္း ျဖစ္သြားေသာေၾကာင့္ ဥပါဒါန္၊ ကံတို႔လည္း ခ်ဳပ္သြားပါသည္။ တဏွာ၊ ဥပါဒါန္၊ ကံတို႔ အခ်ိန္တိုင္းခ်ဳပ္ေနေအာင္ ခံစားသည့္ ေ၀ဒနာကို ငါဟူ၍ မမွတ္ယူႏွင့္။ ငါခံစားေနသည္ဟူ၍ မသိႏွင့္။ ေ၀ဒနကၡႏၶာခံစားေနျခင္းျဖစ္သည္ဟူ၍ သိၿပီး ျဖစ္ၿပီးလွ်င္ ပ်က္ေနသည့္သေဘာကို ျမင္ေအာင္ၾကည့္။ တျဖည္းျဖည္းရိပ္မိလာမည္။ ဒီအတုိင္း စိတ္ကို လႊတ္ထားမွ ေရာက္ခ်င္ရာေရာက္ ေပါက္ခ်င္ရာေပါက္ျဖစ္ၿပီး အခ်ိန္ၾကာလွ်င္ ထိန္းမရ သိမ္းမရႏိုင္ေတာ့ဘဲ တဏွာ၊ ဥပါဒါန္၊ ကံတို႔ျဖင့္ အခ်ိန္တိုင္းလည္ေနေသာေၾကာင့္ သံသရာျခားရဟတ္ အေတာမသတ္ႏိုင္ေတာ့ဘဲ ျဖစ္ေနမည္။ အေတာမသတ္ခဲ့လို႔ဘဲ ဂဂၤါ၀ါဠဳ သဲစုမက ပြင့္ေတာ္မူၿပီးေသာ ဘုရားရွင္ေတြသာ မေရမတြက္ႏိုင္ေအာင္ မ်ားခဲ့ေပမယ့္ တရားကို အားမထုတ္ႏိုင္ခဲ့လို႔ အခုထက္ထိ ပုထုဇဥ္အတံုးႀကီးဘ၀နဲ႔ အရိုးထုတ္ကာ ေနေနရ ေသးသည္မဟုတ္ပါေလာ။

ပုထုဇဥ္အသိေလာက္နဲ႔ ရရွိထားတဲ့ သညာသိေတြအားလံုးဟာ ဘာမွေက်နပ္စရာမရွိွလွ ေသးဘူး။ ဘြဲ႔ေတြ၊ ဒီဂရီေတြ မည္မွ်ပင္ ရရွိထားေသာ္လည္း ရရွိသမွ် ထားခဲ့ရသည္သာ။ ေသာတာပန္အရိယာ မျဖစ္ေသးဘူးဆိုလွ်င္ ပုထုဇဥ္တို႔ေရာက္ရွိရမည့္ ေနာင္တမလြန္ဘ၀ သည္ အာမခံခ်က္မရွိေသးေပ။ တမလြန္၌ သရဏဂံု ဆက္လက္တည္ႏိုင္၊ မတည္ႏိုင္လည္း မေသခ်ာေသးေပ။ နိဗၺာန္ေရာက္ရန္လည္း အာမခံခ်က္မရွိေသးေသာေၾကာင့္ သံသရာ၌ မည္မွ်က်င္လည္ေနရဦးမည္ကိုလည္း မသိႏိုင္ေသးေပ။ ထို႔ေၾကာင့္ ဘုရားသာသနာႏွင့္ ေတြ႔ခြင့္ရေနတုန္းသာလွ်င္ က်င့္ႀကံပြါးမ်ားႏိုင္ေသာ ၀ိပႆနာမဟာကုသိုလ္ထူးႀကီးကို မရရေအာင္ ယူသြား ၾကရမည္ျဖစ္ပါသည္။

ဘုရားရွင္ကိုယ္ေတာ္ျမတ္ႀကီး ေနထိုင္နည္းအတိုင္း က်င့္ႀကံေနထိုင္သြားၾကရပါမည္။ ေလာကႀကီးက ေလာဘတရားေတြထူေျပာေနၾကလွ်င္ ဗုဒၶက အေလာဘ(စြန္႔လႊတ္မႈ)ျဖင့္ေန ၏။ ေလာကႀကီးက ေဒါသတရားေတြနဲ႔ ထူေျပာေနၾကလွ်င္ ဗုဒၶက အေဒါသ(ေမတၱာ) ျဖင့္ ေန၏။ ေလာကႀကီးက ေမာဟ(မိုက္မဲေတြေ၀မႈ၊ မသိမႈ)တို႔ျဖင့္ ထူေျပာေနၾကလွ်င္ ဗုဒၶက အေမာဟ(ပညာ)ျဖင့္ေန၏။ မည္မွ် ၿငိမ္းခ်မ္းလိုက္ပါသနည္း။ မည္မွ် အတုယူဖြယ္ျဖစ္ပါ သနည္း။ ေလာကသံုးပါး၏ထိပ္ေခါင္ စံနမူနာျပ ျဖစ္ေတာ္မူေသာ ျမတ္စြာဘုရားအား ၾကည္ညိဳၾကလွ်င္ ဘုရားရွင္ေနနည္းအတိုင္း အားထုတ္ၾကပါကုန္ေလာ့။ ပြါးမ်ားၾကပါကုန္ ေလာ့။ မေသရာလမ္းကို ေလွ်ာက္လွမ္းၾကပါကုန္ေလာ့။ သို႔မွသာ ပညာျဖင့္ခ်မ္းသာစြာေနနည္း မည္ေပသည္။

မေသရာနိဗၺာန္သို႔ ပို႔ေဆာင္ေပးေသာလမ္းျဖစ္သည့္ မဂၢင္တရား ဓမၼအလင္းသည္ကား ေမာဟ အေမွာင္ထုကိုၿဖိဳခြင္းသည့္ ပညာလက္နက္ႀကီးပင္ျဖစ္၏။ မဂၢင္တရားတို႔သည္ ေဖာင္ကူးတို႔၊ ယာဥ္တို႔ႏွင့္လည္းတူ၏။ နိဗၺာန္သုိ႔ ပို႔ေဆာင္ေပးေသာတရားတို႔ ျဖစ္ေသာ္လည္း ထိုတရား တို႔ကို တရိႈက္မက္မက္ မစြန္႔ရက္ဘဲ ျပန္လည္ခင္တြယ္ေနလို႔ မသင့္ေတာ္ေပ။ စ်ာန္တရားတို႔ အားထုတ္ရာ၌ ပထမစ်ာန္ရရွိေသာပုဂၢိဳလ္သည္ ထိုစ်ာန္အား ခင္တြယ္ေနက ဒုတိယစ်ာန္သို႔ မတက္ႏိုင္ေပ။ တတိယစ်ာန္သို႔ေရာက္ရွိရန္လည္း ထိုဒုတိယစ်ာန္ကို စြန္႔လႊတ္ႏိုင္မွ ေရာက္ႏိုင္ ၏။ ထို႔သို႔ျဖင့္ ေအာက္ေအာက္ေသာစ်ာန္တို႔ကို စြန္႔လႊတ္ၿပီးမွသာလွ်င္ အထက္ အထက္ေသာ စ်ာန္တို႔ကို ေရာက္ရွိႏိုင္ေပသည္။

ျမန္မာျပည္ေအာက္ပိုင္းတစ္ေနရာမွ အထက္ပိုင္းတစ္ေနရာသို႔ ေရာက္ရွိလိုေသာ ခရီးသည္ သည္ အဆင့္ဆင့္ယာဥ္မ်ားကို စီးနင္းရမည္ျဖစ္၏။ အစမွအဆံုးသို႔ ေရာက္ရွိရန္ မိမိအသံုးျပဳခဲ့ ေသာယာဥ္တို႔ကို မထားခဲ့၍ မရေပ။ ခင္တြယ္ေနလို႔ မျဖစ္ေပ။ မိမိကိုယ္ပိုင္လည္း မဟုတ္ေပ။ ေရေၾကာင္းခရီးကို ေလွ၊ သေဘၤာစသည္ျဖင့္ကူးၿပီးလွ်င္ ကမ္း၌ထားခဲ့ရမည္။ ကုန္ေၾကာင္းခရီး ကို ေမာ္ေတာ္ကား၊ ဆိုင္ကယ္၊ ရထားတို႔ကိုလည္းေကာင္း၊ ေလေၾကာင္းခရီးကို ေလယာဥ္ျဖင့္ လည္းေကာင္း အဆင့္ဆင့္စီးနင္းၿပီးလွ်င္ ဂိတ္ဆံုး၌ ထားရစ္ခဲ့ရေပမည္။ ထို႔သို႔ အသံုးျပဳခဲ့သမွ် ေသာယာဥ္တို႔ကို မိမိလိုသေလာက္ အသံုးျပဳၿပီးလွ်င္ ေနရာမွာပင္ ထားခဲ့ရၿပီး ဆက္၍ဆက္၍ သြားကာ လိုရာသို႔ေရာက္ေအာင္ ခရီးႏွင္သကဲ့သို႔ နိဗၺာန္သို႔သြားေသာ သံသရာခရီးသြားသည္ လည္း မိမိအသံုးျပဳခဲ့ေသာ မဂ္တရား၊ ဖိုလ္တရားတို႔ကို လိုသေလာက္ အသံုးျပဳၿပီးလွ်င္ ထားရစ္ခဲ့ရမည္ ျဖစ္ေပသည္။ ေလာက၌ ခင္တြယ္စရာဟူ၍ကား ဘယ္အရာလွ်င္ ရွိေတာ့ အံ့နည္း။

သတၱ၀ါအားလံုး ေဘးရန္ေၾကာင့္ၾက ဆင္းရဲကင္း၍ ေကာင္းက်ိဳးလိုရာဆႏၵ ျပည့္၀ႏိုင္ၾကပါေစ။

အျပည့္အစုံသုိ႔

26 May 2009

ႀကံတိုင္းေအာင္၊ ေဆာင္တိုင္းေျမာက္မည့္လက္နက္မ်ား

နေမာ တႆ ဘဂ၀ေတာ အရဟေတာ သမၼာသမၺဳဒၶႆ


မႏုႆလူသားတို႔၌ အားထုတ္မႈ၀ီရိယတရားသည္ နတ္တို႔ထက္ သာလြန္မြန္ျမတ္ ေသာ အခ်က္ပင္ျဖစ္၏။ ထို႔ေၾကာင့္ ၀ီရိယတရားျဖင့္ ႀကိဳးစားအားထုတ္မႈရွိလွ်င္ သူေဌးႀကီး ျဖစ္ခ်င္လွ်င္ ျဖစ္ႏိုင္၏။ စ်ာန္အဘိညာဥ္ ရလိုလွ်င္ ရႏိုင္၏။ နိဗၺာန္ကို မ်က္ေမွာက္ျပဳလိုလွ်င္ ျပဳႏိုင္ေပသည္။ မဆုတ္နစ္ေသာ ၀ီရိယတရားျဖင့္ သတိပ႒ာန္တရားအားထုတ္လွ်င္ မိမိတို႔အလိုရွိေသာ မဂ္ဖိုလ္နိဗၺာန္သည္ လ်င္ျမန္စြာ ဆိုက္ေရာက္ႏိုင္ေၾကာင္း ကိုလည္း ဘုရားရွင္ေဟာၾကားေတာ္မူခဲ့ပါသည္။


၀ီရိယရွိလွ်င္ ဘာမဆို ေအာင္ျမင္ႏိုင္၏။ ဘာမဆိုရယူႏိုင္၏။ ထို႔ေၾကာင့္ ၀ီရိယ၏စြမ္းပကားကို အသံုးခ်တတ္ဖို႔လိုေပသည္။ အဘယ့္ေၾကာင့္မူ မွားယြင္းေသာလမ္းေၾကာင္းတြင္ အားထုတ္ရာ၌ ၀ီရိယအားႀကီးသူ ဆင္းရဲႀကီးမည္ျဖစ္ၿပီး မွန္ကန္ေသာလမ္းေၾကာင္းတြင္ အားထုတ္ရာ၌ ၀ီရိယအားႀကီးသူ ခ်မ္းသာမည္ျဖစ္သည္။ တဖန္ မွားယြင္းေသာလမ္းေၾကာင္းတြင္ အားထုတ္ရာ၌ ၀ီရိယအားနည္းသူ ခ်မ္းသာၿပီး မွန္ကန္ေသာလမ္းေၾကာင္းတြင္ အားထုတ္ရာ၌ ၀ီရိယအားနည္းသူ ဆင္းရဲမည္ျဖစ္ေၾကာင္း ဓမၼပဒပါဠိေတာ္တြင္ ဘုရားရွင္ဆံုမေတာ္မူခဲ့၏။

၀ီရိယရွိက ဘာမဆိုရတာပဲဆိုၿပီး မွားသည္၊ မွန္သည္ မစဥ္းစားေတာ့ဘဲ မိမိခ်မ္းသာၿပီးေရာဆိုၿပီး မသမၼာေသာနည္းလမ္းတို႔ျဖင့္ ခ်မ္းသားေအာင္ စီးပြားရွာက ရသမွ်စည္းစိမ္ဥစၥာမ်ားမွာ ငရဲမီးၿမိဳေနရသလို ျဖစ္ေနေပသည္။ ထိုသို႔ရရွိေသာ စီးပြါးကား မိမိအားေလာင္ၿမိဳက္ရန္ မိမိကိုယ္တိုင္ ပ်ိဳးေနေသာမီးတို႔ႏွင့္တူ၏။ ယခုဘ၀၌ အတိတ္က ကုသိုလ္ကံအက်ိဳးေပးရွိ၍ ခ်မ္းခ်မ္းသာသာ ေနရေကာင္းေနရႏိုင္မည္။ ေသလွ်င္ကား မိမိရွာခဲ့သမွ်ေသာ အကုသုိလ္အေၾကာင္းတရားတို႔က အက်ိဳးေပးအပါယ္ငရဲသို႔ ေဇာက္ထိုးမိုးေမွ်ာ္က်ေအာင္ တြန္းခ်ေပေတာ့သည္။ ငရဲသို႔ေရာက္ခ်ိန္က်ကာမွ လူ႔ဘ၀မွာ မသမၼာေသာနည္းလမ္းတို႔ျဖင့္ စီးပြါးဥစၥာ ရွာေဖြစုေဆာင္းထားခဲ့သမွ် မွားေလစြဟု ေနာင္တ ရေနလို႔မေတာ္ေပ။ ယခုဘ၀၌ မွန္ကန္ေသာနည္းျဖင့္သာ စည္းပြားရွွာတတ္ဖို႔၊ မေသရာနိဗၺာန္သို႔ အျမန္ဆံုးေရာက္ေအာင္လွမ္းဖို႔ လိုအပ္ပါသည္။

ထို႔ေၾကာင့္ ႏိႈင္းႏိႈင္းဆဆလုပ္ေဆာင္တတ္ေသာ ဉာဏ္ပညာလည္း ရွိရမည္ျဖစ္သည္။ အမွားအမွန္၊ အေၾကာင္းအက်ိဳး၊ အေကာင္းအဆိုးကို ခြဲျခား၍ေပးေသာအရာမွာ ဉာဏ္ပညာပင္ျဖစ္သည္။ ဉာဏ္မရွိက ဆင္းရဲရေပမည္။ စာဘူးေတာင္းငွက္သည္ကား မိုးရြာသည့္အခါ မိုးမစိုေအာင္ အိမ္တည္ေဆာက္တတ္ေသာ ဉာဏ္ပညာရွိေသာေၾကာင့္ မိုးစိုရမည့္ဆင္းရဲမွ လြတ္ေျမာက္ရေပသည္။ ဉာဏ္ပညာရွိေသာေၾကာင့္ ၀ိမုတၱိသုခ-လြတ္ေျမာက္သည့္ခ်မ္းသာကို ခံစားရ၏။ ထို႔ေၾကာင့္ ဉာဏ္ပညာသည္ကား လြတ္ေျမာက္ရာ ခ်မ္းသာကိုေဆာင္ေသာေၾကာင့္ ဉာဏ္ပညာႏွင့္ေတြး၊ ဉာဏ္ပညာႏွင့္ေျပာ၊ ဉာဏ္ပညာႏွင့္လုပ္ရမည္ျဖစ္သည္။

ေတြေ၀မည္းမိုက္ ေမာဟအေမွာင္တိုက္မွာေနၿပီး ကိုယ္ႀကံသမွ်အမွန္၊ ကိုယ္ေျပာသမွ် အေခ်ာ၊ ကိုယ္ျပဳသမွ် အဟုတ္ခ်ည္းထင္ၿပီး ငါတေကာေကာကာ ေလာကအတြက္ေကာင္းက်ိဳးမျပဳ၊ ငါ့အတြက္သာ ေ႔ရွေဆာင္မႈျဖင့္ လုပ္ေဆာင္ေနက ကိုယ္လည္းဆင္းရဲေၾကာင္း၊ သူတစ္ပါးလည္း ခ်မ္းသာနည္းေၾကာင္းျဖစ္ေသာေၾကာင့္ မိမိသူတစ္ပါးမွာ အက်ိဳးထူးမ်ားေ၀းကြာ၊ အဆိုးထူးမ်ားသာ ပြါးမ်ားၾကမည္သာ။ ဉာဏ္ပညာမရွိျခင္းေၾကာင့္ ရရွိေသာဆိုးက်ိဳးမ်ားကား အနႏၲပင္။ လူျဖစ္လ်က္ ဓမၼႏွင့္အဓမၼ မခြဲျခားတတ္၍ မိမိလူ႔ဘ၀ရသည္ကိုပင္ တန္ဘိုးမထားတတ္ေတာ့ဘဲ အခ်ိန္ကိုျဖဳန္းတီးေနၾကေတာ့သည္။ လူ႔ဘ၀ရသည့္ရည္ရြယ္ခ်က္ ဘာအတြက္ မသိၾကေတာ့ေပ။ အသုဘအပုပ္ေကာင္ကို ရုပ္ေဆာင္ကာေနၾကေတာ့သည္။ မာနျဖင့္တလႊားလႊား ၀င့္ႂကြားကာေနေနၾကေတာ့သည္။

တရားျဖင့္ေနျခင္းသည္ မိမိလည္းခ်မ္းသာ၊ သူတစ္ပါးလည္း ခ်မ္းသာပြားႏိုင္ေသာအလုပ္ျဖစ္၏။ သူ႔အသက္မသတ္ေတာ့ဟု သီလမႈျပဳလိုက္သည္ပင္ ကိုယ့္ေၾကာင့္ သူတစ္ပါးအသက္တို႔ မေသရေတာ့ဘဲ ခ်မ္းသာရာ ရၾကေတာ့သည္။ ထိုသီလတစ္ခု ဥပမာျပဳ၍ မြန္ျမတ္ေသာသီလတို႔ကို ေဆာက္တည္ျခင္းသည္ သူတစ္ပါးတို႔ကို ေဘးမဲ့အလွဴႀကီးေပးေသာ အဘယဒါနကို ျပဳေနသည္လည္းျဖစ္သည္။ ထို႔ေၾကာင့္ ဉာဏ္ပညာအလင္းဓာတ္သည္ ေမာဟအေမွာင္ကိုခြင္းႏိုင္သျဖင့္ ေလာကအတြက္ သာယာေအာင္ စြမ္းေဆာင္ႏိုင္ေသာတရားပင္ျဖစ္၏။

လက္ထိပ္ထိက လက္သည္းနာ၊ ကိုယ့္အေပၚေစာ္ကားတာ ကိုယ္မခံခ်င္လို၊ ကိုယ့္အေပၚေမာ္ႂကြားတာ ကိုယ္မျမင္ခ်င္လိုၾကေပ။။ ထိုသို႔ပင္ သူကလည္း သူ႔အေပၚေစာ္ကားတာ သူမခံခ်င္လို၊ သူ႔အေပၚေမာ္ႂကြားတာ သူမျမင္ခ်င္လိုၾကသည္သာျဖစ္၏။ ထိုကဲ့သုိ႔ ေျမာ္ေတြးစာနာ၊ အခ်င္းခ်င္း ၾကင္နာသနားၾကရာ၏။ ကိုယ့္ေၾကာင့္ သူတစ္ပါးတို႔ကို မဆင္းရဲလို၊ ခ်မ္းသာသည္ကိုသာ ျမင္လုိၾကေသာ ေမတၱာတရားမ်ား အခ်ိန္တိုင္းမွာ ပြားၾကရမည္။ ေမတၱာ၏စြမ္းပကားမွာ ေႁမြႏွင့္ဖား၊ သမင္ႏွင့္က်ားတို႔ပင္ အမုန္းမရွိ အၿပံဳးျဖင့္ၾကည့္ႏိုင္ၾက၏။ ေဒါသႏွင့္အာဃာတတို႔ ရင္၀ယ္ပိုက္ကာထားေနက ေအးခ်မ္းမႈတို႔ဆိတ္သုဥ္း၊ ကိေလသာအပူမီးတို႔ တဟုန္းဟုန္းေတာက္ေလာင္ဖို႔သာျဖစ္သည္။ ထို႔ေၾကာင့္ သံသရာခရီးသြား ဘ၀ေဖာ္အတူတူ၊ ဒုကၡေတြထူထပ္ေနသူအခ်င္းခ်င္း အျပန္အလွန္ ဒုကၡေပးခ်င္ေနၾကေသာစိတ္ေတြကို ေမာင္းထုတ္၊ တြဲလက္ေတြ ခိုင္ခိုင္ဆုပ္၍ ေသျခင္းဟူေသာ ေဘးဆိုးႀကီးေ၀းရာ ထာ၀ရေအးခ်မ္းျခင္းနိဗၺဳတာသို႔ မျပတ္အတူလွမ္းႏိုင္ၾကေအာင္ ေမတၱာ၊ ကရုဏာတရားမ်ား ကိုယ္စီပြားမ်ားၾကျခင္းသည္လည္း ေအာင္ျမင္မႈသရဖူ အားလံုးအတူ ရယူႏိုင္ၾကမည္ျဖစ္သည္။

ေလာက၌ သည္းခံျခင္းထက္ လြန္ျမတ္ေသာတရားသည္မရွိ။ သည္းခံျခင္းသည္ ျမတ္ေသာအက်င့္တရားျဖစ္၏။ ဒါနျပဳကလည္း ခႏၲီရွိမွ၊ သီလေဆာက္တည္ကလည္း ခႏၲီရွိမွ၊ ဘာ၀နာပြားမ်ားကလည္း သည္းခံျခင္း ခႏၲီရွိမွသာလွ်င္ ေအာင္ျမင္ႏိုင္ေပသည္။ သို႔မဟုတ္ပါက အဆံုးထိေအာင္ မလွမ္းႏိုင္၊ လမ္းတစ္၀က္တြင္ ယိမ္းယိုင္ေနေပမည္။ ေတာင္တက္သမားသည္ ေမာျခင္းဟူေသာဆင္းရဲကို သည္းခံႏိုင္မွသာလွ်င္ ေတာင္ထိပ္သို႔ေရာက္ႏိုင္သလို နိဗၺာန္သို႔သြားေနသည့္ ေယာဂီသည္လည္း ႀကံဳရသမွ်ေသာ ေလာကဓံတို႔ကို သည္းခံျခင္းခႏၲီစတရား ရွိမွသာလွ်င္ မိမိအားထုတ္ေနဆဲတရားတို႔သည္ မပ်က္မကြက္ဘဲ သြက္သြက္ႀကီး ခရီးႏွင္နိင္မည္ျဖစ္သည္။

ထို႔ေၾကာင့္ ႀကံတိုင္းေအာင္၊ ေဆာင္တိုင္းေျမာက္မည့္လက္နက္တို႔သည္ကား အျခားမဟုတ္။ ျပဆိုခဲ့ေသာ တရားမ်ားျဖစ္သည့္-
(၁) ျပင္းထန္ေသာ လံု႔လ၀ီရိယရွိျခင္း၊
(၂) သနားၾကင္နာကိုယ္ခ်င္းစာမႈ (ေမတၱာ၊ ကရုဏာ)ရွိျခင္း၊
(၃) ႀကီးမားေသာ သည္းခံစိတ္(ခႏၲီတရား)ရွိျခင္း၊
(၄) ႏိႈင္းႏိႈင္းဆဆ လုပ္ကိုင္ႏိုင္မႈ(ပညာ)ရွိျခင္းတို႔ပင္ျဖစ္၏။

စာဖတ္သူတို႔အားလံုး ႀကံတိုင္းေအာင္၊ ေဆာင္တိုင္းေျမာက္မည့္လက္နက္မ်ားကို ကိုင္ေဆာင္ၿပီးလွ်င္ ကိေလသာရန္သူပုန္ကို အကုန္အစင္ တြန္းလွန္ၾကပါကုန္။

အျပည့္အစုံသုိ႔

27 Apr 2009

ရထားႀကီးႏွစ္စင္း

နေမာ တႆ ဘဂ၀ေတာ အရဟေတာ သမၼာသမၺဳဒၶႆ

ေနာက္ပါရထားတြဲႀကီး(၉)တြဲစီပါ၀င္ေသာ ရထားေခါင္းႀကီးႏွစ္စင္းသည္ အရွိန္အဟုန္ျပင္းစြာ ျဖင့္ ခုတ္ေမာင္းေနပါသည္။ လက္တစ္ဖ်စ္အတြင္း ကုေဋတစ္သိန္းေက်ာ္အရွိန္ျဖင့္ ခုတ္ေမာင္း ေနျခင္းျဖစ္သည္။ မည္မွ် ျမန္ဆန္လိုက္ပါသနည္း။ အံ့ၾသစရာေကာင္းသည္မွာ ထိုရထားႀကီး ႏွစ္စင္း၏ ေမာင္းႏွင္ေနၾကေသာ ရည္ရြယ္ခ်က္မ်ား မတူၾကေပ။ ထိုရထားႀကီးႏွစ္စင္းအနက္ တစ္စင္းက လမ္းဆံုးဘူတာသို႔ေရာက္ေအာင္ လမ္းေျဖာင့္အတိုင္း ခုတ္ေမာင္းေနၿပီး က်န္ တစ္စင္းကေတာ့ အဆံုးမရွိေသာ ပတ္လမ္းအတိုင္း ခုတ္ေမာင္းေနျခင္းျဖစ္သည္။


ရထားေခါင္းႀကီးႏွစ္စင္းဆိုသည္မွာ ေျဖာင့္မတ္္စြာအယူရွိျခင္း(ဒိ႒ိဇုကမၼ)ဦးေဆာင္ေသာ ေခါင္း တြဲႏွင့္ အယူမွားျခင္း(မိစၧာဒိိ႒ိ)ဦးေဆာင္ေသာ ေခါင္းတြဲတို႔ပင္ျဖစ္၏။ လက္တစ္ဖ်စ္အတြင္း ကုေဋတစ္သိန္းေက်ာ္အရွိန္ဆိုသည္ကား ထိုကာလအတြင္း စိတ္သည္ ကုေဋတစ္သိန္းေက်ာ္ မွ် ျဖစ္ပ်က္မႈ ျမန္လွေသာေၾကာင့္ ကုသိုလ္စိတ္ျဖစ္လွ်င္လည္း ကုသိုလ္စိတ္ကုေဋတစ္သိန္း ေက်ာ္ျဖစ္ၿပီး အကုသိုလ္ျဖစ္လွ်င္လည္း အကုသိုလ္စိတ္ ကုေဋတစ္သိန္းေက်ာ္ ျဖစ္ပ်က္ၾကေပ သည္။ ဒိ႒ိဇုကမၼ ဦးေဆာင္ေသာ ပုညကိရိယာ(၁၀)ပါးတို႔သည္ သံသရာ၀ဲရဟတ္မွ လြတ္ေျမာက္ရာအမွန္ ျပည္နိဗၺာန္သို႔ ေျဖာင့္မတ္စြာ သြားႏိုင္ေအာင္ လုပ္ေဆာင္ေပးၾကၿပီး မိစၲာဒိ႒ိ ဦးေဆာင္ေသာ ဒုစရိုက္(၁၀)ပါးတို႔ကေတာ့ သံသရာ၀ဲရဟတ္မွ ရံုးမထြက္ႏိုင္ေအာင္ လုပ္ ေဆာင္ေပးေနၾကျခင္းျဖစ္၏။

ဒိ႒ိဇုကမၼဦးေဆာင္ေသာ ပုညကိရိယာ(၁၀)ပါးတို႔မွာ-
(၁) ဒါန = ေပးကမ္းလွဴဒါန္းျခင္း၊
(၂) သီလ = သီလေဆာက္တည္ျခင္း၊
(၃) ဘာ၀နာ = ကမၼ႒ာန္းဘာ၀နာ ပြားမ်ားျခင္း၊
(၄) အပစာယန = ဘုရား၊ တရား၊ သံဃာႏွင့္ မိဘဆရာသက္ႀကီးရြယ္အိုစေသာ ရိုေသ
ထိုက္သူတို႔ကိုရိုေသျခင္း၊
(၅) ေ၀ယ်ာ၀စၥ = ရိုေသေလးစားထိုက္သူတို႔ႏွင့္ သက္ဆိုင္ရာ ေကာင္းမႈေဆာင္တာ
မ်ား ေဆာင္ရြက္ျခင္း၊
(၆) ပတၱိဒါန = မိမိရရွိေသာ ကုသိုလ္အဖို႔ကို အမွ်ေပးေ၀ျခင္း၊
(၇) ပတၱာႏုေမာဒနာ = သူတစ္ပါးတို႔ေပးေ၀ေသာ ကုသိုလ္အဖို႔ကို သာဓုေခၚဆိုျခင္း
(၈) ဓမၼသ၀န = သူတစ္ပါးတို႔ ေဟာၾကားေသာတရားကို နာၾကားျခင္း၊
(၉) ဓမၼေဒသနာ = ကိုယ္က သူတစ္ပါးတို႔ကို တရားေဟာေပးျခင္း၊
(၁၀) ဒိ႒ိဇုကမၼ = ေျဖာင့္မတ္္စြာအယူရွိျခင္း။
တို႔ျဖစ္ၾကသည္။

အယူမွန္အျမင္မွန္မ်ား ရွိသြားၿပီဆိုလွ်င္ လုပ္ေဆာင္သမွ်တို႔သည္လည္း မွန္သြားေတာ့၏။ အယူမွန္ရွိသြားေသာအခါ ငါတည္းဟူေသာ အတၱတစ္ခုတည္းကိုသာ ဦးမတည္ေသာေၾကာင့္ အမ်ားအတြက္လည္း ေဆာင္ရြက္ႏိုင္ေတာ့သည္။ အတၱဟိတ၊ ပရဟိတႏွစ္ျဖာကို တစ္ၿပိဳင္နက္ ၿပီးေျမာက္ေအာင္ ေဆာင္ရြက္၏။ မည္သို႔ဆိုမူ သူတစ္ပါးတို႔ကို ခ်မ္းသာေစလိုေသာရည္ရြယ္ ခ်က္ျဖင့္ ေပးကမ္းလွဴဒါန္းမႈျပဳျခင္းသည္ နိဗၺာန္ကိုရည္မွန္းေသာစိတ္ ရွိသည္ျဖစ္ျခင္းေၾကာင့္ အခ်မ္းသာဆံုးသို႔ပိုေဆာင္ေပးမည့္ မိမိအတြက္ ပါရမီထိုက္သည့္ဒါန ျဖစ္သြားေပသည္။

မိမိကိုယ္တိုင္ ကိုယ္က်င့္သီလေဆာက္တည္ျခင္းသည္ သူတစ္ပါးတို႔အတြက္ ေဘးအႏၲရာယ္ ကင္းေ၀းေအာင္ လုပ္ေဆာင္ေနျခင္းပင္ျဖစ္ပါသည္။ မိမိက သူတစ္ပါးတို႔၏အသက္ကို မသတ္ ေသာေၾကာင့္ သူတစ္ပါးတုိ႔ မိမိေၾကာင့္ အသက္ခ်မ္းသာရာရၾက၏။ မိမိက ခိုး၀ွက္လုယက္ျခင္း မျပဳေသာေၾကာင့္ သူတစ္ပါးတို႔၏ ဥစၥာစည္းစိမ္မ်ား မိမိေၾကာင့္ အက်ိဳးမဲ့ မဆံုးရံႈးရေတာ့ေပ။ ကာေမသုမိစၧာစာရကို ေရွာင္ၾကဥ္ျခင္းျဖင့္ မရိန္းမႈ၊ မယားခိုးမႈ၊ သူတစ္ပါးတို႔၏ သမီးပ်ိဳမ်ားကို ႏွမခ်င္းမဆန္စြာ ေျပာဆိုျပဳမူ က်ဴးလြန္မိျခင္းမ်ား မရွိေတာ့ေပ။ သက္ဆိုင္ရာ မိသားစုႏွင့္ ရွိသမွ်ေသာ အမ်ိဳးသမီးတို႔၏ေဘးဒုကၡတို႔သည္ မိမိေၾကာင့္မျဖစ္ေတာ့ေပ။ ၎မွာ အမ်ိဳးသား တို႔အေနျဖင့္ ထိုသီလကို ေဆာက္တည္ျခင္းေၾကာင့္ ျဖစ္လာေသာအက်ိဳးေက်းဇူးမ်ားျဖစ္ၾကေပ သည္။ အမ်ိဳးသမီးမ်ားက ေဆာက္တည္လိုက္ေသာအခါတြင္လည္း သူတစ္ပါးတို႔၏ လင္ ေယာက်္ားမ်ားကို အျပစ္မွားမိေတာ္ေပ။ သူ႔မိသားစု မိမိေၾကာင့္ မၿပိဳကြဲမပ်က္စီး ဒုကၡမေရာက္ ႏိုင္ေတာ့ေပ။ မျဖစ္ပြားသင့္ေသာအမႈအခင္းမ်ားလည္း ကင္းေ၀းသြားေပေတာ့သည္။

လိမ္ညာၿဖီးျဖန္းေနၾကျခင္းေၾကာင့္ အမွန္ကိုမသိမႈ ေမာဟတရားမ်ား ပြားမ်ားေစ၏။ သံသယ တည္းဟူေသာ အေမွာင္ထုႀကီးလည္း တိုးပြားေစ၏။း မွန္ေသာစကားကိုဆိုၾကသျဖင့္ တစ္ေယာက္ႏွင့္တစ္ေယာက္ ယံုၾကည္စြာပူးေပါင္းလုပ္ေဆာင္ႏိုင္ျခင္း၊ သူတစ္ပါးတို႔ အမွန္ကုိ သိျမင္ႏိုင္ျခင္း၊ လုပ္ငန္းေဆာင္တာမ်ား သဘာ၀က်က် ေဆာင္ရြက္ႏိုင္ျခင္းစသည့္ အက်ိဳး တရားမ်ား ရရွိၾကမည္ျဖစ္၏။ မွန္လွ်င္ၿပီးေရာဟူ၍ မ်က္စိေစြေနသူကို “ဟဲ့ငေစြ”စသျဖင့္ ေျပာဆိုဆက္ဆံျခင္းေၾကာင့္ သူတစ္ပါး၏အားနည္းခ်က္ကို ထုတ္ေဖာ္ဂုဏ္ႏွိမ့္သလုိ မျဖစ္ရ ေအာင္ ဉာဏ္ႏွင့္ယွဥ္သည့္ မွန္ကန္ေသာစကားျဖစ္ဖို႔ေတာ့ လိုအပ္လွေပသည္။ အရက္ေသ စာ၊ ဘိန္းဘင္းကေစာ္မ်ား မွီ၀ဲျခင္းမွ ေရွာင္ၾကဥ္လိုက္လွ်င္ မူး၍မွားမိေသာအမွားမ်ား မျဖစ္ပြား ေတာ့ေပ။ သူတစ္ပါးတို႔လည္းခ်မ္းသာ၊ မိမိလည္းခ်မ္းသာေစေသာ သီလတရား၏ ေကာင္း က်ိဳးမ်ားမွာ ကုန္ဆံုးေအာင္ ေျပာျပႏိုင္လိမ့္မည္မဟုတ္ပါ။ လူနတ္ခ်မ္းသာ ေကာင္းက်ိဳးမွန္ သမွ်တို႔ကို ရရွိၿပီးလွ်င္ နိဗၺာန္သို႔တိုင္ ပို႔ေဆာင္ေပးတတ္ေသာ သီလတရားကို က်င့္ႀကံႏိုင္ျခင္း သည္ကား အယူမွန္ျခင္း ရထားေခါင္း၏ ေနာက္ပါရထားတြဲမ်ားကဲ့သို႔ ျဖစ္ေပသည္။

အျမင္မွန္သမၼာဒိ႒ိရွိလိုက္ေသာေၾကာင့္ ကမၼ႒ာန္းဘာ၀နာပြားမ်ားအားထုတ္ျခင္း၊ ရိုေသထိုက္ သူတို႔ကို ရိုေသျခင္း၊ ေကာင္းမႈေဆာင္တာ ေ၀ယ်ာ၀စၥမ်ား အၿငီးမျငဴလုပ္ေဆာင္ျခင္း၊ မိမိ ၏ကုသုိလ္ေကာင္းမႈ အဖို႔ဘာဂတို႔ကို အမွ်ေ၀ျခင္း၊ သူတစ္ပါးတို႔၏ ေကာင္းမႈအဖို႔ကိုလည္း သာဓုေခၚကာ မုဓိတာပြားႏိုင္ျခင္း၊ တရားမွန္လွ်င္ မည္သူေဟာေဟာ နာၾကားလိုျခင္း၊ မိမိက လည္း သူတစ္ပါးတို႔ကို တရားသိေစလိုေသာေၾကာင့္ ေဟာၾကားေပးျခင္းစသည့္ ေကာင္းမႈ တရားတို႔၌ ေမြ႔ေလ်ာ္ေပ်ာ္ပိုက္ ႏွစ္ၿခိဳက္စြာက်င့္ႀကံသြားႏိုင္ေတာ့၏။

မိစၧာဒိ႒ိဦးေဆာင္ေသာ ဒုစရိုက္(၁၀)ပါးတို႔မွာ-
(၁) ပါဏာတိပါတ = သူ႔အသက္သတ္ျခင္း၊
(၂) အဒိႏၷာဒါန = သူ႔ဥစၥာကို ခိုးယူျခင္း၊
(၃) ကာေမသုမိစၧာစရ = သူ႔အိမ္ယာကို ျပစ္မွားျခင္း၊ (ကာယကံ ၃ ပါး)
(၄) မုသာ၀ါဒ = မဟုတ္မမွန္ ေျပာဆိုျခင္း၊
(၅) ပိသုဏ၀ါစာ = ကုန္းေခ်ာျခင္း၊
(၆) ဖရုႆ၀ါစာ = ၾကမ္းတမ္းေသာစကား ေျပာဆိုျခင္း၊
(၇) သမၹပၸလာပ၀ါစာ = အက်ိဳးမရွိေသာစကားကို ဆိုျခင္း၊ (၀စီကံ ၄ ပါး)
(၈) အဘိဇၩာ = သူတစ္ပါးစည္းစိမ္ကို ေရွးရႈႀကံျခင္း၊
(၉) ဗ်ာပါဒ = သူတစ္ပါးပ်က္စီးေအာင္ ႀကံစည္ေတာင့္တျခင္း၊
(၁၀) မိစၧာဒိ႒ိ = မွားေသာအယူကို ယူျခင္း။ (မေနာကံ ၃ ပါး)
တို႔ျဖစ္ၾကေပသည္။

အယူမွားျခင္း(မိစၧာဒိ႒ိ)သည္ မည္မွ်အေရးတႀကီး ႏႈတ္ပယ္ရမည့္တရားျဖစ္ေၾကာင္းကို ဗုဒၶက ဥပမာေဆာင္ထားသည္မွာ “ဒိ႒ိတရားသည္ သင္တို႔၏ဦးေခါင္း၌ မီးေလာင္ေနသကဲ့သို႔ျဖစ္၏။ သင္တုိ႔၏ရင္၀၌ လွံစူးသကဲ့သို႔ျဖစ္၏။ ဦးေခါင္း၌ မီးေလာင္ေနလွ်င္ ငါ့ဦးေခါင္း မည္သူမီရိႈ႕သလဲ ဟူ၍ ရွာေဖြေနဘို႔က အေရးမႀကီး၊ မီးေလာင္ေနျခင္းကိုၿငိမ္းေအာင္ အရင္သတ္ဘို႔ အေရးႀကီး သည္၊ ရင္၀၌ လွံစိုက္ခံရလွ်င္လည္း ငါ့ဘယ္သူက လွံစိုက္ပါလိမ့္ဆိုသည္ကို အသာထား၊ ရင္၀ရွိလွံကို ဦးစြာႏႈတ္ဘို႔ ႀကိဳးစားရမည္” ဟူ၍ မိန္႔ၾကားေတာ္မူခဲ့ပါသည္။ မိစၧာဒိ႒ိရွိေနေသာ ေၾကာင့္ လုပ္ေဆာင္သမွ် မွားယြင္းေနမည္ျဖစ္၏။ အပါယ္သို႔ ဆြဲခ်သည္မွာလည္း မိစၧာဒိ႒ိ ပင္ျဖစ္၏။ ေသာတာပန္တည္ေသာပုဂၢိဳလ္၌ မိစၧာဒိ႒ိ အႂကြင္းမဲ့ ပယ္သတ္လိုက္ၿပီျဖစ္ေသာ ေၾကာင့္ က်န္ေသာဒုစရိုက္(၉)ပါးတို႔လည္း ကင္းရွင္းသြားေပေတာ့သည္။

မိစၧာဒိ႒ိရွိေသာ အႏၶပုထုဇဥ္အကန္းတို႔မွာကား သူ႔အသက္သတ္ဖို႔၊ သူ႔ဥစၥာခိုးဖို႔၊ သူ႔အိမ္ယာျပစ္ မွားဖို႔ဆိုေသာ ကာယကံဒုစရိုက္တို႔ လြန္က်ဴးရန္ေတာ့ ၀န္မေလး၊ မိမိအက်ိဳးယုတ္ေအာင္ အျပဳ ခံရမွာကိုကား လြန္စြာေၾကာက္ၾကေပသည္။ ထို႔အတူပင္ ေဖာ္ျပပါ ၀စီကံ (၄) ပါး၊ က်န္ မေနာ ကံ (၂)ပါးတို႔ကိုလည္း မရွက္မေၾကာက္ လြန္က်ဴးၾကေပေတာ့သည္။ ငါကိုယ္၊ ငါ့ဟာ၊ ငါ့ဥစၥာ ဟူေသာ အတၱအျမင္ မိစၧာဒိ႒ိရွိေနျခင္းေၾကာင့္ မေကာင္းေသာ ထိုဒုစရိုက္တရားမ်ား မကင္း ႏိုင္ၾကေပ။

ဒုစရိုက္(၁၀)ပါး၌ သုရာေမရယ မပါသျဖင့္ ေရွာင္ဖြယ္မလိုဟူ၍ လူေျပာင္လူေနာက္မ်ားက ဆိုတတ္ၾက၏။ သုရာေမရယမဇၨပမာဒ႒ာန (ဘိန္းဘင္းကေစာ္ေလွာ္စာအရက္မ်ား မွီ၀ဲ ျခင္း)သည္ ကာေမသုမိစၧာစာရအမႈဟူ၍ မွတ္ယူၿပီး ေရွာင္ၾကဥ္ရပါမည္။ အဘယ့္ေၾကာင့္မူ (ကာေမသု= ကာမဂုဏ္တရားတို႔အေပၚ၌၊ မိစၧာ=မွားမွားယြင္းယြင္း၊ အာစာရ= က်င့္ျခင္း) ဆိုေသာေၾကာင့္ ၎မွာ မွန္ကန္ေသာအက်င့္မဟုတ္ေပ။ ထို႔အျပင္ သုရာေမရယမဇၨပမာဒ႒ာန သီလပ်က္မိလွ်င္လည္း ဒုစရိုက္(၁၀)ပါးတို႔ ဆက္ၿပီး က်ဴးလြန္မိတတ္ေသာေၾကာင့္ ဧကန္မုခ် ေရွာင္ၾကရမည္ျဖစ္ေပသည္။

အယူမွန္သြားလွ်င္ ခ်မ္းသာေၾကာင္းအမ်ိဳးမ်ိဳးကို ျပဳလုပ္သြား၏။ အယူမွားလွ်င္လည္း ဆင္းရဲ ေၾကာင္းအမ်ိဳးမ်ိဳးကို ျပဳလုပ္ေတာ့၏။ ထုိ႔ေၾကာင့္ အယူမွန္ျခင္းသည္ ခရီးလမ္းဆံုးသို႔ သြားေနေသာ ရထားႀကီးႏွင့္တူၿပီး အယူမွားျခင္းသည္ အဆံုးမရွိေသာ ပတ္လမ္းအတိုင္း သြားေနသည့္ ရထားႀကီးႏွင့္တူေပသည္။

ဓမၼခ်စ္ခင္သူေတာ္စင္တို႔ ကိုယ္စိတ္ႏွစ္ျဖာ ခ်မ္းသာၾကၿပီး့ ေကာင္းက်ိုဳးလိုရာဆႏၵ ျပည့္၀ႏိုင္ၾကပါေစ။

အျပည့္အစုံသုိ႔

2 Apr 2009

အေသျမတ္ခ်င္ ေသနည္းသင္

ကၽြႏ္ုပ္တို႔သည္ အသက္ေမြးရန္အတြက္ အသက္ေမြး၀မ္းေက်ာင္းပညာကို သင္ယူေလ့လာ ၾကသည္။ ေဆးကုတတ္ေအာင္ ေဆးပညာ၊ အေဆာက္အဦး၊ လမ္း၊ တံတားေတြ တည္ ေဆာက္တတ္ေအာင္ အင္ဂ်င္နီယာပညာ စသည္ျဖင့္ ၀ါသနာပါရာ၊ လက္လွမ္းမွီရာ၊ အဆင္ ေျပရာ ပညာအရပ္ရပ္တို႔ကို ဆည္းပူးေလ့လာသင္ယူၾကေပသည္။ အဘယ္ေၾကာင့္မူ- စားေရး၊ ၀တ္ေရး၊ ေနထိုင္ေရးတို႔အတြက္ျဖစ္၏။ ထို စား၀တ္ေနေရးတို႔အတြက္ ပညာသင္ယူၾကရာ၌ သူ႔ထက္ငါ အၿပိဳင္အဆိုင္ သင္ယူၾကေပသည္။


တခ်ိဳ႕မွာမူ ကိုယ့္ထက္ တျခားသူက ပိုေတာ္သြားလွ်င္ပင္ မနာလို၀န္တို၊ အပုပ္ခ်၊ အတင္းေျပာ ကာ ဂုဏ္သတင္းႏြမ္းေအာင္ ျပဳလုပ္တတ္ၾကသည္။ သူတစ္ပါးတို႔ထက္သာခ်င္ေသာ အႏိုင္ရယူလိုမႈ မွားယြင္းေနသည္။ “အဓမၼကို မမၼျဖင့္ အႏိုင္ယူရာ၏” ဆုိေသာ ဓမၼပဒပါဠိ ေတာ္အဆံုးအမအတိုင္း က်င့္ႀကံေနထိုင္သြားမွသာ ဂုဏ္ယူဖြယ္ေသာ အႏိုင္ရျခင္းျဖစ္သည္ ကို သတိရွိရပါမည္။ သူက လိုခ်င္လြန္းေနလွ်င္ ကိုယ္က ေပးကမ္းျခင္းျဖင့္၊ သူကခက္ထန္ လြန္းေနလွ်င္ ကိုယ္က ေမတၱာစိတ္ျဖင့္၊ သူက မဆင္မျခင္ မိုက္မဲေတြေ၀စြာ ကိုယ့္အေပၚ ျပစ္မွားေစာ္ကားေနလွ်င္ ကိုယ္က ဆင္ျခင္ဉာဏ္ေ႔ရွသြားၿပီး ေ၀ဖန္ပိုင္းျခားကာ လမ္းမွန္ကို ျပသေပးျခင္းျဖင့္ တုန္႔ျပန္အႏုိင္ယူရမည္ျဖစ္၏။

ေသမင္းကို အႏိုင္ရခ်င္လွ်င္လည္း ဓမၼျဖင့္ အႏိုင္ယူရမည္ျဖစ္သည္။ “ႀကိဳတင္ျပင္ဆင္ ေအာင္ပြဲ၀င္” ဆိုသည့္အတိုင္း ဘ၀မွာ စား၀တ္ေနေရး ေျပလည္ဘို႔အတြက္ ႀကိဳး စားရုန္းကန္ ေနၾကသလို ေသမင္းေခၚခ်ိန္မွာ ၿပံဳးၿပံဳးေလးေသႏိုင္ဘို႔၊ အေသျမတ္ဖို႔အတြက္လည္း ႀကိဳတင္ ျပင္ဆင္ၾကရမည္ျဖစ္၏။ ေသကာမွ အပုပ္ေကာင္ ရုပ္ေဆာင္ၾကေသာ ပန္းေခြႀကီးေတြ၊ ပန္းကံုး ႀကီးေတြ ခႏၶာကိုယ္တစ္ခုလံုး ဖံုးအုပ္ကာအလွဆင္ၾကျခင္းကို အေသလွသည္ဟု ေခၚဆိုသည္ မဟုတ္ပါေပ။ အီဂ်စ္ႏိုင္ငံကဘုရင္ေတြလို မေသခင္မွာ ေသသြားလွ်င္ ရုပ္အေလာင္းေကာင္ ထားဘို႔ ပိရမစ္ႀကီးေတြတည္ေဆာက္ေနျခင္းမ်ိဳးသည္လည္း အေသျမတ္ေအာင္ ျပင္ဆင္ေန ျခင္းမ်ိဳးမဟုတ္ပါေပ။ အခ်ိန္ကုန္ လူဆင္းရဲ၊ ကိုယ္က်ိဳးနည္းေသာ လုပ္ရပ္တို႔သာ ျဖစ္ေနေတာ့ သည္။

မည္သူမေသ ရွိမလဲဟုေမးလွ်င္ မည္သူမွ် မရွိပါေပ။ အားလံုး ေသၾကရမည့္သူမ်ားသာျဖစ္ သည္။ ပုဂၢိဳလ္မေသေအာင္က တားလို႔မရ၊ ဉာဏ္မေသေအာင္ေတာ့ တားလို႔ရသည္။ ထိုသို႔ ဉာဏ္ မေသေအာင္ လုပ္ေနျခင္းသည္ပင္ အေသျမတ္ေအာင္ ျပင္ဆင္ေနျခင္းျဖစ္သည္။ “ကံသာလွ်င္အမိ ကံသာလွ်င္အဖ”ဆိုတာက ေလာကစကား၊ “ဉာဏ္သာလွ်င္အမိ ဉာဏ္ သာလွ်င္အဖ” ဆိုတာက ေဂါတမျမတ္စြာဘုရား၏တရား၊ “၀ယဓမၼ သခၤါရာ အပၸမာေဒန သမၸာေဒထ- ျပဳျပင္ဖန္တီးတတ္ေသာတရားတို႔သည္ ပ်က္ဆီးျခင္းသေဘာ ရွိၾကကုန္၏၊ မေမ့ေလ်ာ့ေသာ သတိတရားျဖင့္ ျပည့္စံုစြာေနရစ္ၾကကုန္ေလာ့။” ဟူသည့္ ျမတ္စြာဘုရား၏ ေနာက္ဆံုးေသာ သတိေပးစကားကလည္း အေသျမတ္ခ်င္ ေသနည္းသင္ဟု ဆံုးမေနသလို ပင္ျဖစ္ပါသည္။

ကာမႏွင့္ အခ်ိန္ျဖဳန္း…ခံတုန္းေကာင္း၍ အေကာင္းမဆံုး၊ စ်ာနႏွင့္ အခ်ိန္ျဖဳန္း…ခံတုန္း ေကာင္း၍ အေကာင္းမဆံုး” ဟူေသာ ေက်းဇူးေတာ္ရွင္ မဟာေဗာဓိၿမိဳင္ဆရာေတာ္ႀကီး၏ ဓမၼ နီတိအဆံုးအမကဲ့သို႔ အဆင္း၊ အသံ၊ အနံ႔၊ အရသာ၊ အထိအေတြ႔ဟူေသာ ကာမဂုဏ္ငါးပါး တို႔သည္ အခ်ိန္ကိုျဖဳန္း ခံစားေနတုန္းသာ ေကာင္းသေယာင္ေယာင္ရွိေသာ္လည္း ကိေလသာ တဏွာက ႀကီးထြားေနျခင္းေၾကာင့္ ေသခ်ိန္ၾကလွ်င္ေတာ့ အေကာင္းႏွင့္ အဆံုးသတ္မွာ မဟုတ္ပါေပ။ စ်ာန္တရားတို႔ျဖင့္ ခံစားကာ အခ်ိန္ျဖဳန္းေနျခင္းသည္လည္း ဒိ႒ိမျပဳတ္ေသး ေသာပုဂၢိဳလ္မွာ မိုးဖ်ားျဗဟၼာျဖစ္ေနျငားေသာ္လည္း ေဖာက္လြဲပါယ္ရြာ ေရာက္ရေသးသကဲ့သို႔ ျဖစ္ေတာ့သည္။

သို႔ျဖင့္ မည္သို႔ အခ်ိန္ကို အသံုးခ်ၾကရမည္နည္း။ “ဉာဏႏွင့္ အခ်ိန္သံုး… သံုးတုန္းေကာင္းၿပီး ဘ၀ဆံုး” ဟူ၍ ျပန္လွန္ကာ နားလည္ၾကရပါမည္။ သတိဉာဏ္ႏွင့္ အခ်ိန္ကို အသံုးခ်ရမည္။ ဉာဏ္လို႔ေျပာလိုက္ေတာ့ သတိကပါလာရသည္။ သတိရွိမွလည္း ဉာဏ္ကျဖစ္သည္။ သတိႏွင့္ ဉာဏ္က ခြဲထားလို႔မျဖစ္ပါေပ။ အတူယွဥ္ဘက္တရားမ်ားျဖစ္ၾကသည္။ ဉာဏ္ရွိမွ တရားသေဘာတို႔ကို ဟုတ္တိုင္းမွန္စြာ ေတြ႔ျမင္ရသည္။ ဟုတ္တိုင္း မွန္စြာေတြ႔မွလည္း ခင္တြယ္စရာမထင္ ရြံရွာစရာျမင္ေတာ့သည္။ ကိေလသာအညစ္ေၾကး ဉာဏ္ျဖင့္သာ စင္ေအာင္ေဆးႏိုင္သည္။ ငုတ္လွ်ိဳးကာ ပုန္းေအာင္းေနေသာ ကိေလသာ အႏုသယတို႔သည္ ကား ယာခင္းထဲက ျမက္ငုတ္တိုတို႔ႏွင့္တူသည္။ မိုးမ်ား ရြာသြန္းလိုက္လွ်င္ စိမ္းစိုကာ တေထာင္းေထာင္း သူ႔ထက္ငါ အၿပိဳင္ေပါက္လာၾကသလို အတြင္းက အႏုသယကိေလသာတို႔ သည္လည္း ဉာဏ္ဓားႏွင့္အျမစ္ျပတ္ ပယ္သတ္မထားလွ်င္ ကာမဂုဏ္ငါးပါးမိုးတို႔ ရြာသြန္းၿဖိဳး ေသာအခါ အဆင္းလွလွေလးေတြ၊ အသံခ်ိဳခ်ိဳေလးေတြ၊ အနံ႔ေမႊးေမႊးေလးေတြ၊ အရသာရွိရွိ ေလးေတြ၊ အထိအေတြ႔ေကာင္းေကာင္းေလးေတြေနာက္သို႔ တေကာက္ေကာက္ပါေအာင္ လိုက္ေတာ့သည္သာျဖစ္သည္။

ကာမဂုဏ္ငါးပါးတို႔ႏွင့္သာ အခ်ိန္ကိုမကုန္လင့္ေစႏွင့္။ သတိဉာဏ္ႏွင့္ အၿမဲဆင္ျခင္၊ အေသ ျမတ္ေအာင္ ျပင္ၾကကုန္ေလာ့။ ဘုရား၊ တရား၊ သံဃာတည္းဟူေသာ ရတနာျမတ္သံုးပါးထံ အျမန္ဆံုးခ်ဥ္းကပ္၊ ေလာဘ၊ ေဒါသ၊ ေမာဟမီးမ်ား အျမန္ဆံုးကုန္ေအာင္ ၀ိပႆနာေဆး မေနွးအျမန္ သံုးေဆာင္ၾကကုန္ေလာ့။ ဤနည္းျဖင့္ က်န္ရွိေနေသးေသာအခ်ိန္တို႔ကို အက်ိဳးရွိ ေအာင္ အသံုးခ်၊ ေသကာက်မွ ေနာင္တ မရၾကရေအာင္ ျမတ္စြာဘုရား၏ တရားေရးစင္ေအး ရွိေနေသးခ်ိန္တြင္ မဂၢင္တရားမ်ား ပြားမ်ားၾကကုန္ေလာ့။

သတိသံေ၀ဂျဖစ္ေစဘို႔ ေက်းဇူးေတာ္ရွင္ အဂၢမဟာပ႑ိတ မိုးကုတ္ဆရာေတာ္ဘုရားႀကီး၏ -
ခႏၶာရတြက္၊ ေသဘို႔ရက္၊ ခ်ိန္းခ်က္မရွိၾက။
ေသခါနီးမွာ၊ နိမိတ္လာ၊ ေရာက္ရာဘံုဘ၀။
ငရဲစရွိ၊ ဒုဂၢတိ၊ ျမင္ဘိထိုကာလ။
ရင္တြင္းလိႈက္ပူ၊ ပြက္ပြက္ဆူ၊ ကယ္သူေ၀းမည္ပ။
ဘယ္သားဘယ္သမီး၊ ဘယ္ပစၥည္း၊ ခ်ည္းႏွီးထိုကာလ။
မသာႏွလံုး၊ ေသလြန္ဆံုး၊ အရံႈးနာၾကည္းစြ။
ခ်ိိန္မေႏွာင္းခင္၊ ယခုပင္၊ ျမန္လွ်င္အားထုတ္ၾက။
မဂၢင္မွသာ၊ အားကိုးရာ၊ ေခမာေျဖာင့္တန္းလွ။
အကုသလာ၊ ေႂကြးေတြဟာ၊ မ်ားစြာအနႏၲ။
မဂ္ဉာဏ္ဆိုက္ေရာက္၊ ေႂကြးကုန္ေပ်ာက္၊ ကဲေမာက္လြန္ခ်မ္းျမ။
ဟူေသာ သံေ၀ဂလကၤာျဖင့္ “အေသျမတ္ခ်င္ ေသနည္းသင္” ဓမၼဒါနေဆာင္းပါးကို နိဂံုးခ်ဳပ္အပ္ၿပီ။

စာရႈသူ ဓမၼခ်စ္ခင္ သူတို႔စင္တု႔ိလည္း ဓမၼသံေ၀ဂရၾကၿပီးလွ်င္ ေနေရးမခင္ ေသေရးျပင္ရန္ အတြက္ က်န္းမာခ်မ္းသာစြာျဖင့္ အခ်ိန္ကို အက်ိဳးရွိေအာင္ အသံုးခ်ႏိုင္ၾကပါေစ။

အျပည့္အစုံသုိ႔

20 Mar 2009

အခ်ိန္ကာလကို ျပန္စားႏိုင္ေအာင္ႀကိဳးစားပါ…

အခ်ိန္တို႔သည္ တေ႔ရြေ႔ရြကုန္ဆံုးလို႔ေနၿပီ။ ေသဘို႔ရက္လည္း စကၠန္႔ခ်င္းနီးေနသည္။ ဇရာမင္း ႀကီးကလည္း တစ္ရံတစ္ခါမွ် အနားမေပး၊ မရဏမင္းထံအပ္ဖို႔သာ အခ်ိန္ျပည့္ ေမာင္းႏွင္ေန ပါေတာ့သည္။ မရဏမင္းႀကီးကလည္း အညစ္အေၾကးႏွင့္ ပုထုဇဥ္ခႏၶာတံုးႀကီးကိုေတာ့ တစ္ႀကိမ္ႏွင့္ အၿပီးမသတ္။ အႀကိမ္ႀကိမ္သတ္ေနဦးမည္ပင္။ နိဗၺာန္ကို တစ္ခါျမင္ဘူးထားသည့္ ေသာတာပန္ပုဂၢိဳလ္ႀကီးကိုပင္ ေနာက္္တပ္(၆)ႀကိမ္တိုင္တုိင္ သတ္ဦးမည္ဟု ႀကိမ္းေမာင္းကာ ဟန္ျပင္ေနေသးသည္ျဖစ္၏။


သတ္လည္းသတ္ႏိုင္လြန္းတယ္လို႔ အျပစ္တင္ဘို႔ကလည္း မေတာ္ပါေပ။ ကိုယ္ကလည္း ဟန္မွမဟန္တာကိုး။ သူမႀကိဳက္တဲ့ အညစ္အေၾကးကိေလသာထုပ္ကို တခုန္မက္မက္ တြယ္ဖက္္ေနေတာ့လည္္း “နင္မလိမၼာေသးသမွ် ငါကလည္း ဆက္တိုက္သတ္ေနဦးမွာပဲ”ဟူ၍ မရဏမင္း၏ ထပ္ကာထပ္ကာႀကိမ္းေမာင္းျခင္းကို္ ခံေနရျခင္းပင္ျဖစ္သည္။ မရဏမင္းက ဘယ္ေလာက္အထိ အေလွ်ာ့မေပးသလဲဆိုလွ်င္ ကိေလသာအာသေ၀ါေတြကုန္သည့္ ဘုရား ရဟႏၲာအရွင္ ျမတ္မ်ားကိုပင္ အရင္ကအညစ္အေၾကးတို႔အတြက္ ေနာက္ဆံုးအႀကိမ္အျဖစ္ ညွင္းဆဲကာ သတ္္ျပန္သည္။ မည္သူကိုမွ် အလြတ္ေပးသည္ မဟုတ္ပါေပ။ ရွင္ေလးပါးဆို သည့္ မေထရ္ျမတ္မ်ားလည္း ေလာကမွာ မရွိရိုးအမွန္ပင္။

ဘုရား ရဟႏၲာမ်ားက ေသရမွာမေၾကာက္ၾကေတာ့ မရဏမင္း၏ ညွင္းဆဲသတ္ျဖတ္ျခင္းကို ၿပံဳးၿပံဳးေလးရင္ဆိုင္ႏိုင္ၾကသည္။ ကိုယ္နာေသာ္လည္း စိတ္မနာၾက။ ပုထုဇဥ္မ်ားကေတာ့ ေသရမွာလည္း ေၾကာက္ၾက၊ အေသက လြတ္ၿပီလားဆိုျပန္ေတာ့လဲ၊ မလြတ္ၾကေသးေပ။ လူ႔ခႏၶာနဲ႔ ေသလို႔မ၀ေတာ့ နတ္ခႏၶာနဲ႔ ေသခ်င္ၾကျပန္သည္။ နတ္ခႏၶာနဲ႔ ေသလို႔မ၀ျပန္ေတာ့ ျဗဟၼာခႏၶာျဖင့္ ေသခ်င္ၾကျပန္သည္။ သံုးဆယ့္တစ္ဘံု လႊစက္ရံုႀကီးမွာ သစ္တံုးမ်ား တစ္ေျပာင္းျပန္ျပန္ အျဖတ္ခံခ်င္ေနၾကသလိုသာ ျဖစ္ေတာ့သည္။ လႊစက္ရံုေရာက္သည့္ သစ္တံုးျဖစ္ေနသ၍ေတာ့ အျဖတ္ခံရမွာက အေသအခ်ာပင္ျဖစ္ပါသည္။

ထိုကဲ့သို႔ အခ်ိန္ကာလတို႔သည္ကား သံုးဆယ့္တစ္ဘံုသားတို႔အား စားသံုး၍ေနေပသည္။ လူျဖစ္ရပါလို၏ဆိုေတာ့ လူအျဖစ္နဲ႔ စားသံုးျခင္း ခံရ၊ နတ္ျဖစ္ရပါလို၏ဆိုေတာ့ နတ္အျဖစ္နဲ႔ စားသံုးျခင္း ခံရ၊ ျဗဟၼာျဖစ္ရပါလို၏ဆိုေတာ့ ျဗဟၼာအျဖစ္နဲ႔ စားသံုးျခင္း ခံရပါလို၏ဟူ၍ ဆုွ ေတာင္းေနသလို ျဖစ္ေနၾကေပသည္။ ကာလ၏စားသံုးျခင္းကိုလြတ္ေအာင္ ရုန္းမထြက္ႏိုင္ သမွ်ကာလပတ္လံုး ကာလ၏စားသံုးျခင္းကို အလူးလူးအလိမ့္လိမ့္ ခံေနရဦးမည္သာျဖစ္၏။

ဘာေၾကာင့္မ်ား ကာလ၏စားသံုးျခင္း ခံေနရသနည္း။ ေလာဘနဲ႔ အခ်ိန္ကုန္၊ ေဒါသနဲ႔ အခ်ိန္ ကုန္၊ ေမာဟနဲ႔ အခ်ိန္ကုန္ေနၾကလို႔သာျဖစ္သည္။ သုခေ၀ဒနာေနာက္က တဏွာလာေနသမွ် ကာလပတ္လံုး ကာလ၏စားဖတ္၀ါးဖတ္ဘ၀မွ ဘယ္ေတာ့မွ လြတ္လိမ့္မည္မဟုတ္ေပ။ တဏွာမကုန္ေသးဘဲေသေတာ့ ေနာက္အသစ္ခႏၲာကိုယ္ႀကီးေပၚလာၿပီး ကာလ၏စားသံုးျခင္း ကို ဆက္လက္ခံရျပန္ေတာ့သည္။ ဘယ္အခ်ိန္က်မွ ကာလကို ကိုယ္ကျပန္စားႏိုင္ပါမည္လဲဟု ထိုင္ေတြး ေနရံုမွ်ျဖင့္ေတာ့ စားဖတ္၀ါးဖတ္ဘ၀မွ လြတ္လိမ့္မည္မဟုတ္ပါေပ။

ေလာဘ၊ ေဒါသ၊ ေမာဟဆိုသည့္ ေလာင္စာမီးႀကီးမ်ားကုန္ေအာင္သတ္ဖို႔ တရားေရေအး ကိုယ္ေ႔ရွေမွာက္ေရာက္ေနတုန္း၊ ခံယူက်င့္သံုး အၿငိမ္းသတ္ရန္ လုပ္ဖို႔သာရွိေတာ့သည္။ ဒါနျဖင့္သတ္ႏိုင္က ဒါန၊ သီလျဖင့္ သတ္ႏိုင္က သီလ၊ ဘာ၀နာျဖင့္ သတ္ႏိုင္က ဘာ၀နာတရားေရးေအးတို႔ျဖင့္ ျဖန္းပက္လို႔သတ္ရပါမည္။ နိဗၺာန္ဆိုသည့္ သႏၲိဓါတ္ျမတ္က အပူဓါတ္ျဖစ္သည့္ ေလာဘ၊ ေဒါသ၊ ေမာဟတရားမ်ားကို နည္းနည္းစြန္႔ႏိုင္လွ်င္ နည္းနည္း ၿငိမ္းခ်မ္းမည္။ မ်ားမ်ားစြန္႔ႏုိင္လွ်င္ မ်ားမ်ားၿငိမ္းခ်မ္းမည္။ အလံုးစံု စြန္႔ႏိုင္ခ်ိန္မွာေတာ့ အလံုးစံု ၿငိမ္းခ်မ္းမည့္ တရားျမတ္ပင္ျဖစ္ပါသည္။

နိဗၺာန္ဆိုသည္ကား ေနရာေဒသမဟုတ္၊ ဥတုလည္းမရွိ၊ ျပဳျပင္ဖန္တီးတတ္သည့္ သခၤါရတရား မရွိ၊ ေမြးျခင္းေသျခင္းလည္းမရွိ၊ အခ်ိန္ကာလလည္း မရွိေတာ့ေသာေၾကာင့္ အိုဘို႔မလို၊ နာဘို႔မလို၊ ေသဘို႔မလိုေတာ့ၿပီ။ ထို႔ေၾကာင့္ နိဗၺာန္ခ်မ္းသာ ခံစားေနျခင္းကား အခ်ိန္ကာလကို ျပန္၍ စားသံုးျခင္းပင္ျဖစ္ေတာ့သည္။ ဘုရား၊ ပေစၥကဗုဒၶါ၊ ရဟႏၲာအရွင္ျမတ္တို႔ကား အခ်ိန္ကို ျပန္၍ စားသံုးသူမ်ားျဖစ္၏။ ထိုသို႔ ျပန္၍စားသံုးႏိုင္ေအာင္ က်င့္ဘို႔တရားနည္းလမ္း မ်ားကို လည္း အတုမရွိေက်းဇူးေတာ္ရွင္ ျမတ္ဗုဒၶက သတၱ၀ါေ၀ေနယတို႔အား ေဟာျပဆံုးမထားခဲ့ သည့္ က်င့္စဥ္နည္းလမ္းမ်ား မပ်က္သုဥ္းခင္ အမွီက်င့္သံုးႏိုင္ေအာင္ ႀကိဳးစားၾကရပါမည္။

ဥပမာထား၍ေျပာရလွ်င္ ျမတ္ဘုရားက သမားေတာ္ႀကီး၊ ပုထုဇဥ္ကၽြန္ေတာ္တို႔က တီဘီေရာဂါ ရွိေသာ လူနာသည္မ်ားပမာထား။ သမားေတာ္ႀကီးက ေဆးညႊန္းႏွင့္တကြ ေဆးကိုေပးလိုက္ၿပီ။ ေဆးညႊန္းမွာပါသည့္အတုိုင္းဆိုလွ်င္ ေျခာက္လတိုင္တိုင္ မပ်က္မကြက္ ေန႔စဥ္ေသာက္သံုးရ မည့္ တီဘီေရာဂါေပ်ာက္ေဆး၊ ၿပီးေတာ့ တစ္ႀကိမ္သာက္လွ်င္ တစ္လံုးသာေသာက္ရမည္ဟု ေဆးညႊန္းမွာရွိထားသည္ကို တစ္ရက္ မေသာက္မိလိုက္၊ ႏွစ္ရက္ မေသာက္မိလိုက္နဲ႔ ပ်က္ကြက္ေနေတာ့ ေရာဂါကမေပ်ာက္ေတာ့သလို မဂ္ဖိုလ္တရားရေအာင္ က်င့္ႀကံၾကရာတြင္ လည္း အဆင့္ဆင့္ကိေလသာအညစ္အေၾကးေတြကို ဆင္ျခင္သတိကပ္ ႀကိဳးစားကာ မပယ္ သတ္ႏိုင္ၾကလွ်င္လည္း မဂ္ဖိုလ္တရားမ်ားႏွင့္ ေ၀းေနရဦးမည္သာျဖစ္ပါသည္။ တဖန္ တစ္ႀကိမ္တည္းမွာပင္ တီဘီေပ်ာက္ေဆး ႏွစ္လံုးေသာက္မိလိုက္ေတာ့ ေရာဂါ မေပ်ာက္ဘဲ အသက္သာေပ်ာက္သြားရသလို ပဥၥာနႏၲရိယကံမ်ိဳး က်ဴးလြန္မိျပန္ေတာ့ မည္မွ်ပင္ မဂ္ဖိုလ္တရား က်င့္ႀကံျငားေသာ္လည္း မဂ္ဖိုလ္က ေ၀းသြားျပန္ေတာ့သလိုျဖစ္ေတာ့့သည္။

အခ်ိန္ရွိခိုက္ လံု႔လစိုက္၊ အခ်ိန္သည္ လူကုိမေစာင့္၊ အခ်ိန္ကို တန္ဘိုးထားလွ်င္ ဘ၀ကို တန္ဘိုးထားပါ”ဆိုသည့္အတိုင္း ခႏၶာကိုယ္ မပ်က္သုဥ္းခင္ ကိေလသာအျမန္တုံးေအာင္ ႀကိဳးစားၾကကုန္ေလာ့။ အခ်ိန္၏ စားဖတ္၀ါးဖတ္ဘ၀မွလြတ္ေအာင္ အျမန္အားထုတ္ၾကကုန္ ေလာ့။ အေရးအႀကီးဆံုးအခ်ိန္သည္ ယခု စာဖတ္ေနသည့္အခ်ိန္ပင္ျဖစ္၏။

ဓမၼခ်စ္ခင္ သူေတာ္စင္မ်ားအားလံုး ကိုယ္စိတ္ႏွစ္ျဖာ ခ်မ္းသာၾကပါေစ။

အျပည့္အစုံသုိ႔